دی, ۱۳۹۶
آبشار برغمد
آبشار برغمد سبزوار در استان خراسان شمالی واقع است. این آبشار فصلی در ۳۰ کیلومتری سبزوار در جاده اسفراین واقع است. در این مسیر و قبل از روستای بید، یک دوراهی است که به سمت آبشار برغمد می رود. با توجه به طبیعت خشک منطقه، این آبشار در بین اهالی معروف بوده و محل مناسبی برای استراحت و فرار از گرمای شدید است. دره منتهی به آبشار برغمد با درختان زیبای گردو تزئین شده است. برای رفتن به آبشار می بایست با اتومبیل از کنار رودخانه کم آبی گذشت و نیم ساعتی هم کوهپیمایی داشت. تنوع گیاهی و جانوری در این دره جالب توجه است. در شهرستان سبزوار رودخانه ای دایمی وجود ندارد و دو رشته رودخانه فصلی که به کال شور شهرت دارند سیلاب های دشت جوین و دشت سبزوار را از طریق ابریشم رود به ریگزارها نمک زارهای دشت کویر هدایت می کنند ولی با این حال دشت های سبزوار و جوین بسیار حاصلخیز بوده و محصول عمده آنها گندم است.
سفر به لانه سیمرغها
ما قله قاف شنیده بودیم اما قلعه قافه”‹ نشنیده بودیم که شنیدیم! روستای قلعه قافه، پیشنهاد این هفته ماست که برای سفر به آن باید ابتدا به مینودشت بروید و بعد به سمت جنوب حرکت کنید و آنقدر در جاده سبز و جنگلی از حسن کل و علیآباد و عروسک دروک و کوه کمر بگذرید و برسید به روستای قلعه قافه. قلعه قافه از توابع بخش مرکزی شهرستان مینودشت در استان گلستان است که در ۱۳۵ کیلومتری گرگان قرار دارد. این روستا از اطراف به کوههای آرام ذوالفقار در غرب، کوه کمر در شمال و کوههای گاورلی، اینجهسو و نرمدار محدود میشود. مردم این روستا آن طور که در کتاب گردشگری روستایی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نقل شده است اجداد خود را از بازماندگان حسن صباح میدانند و اگر از آنها معنای نام روستای شان را بپرسید میگویند «لانه سیمرغ». این روستا را از آن جهت قلعه قافه نامیدهاند که در منطقهای کوهستانی با شیبی تند قرار دارد. اگر گذارتان به این منطقه بیفتد، می توانید در کنار رودخانه چلیچای که از وسط روستا میگذرد دست و پایی تر کنید و از طبیعتی که در کنار رودخانه به وجود آمده بهره ببرید. این رودخانه قلعه قافه را به دو بخش بالا و پایین تقسیم می کند.
معماری روستای قلعه قافه مثل بیشتر روستاهای دامنه ای، پلکانی است. یعنی شبیه به همان چیزی که در ماسوله گیلان دیده اید. خانههای این روستا یکرنگ و یک شکل هستند و از دور شبیه نقاشی ها به نظر می رسند… با کوچههای باریک و پیچ در پیچش که زیر سایه درختان آرمیدهاند و تصویری شبیه کارت پستال ها به شما نمایش می دهند. خانه های روستا معمولاً در دو طبقه و با سقف شیروانی و دیوارهای گلی ساخته شده اند؛ طبقات پایین محل نگهداری دام و انباری و طبقه دوم سکونتگاه خانوار روستایی است. بسیاری از خانه ها فاقد حیاط هستند و در ورودی آنها به کوچه باز میشود. مصالح به کار رفته در آنها هم اغلب گل، کاهگل، چوب، خشت و سنگ است. چشمه های متعدد گلو (گل و آب)، بیرام (تأمین کننده آب شرب قلعه قافه بالا) و چشمه های نهر آب، بیبی زهرا و لشآب (تأمین کننده آب شرب قلعه قافه پایین) و چشمه برات علیشاه، در داخل روستا قرار دارد که در سفر به قلعه قافه می توانید از آنها دیدن کنید. اگر اهل کوهنوردی هم باشید، کوههای ماران، آرام ذوالفقار، اینجه سو، گاورلی و نرمدار که مانند حصاری روستای قلعه قافه را در بر گرفته اند فرصت خوبی برای یک گشت و گذار کوهستانی به شما می دهند. این ارتفاعات، از جنگلهای درختان سوزنی برگ و پهن برگ و انواع گونه های جنگلی مانند راش، بلوط و توسکا و همچنین مراتع غنی با انواع گلها و گیاهان پوشیده شدهاند و چشم انداز ارتفاعات، حاشیه رودخانه و چشمه ها، فضای دل انگیزی برای اقامت شما پدید آورده اند.
بم پور؛ رویای فراموش شده
سیستان و بلوچستان بهشت باستان شناسان است که تمدن های کهن شکل گرفته در آن می تواند هر باستان شناسی را به وجد بیاورد. اما بمپور به عنوان قدیمی ترین نقطه باستانی بلوچستان، نقطه اوج جاذبه های تاریخی این منطقه است. شهری که سال ها مرکز حکمرانی بلوچ ها بود و این روزها یکی از جاذبه های گردشگری منطقه بلوچستان به شمار می رود. باستان شناسان معتقدند که بم پور بخشی از فرهنگ وسیع جلگه جازموریان است که به دلیل وجود شرایط ایده آل زندگی در ۵ هزار سال قبل به یکی از مهمترین تمدن های ایران تبدیل شد. آنها عقیده دارند مهمترین عامل شکل گیری این تمدن وجود رودخانه بم پور است. این رودخانه از کوه های کارواندر سرچشمه می گیرد و بعد از پیمودن مسیری طولانی در جلگه جازموریان تخلیه می شود.
یادگار عصر مفرغ : باستان شناسان بمپور را یکی از مهم ترین نقاط باستان شناسی کشور می دانند. آنها معتقدند که اهمیت این محوطه کمتر از شهر سوخته نیست و به اندازه جیرفت اهمت دارد. از میان ۲۰ محوطه شناسایی شده در منطقه بم پور، بیشتر آن ها به عصر مفرغ تعلق دارند و هرچند دوره های تاریخی دیگری مثل اشکانی هم در میان این محوطه ها دیده شده، اما دوره اسلامی بعد از دوره مفرغ از اهمیت خاصی در منطقه برخوردار است. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که بم پور در گذشته حلقه ارتباطی مهمی بوده است. این حلقه ارتباطی که بخش شمالی و جنوبی فلات ایران را به هم متصل می کرده، به لحاظ اقتصادی در شکل گیری شهرهای باستانی منطقه نقش داشته است. مهمترین قسمت این حلقه ارتباطی میان بم پور با شهرسوخته و بم پور با جیرفت بود. شهر سوخته امکان ارتباط بم پور را با دیگر نقاط کشور و حتی خارج از فلات ایران و مرزها امکان پذیر می کرد و جیرفت هم بخش دیگری از این نیازهای ارتباطی را برای بم پور برطرف می کرده است. بمپور با جاذبههای فراوان گردشگری که دارد هنوز هم قربانی تبلیغات منفی ای می شود که درباره استان سیستان و بلوچستان رواج دارد. تبلیغاتی که از ناامنی این منطقه حکایت می کنند و به گفته رئیس شورای اسلامی شهر بمپور صحت ندارند.
وجه تسمیه بمپور : در بعضی از افسانه های محلی نام بمپور را به بهمن پسر اسفندیار مرتبط دانسته اند که اول بهمن پور بوده و به مرور زمان به بمپور تبدیل شده است. اماخیلی از قدیمی ها معتقدند این محل را بن پهل می نامیده اند که به معنی شهر آخر بوده است. کلمه ای که احتمالا بعدها به بن فول، بن فور، بن پور، و بم پور (bompour ) تغیر نام پیدا کرده و امروزه فارسی زبانان به اشتباه آن را بم پور ( bam pour) تلفظ می کنند.
قدمگاه امام رضا (ع) آبادان
قدمگاه امام رضا (ع) در شمال آبادان و در پشت بیمارستان آیت ا…طالقانی (آرین سابق) و در مسیر روستای فیاضیه واقع شده است . رجاء بن ابی ضحاک روایت کرده است که :((مامون مرا فرستاد تا حضرت رضا (ع) را از مدینه به مرو آورم و مرا امر کرد که آن حضرت را از بصره و اهواز و فارس به سوی مرو حرکت دهم و از طریق کوفه و قم نبرم…))
بر اساس آنچه از متون تاریخ موثق بر می آید ، ونیز از جغرافیای تاریخی منطقه استنتاج می شود ، می توان اظهار داشت که محل دیدار مردم شهر آبادان با امام عصر خویش، در همین محل صورت پذیرفته و امام در همین مکان برای مردم ایراد سخنرانی داشته اند . حضرت امام رضا (ع) نه تنها در این مکان با مومنین دیدار و گفتگو داشته اند ، بلکه در همین محل نماز گزارده وبه استراحت پرداخته اند. پس از عزیمت امام رضا (ع) از شهر آبادان و حرکت ایشان به سوی سرزمین توس(مشهد امروزی)مردم آبادان جهت زنده نگهداشتن و جاودان ساختن این خاطره شیرین اقدام به ساخت بنای یاد بودی در همان مکان دیدار با امام (ع) می نمایند که د ر ادوار مختلف تاریخ مرتبا تجدید بنا گردیده است . بقایای این بنای قدیمی تا سال ۱۳۵۳ در همین مکان پا بر جا بود و از سال ۱۳۷۹ خورشیدی به اهتمام ریاست وقت اداره حج و اوقاف و زیارت آبادان این مهم به انجام رسید و این بنا بازسازی و از نو بر پا گردید .
آبشار بان گنبد
آبشار بان گنبد در استان ایلام واقع است. آبشار بان گنبد در جنوبی ترین منطقه عشایری سرابباغ و در ابتدای آبریز بخش کلات مورموری قرار دارد. رودخانه بان گنبد به عنوان شریک و خروجی رودخانه دویرج آبدانان که در محاوره محلی به (خرگهی) معروف است، پس از گذشتن از روستاهای سرپله، ماهوته و زمین ها و ارتفاعات کاسه ماس، مناطق عشایری شلت، هل هله و زنگل ماهی، آبشار طبیعی و دل انگیز بان گنبد را در یک منطقه بکر و جذاب بوجود می آورد.این آبشار در ایام زمستان و فصل بارندگی از حجم آب زیادتری برخوردار است و با وجود نبود راه دسترسی مناسب سالانه میزبان جمع زیادی از گردشگران، ورزشکاران و کوهنوردان است. این آبشار در ۳۰ کیلومتری جنوب آبشار ماهوته و در ۲۰ کیلومتری جنوب آبشار له ریو قرار گرفته است.
منطقه عشایری و پر جاذبه بان گنبد در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی آبدانان قرار دارد و به عنوان یکی از آثار ماندگار دوره ساسانیان، در سال ۱۳۹۰ در فهرست آثار ملی و فرهنگی ثبت شده است.در این حال نداشتن جاده مناسب، فقدان اعتبار مورد نیاز برای ایجاد امکانات رفاهی و نا آشنایی مردم با این اثر طبیعی باعث شده مسافران و گردشگران سایر استانها از طراوت این آبشار بزرگ و دلربا محروم باشند. زلالی و شفافیت آب، بکر بودن فضاهای پیرامونی، تمیز و بهداشتی بودن، سرسبزی و پوشش های متنوع گیاهی منطقه و همچنین وجود پرندگان و آبزیان متنوع و رنگارنگ از مهمترین مزیت ها و داشته های آبشار بان گنبد آبدانان است. عمق زیاد، ارتفاع مطلوب، وجود سنگواره های رنگین، ماهیان گوناگون و آبزیان مهاجر و طبیعت سنگی از دیگر جذابیت های کم نظیر آبشار بان گنبد است. آبشار بان گنبد پس از آبشارهای ماهوته و میانه وار سومین آبشار بکر و دلپذیر این شهرستان است. شمار زیادی از مردم استان ایلام در طول سال برای دیدن این آبشار به منطقه مسافرت می کنند.