مسجد

 
 

مسجد شورین

sheverin-mosque02

مسجد قدیمی شورین در بخش مرکزی و در روستایی به همین نام قرار دارد این مسجد به مسجد امیر افخم حسام الملک هم معروف است این مسجد از لحاظ خصوصیات کل با ابنیه های دوره قاجار قابل مقایسه است و دارای دو شبستان است و شبستان بزرگ در قسمت شرق و شبستان کوچک در دیگر سوی درست در مقابل شبستان بزرگ قرار دارد این مسجد کاملا” آجری بوده و شبستان بزرگ آن برروی ۴ ستون سنگی ظریف استوار گردیده است تنوع در اندازه قوسهای شبستان و آجرکاری زیبای آن این بنا ساده را چشم انداز کرده است مهمترین کارکرد آجری مسجد کارکرد استحکامی و تزئینی آن است اگر چه ظاهری خشن دارد اما هم سویی ساختار و تزئینات آجری در بافت طاقها و آجر چینی دیوارها آرایشی است برای بالا بردن ارزش و روح بخشیدن به آن . بی شک چنین تعادلی میان ارزشهای مشهود شورین و پیرایه ها همیشه حفظ شده است این ویژگی ذاتی آرمان ناقص تعریف شده ای است که دچار تنوع مصالح موجود رقابتهای فنی، و سلیقه های متنوع آن به خوبی آشکار است.

مسجد ملا احمد قیامتى

018

پس از انتقال آب کوه آبیدر و مجموعه رشته قنات های پیرامون آن به مسجد دارالاحسان، خانه آصف و مسجد والی و امتداد یافتن این آبرسانی به بازار آصف سنندج و پایان مراحل ساخت این بازار طی چند نوبت، کم کم اهالی بازار و معتمدین شهر تصمیم به احداث مسجدی در قلب بازار و مجاور میدان اصلی شهر گرفتند. و به این ترتیب با همت جمعی و با مدیریت داماد مرحوم حاج شیخ شکراله شهبازی از عارفان و مشاهیر زبده سنندج، همت ساخت این مسجد در ضلع غربى بازار سنندج، کنار ورودى غربى بازار سرانجام در دوره صفویه به نتیجه رسید. و بنام مسجد ملا احمد قیامتى شهرت پیدا کرد. بر اساس شواهد عینی از عناصر معماری مربوط به اواخر دوره صفویه است که در دوره قاجار نیز بازسازی و تغییر در الحاقات آن به وجود آمده است و اسکلت سازه نیز همچنان پابرجا و دارای ابهت خاص و ویژگی معماری منحصر به فرد است. مسجد ملا احمد قیامتى به سبک شبستانى و در یک طبقه ساخته شده. و در مجاورت آن یک واحد مسکونی جهت اقامت پیش نماز و خادم پیش بینی گردیده. دیوار چینی حیاط مسجد بوسیله خشت و آجر انجام شده است. وسط حیاط به سبک معماری بومی مناطق کردنشین حوض آبی قرار گرفته، با یک آب نمای سنگی. در ضلع شمالی آن سکوی کوتاهی همراه با جایگاه وضو گرفتن احداث شده، شایان ذکر است کماکان آب حوض از سیستم آبرسانی قنات آبیدر تغذیه می شود. مصالح عمده به کار رفته در بنای مسجد ملا احمد قیامتى سنگ، آجر، خشت و چوب است که غالبا از اطراف سنندج تامین می شده. هر چند پاره ای از نقاط مسجد طی این سالها مورد مرمت و بازسازی مجدد قرار گرفته است. پیش از ورود به صحن اصلی مسجد ایوان ستون داری تعبیه شده که به حیاط و مسجد چشم انداز دل نشینی دارد و از آن جهت اقامه نماز در ایام غیر شرعی مسجد استفاده می شود. همچنین از این ایوان پنجره هایی نیز به صحن اصلی مسجد ملا احمد قیامتی راه دارد. در طرفین ایوان و صحن اصلی دو راهرو تعبیه شده، که به بام مسجد راه پیدا می کند. صحن مسجد با دیوارهای قطور ورودی و خروجی کم ارتفاع و رعایت اصول معماری ایرانی که توسط استاد کاران بومی با مصالح بوم آورد و طرح معماری ایرانی و بومی اجرا شده است. چهار ستون سقف مسجد را برپا داشته اند. یکی از تفاوت های اساسی این مسجد با دیگر مساجد تاریخی در سبک طراحی صورت گرفته برای ستون هاست. قاب بندی و سر ستون های گچبری و چوبی از عناصر دوره صفویه بر روی تک تک آنها به اجرا درآمده، نقشی از دسته های گندم و گل های کوچک و ابزار کاری های ساده و خطی بر روی ضلع های ستون ها به صورت چشم نوازی خودنمایی می کند. خود بدنه ستون ها نیز با شیارهایی مارپیچی و به وسیله هنر رنگ آمیزی زینت خاصی بخود گرفته. در میانه ستون ها با توجه به اهمیت ویژه ای که به نور و جلوه های آن در این امکان داده می شد، نور گیر رنگی تعبیه شده که تابش زیبایی را به داخل شبستان مسجد داده است. یکی از ویژگى هاى مسجد، وجود کتیبه هایى به خط ثلث از یکى خطاطان مشهور به نام ملا حسن حزین کردستانی است که در دیوار شبستان و ایوان نصب شده است. ملا حسن سالیان سال در این مسجد مستقر بودند در کنار دیگر طالبین شریعت در امر خوشنویسی خالصانه فعالیت داشته و با تاکید ایشان اکثر آثار خود را در قاب های گچی بدنه صحن مسجد کار گذاشته و اینک به صورت نمایشگاهی از آثار این فقیه ارزنده به یادگار مانده است.

روستای رقه

2016313234112278341a

رقه نام روستایی تاریخی در خراسان جنوبی است که در فاصله ۱۷ کیلومتری مرکز شهرستان بشرویه و ۱۵ کیلومتری بخش ارسک واقع شده است . این روستا ۳۲۰ خانوار و ۱۵۰۰ نفر جمعیت دارد که شغل اهالی آن کارگری ساده و کشاورزی است و مهم ترین محصولات تولیدی آن گندم، جو، پنبه، زعفران، سنجد و … است. امکانات آموزشی در این روستا ، ۲ دبستان ابتدایی دخترانه و پسرانه و یک مدرسه راهنمایی مختلط ، است. همچنین روستا دارای امکانات برق، آب و تلفن می باشد و اکنون طرح لوله کشی گاز در دست اقدام است. قدمت این روستا برهیچ کس پوشیده نیست و بزرگان و قدمای شهرهای اطراف از جمله بشرویه و طبس و فردوس همگی بر این نکته که قدمت این روستا خیلی زیادبوده و حتی از شهر بشرویه نیز بیشتر قدمت دارد اذعان دارند. مردمان طبس نیز رقه را به عنوان روستای سرسبز می شناسند که بزرگان این شهر تابستان خود را برای فرار از گرمای طاقت فرسا به این روستا مسافرت می کرده اند. مدارک و اسناد تاریخی زیادی نیز مطالب فوق را تأیید می کند از جمله این مدارک می توان به سفرنامه ی ناصرخسرو اشاره کردکه در آن ازرقه به عنوان قصبه ای سرسبز با نهرهای فراوان و مسجد آدینه یاد شده و با توجه به مطالب ذکر شده در همین سفرنامه در مورد حاکم طبس و اعزام نماینده اش به همراه ناصر خسرو به رقه می توان به رابطه ی خوب بین مردمان این شهر با رقه پی برد. ناصرخسرو در قرن پنجم هنگام سفر از طبس به تون توصیف روستای رقه پرداخته است او می گوید : چون از طبس دوازده فرسنگ بیامدیم قصبه ای بود که آن را رقه می گویند ، آبهای روان داشت و زرع و باغ و درخت و بارو و مسجد و آدینه و دیه ها و مزارع تمام دارد نهم ربیع الاخر از رقه برفتیم و دوازدهم ماه به شهر تون رسیدیم میان رقه و تون بیست فرسنگ است. ظاهراً بشرویه در این زمان شهرت و موقعیت رقه و طبس را نداشته و آبادی کوچکی بیش نبوده است و چون آن حدود مرتع اغنام بوده شترداران چند حوض برای آب دادن احشام ساخته بودند که به بیابان گله حوض معروف شده بود. بعداً چون زمین آنجا را قابل الزراعه تشخیص دادند از سمت رقه آب رود معروف به علی سالار گرفته به طرف بشرویه میل دادند و زراعت کردند و کم کم موجب تشویق آنها به اقامت در آن منطقه گردید و جمعیت آنجا زیاد شد. از جمله روستاهای اطراف آن میتوان به روستاهای سرسبز و دیدنی خدآفرید و سرند و نخاب و مجد اشاره کرد. ازجمله اماکن مذهبی و تاریخی این منطقه نیزمی توان به امامزاده محمدبن اصغرهوگند،بی بی نجه خاتون مجد، قلعه دختر ، مسجدجامع ، منزل حاج محمدفروغ نصیرایی ، طاق فدک و آسیاب های آبی این دهستان که پس از گذشت چندین سال هنوز فعال است اشاره کرد. همچنین کال سرند و کال نخاب نیز از جمله رودخانه های فصلی دیدنی این منطقه می باشد که سالانه مورد بازدید بیش از هزاران نفر قرار می گیرد. دشت های اطراف این رودخانه ها نیز زیستگاه بیش از صدها گونه ی جانوری و گیاهی کم یاب می باشد و به اذعان بسیاری از کارشناسان طبیعت بکر و دست نخورده این دهستان بسیار غنی و ناشناخته است . از کوهستان های اطراف نیزسالانه چندین تن آنغوزه ، زیره ، آویشن و…. برداشت می شود.

زیباترین مسجد شیراز

20485555

مسجد نصیرالملک یکی از مساجد قدیمی شیراز است که در محله گود عربان و در جنوب خیابان لطفعلی خان زند و در نزدیکی امامزاده شاه چراغ قرار گرفته است. مسجدی که شاید زیباترین مسجد شیراز باشد و تماشای آن با شیشه های رنگی، طاق های بلند و کاشیکاری های زیبایش، یکی از آرزوهای هر جهانگردی به حساب بیاید. این بنا به دستور میرزا حسن علی ملقب به نصیرالملک که یکی از بزرگان سلسله قاجار بوده ساخته شده است. معماری آن کار محمد حسن معمار بوده و مدت ساخت آن حدود ۱۲ سال و از سال ۱۲۵۵ تا ۱۲۶۷ خورشیدی به طول انجامیده است. مسجد نصیر الملک از نظر کاشیکاری و مقرنس کاری از زیباترین مساجد ایران است. مسجد دارای صحن وسیعی می باشد که در سمت شمال آن قرار دارد. در ورودی دارای طاق نمایی بزرگ استظ¬ که سقف آن با کاشی‌های رنگارنگ مزین گشته است.مسجد دارای دو شبستان شرقی و غربی است. شبستان غربی که پوشش آجری دارد و بیشتر روی آن کار شده و زیباتر استظ¬ طاق این شبستان روی ستون‌ها سنگی و با طرح مارپیچ روی آن در دو ردیف شش‏تایی و به تعداد ۱۲ عدد به نیت ۱۲ امام قرار گرفته است. این شبستان دارای ۷ درگاه است که آن را با ۷ در چوبی با شیشه‌های رنگارنگ به صحن مسجد مرتبط می‌کند. سنگتراشی و تزیین این شبستان الهام گرفته شده از مسجد وکیل شیراز است. طاق و دیوارهای این شبستان با کاشی کاری‌های زیبا تزیین شده است.کف آن با کاشی‌های فیروزه‌ای و سقف آن با نقش گل و بوته و آیات قرآنی مزین گشته است. این شبستان در واقع شبستان تابستانه محسوب می‌شود. در سمت شمالی مسجد طاق نمایی به نام طاق مروارید وجود دارد که تمام سقف داخل و بیرون آن کاشی کاری رنگارنگ شده است و روی آن آیات قرآنی نوشته شده است. در دو طرف این طاق‌نما ۲ طاق کوچکتر نیز وجود دارد
مسجد دارای دو ایوان شمالی و جنوبی است که شبیه هم نیستند و ایوان شمالی زیباتر از ایوان جنوبی است. ایوان شمالی دارای ۳ نیم طاق در ۳ طرف است و از سمت چهارم به صحن راه دارد. این ایوان داری ۴ غرفه است و سقف میانی آن با مقرنس کاری و کاسه سازی پنج کاسه مزین شده است.ایوان جنوبی نیز دارای ۲ گلدسته است و در حیاط آن نیز حوضی مستطیل شکل و سنگی با فواره وجود دارد. در سمت شمالی مسجد طاق نمایی به نام طاق مروارید وجود دارد که تمام سقف داخل و بیرون آن کاشی کاری رنگارنگ شده است و روی آن آیات قرآنی نوشته شده است. در دو طرف این طاق‌نما ۲ طاق کوچکتر نیز وجود دارد. در سمت جنوب نیز طاقی وجود دارد که ارتفاعش کمتر از طاق مروارید است و تمام سطح بیرونی و داخلی آن کاشی‏کاری شده و سقف آن نیز مانند طاق شمالی مقرنس‏کاری شده است. روی آن نیز دو گلدسته وجود دارد که در ورودی این دو گلدسته دو طاق نمای کوچکتر در دو طرف طاق اصلی وجود دارد. شبستان شرقی که به زیبایی شبستان غربی نیست، شبستان زمستانه به حساب می‌آید دارای هفت ستون بدون طرح و ساده است و در یک ردیف در وسط قرار گرفته‌اند.در جلوی شبستان شرقی، ایوانی قرار گرفته که با هشت طاق نما از حیاط مجزا گشته است.در ان شبستان دری وجود دارد که به یک چاه آب گشوده می‌شود. همچنین در این مکان یک حوضچه و یک دالان نیز موجود است.هر دو شبستان بر خلاف معمول به خاطر جهت گیری ساختمان قبله در امتداد محور قبله واقع شده اند. در سمت شمالی مسجد طاق نمایی به نام طاق مروارید وجود دارد  که تمام سقف داخل و بیرون آن کاشی کاری رنگارنگ شده است و بر روی آن آیات قرآنی نوشته شده است و در دو طرف این طاق نما دو طاق کوچکتر نیز وجود دارد.در سمت جنوب نیز طاقی وجود دارد که ارتفاعش کمتر از طاق مروارید است و تمام سطح بیرونی و داخلی آن کاشی‌کاری شده و سقف آن نیز مانند طاق شمالی مقرنس‌کاری گشته است.بر روی آن نیز دو گلدسته وجود دارد که در ورودی این دو گلدسته دو طاق نمای کوچکتر در دو طرف طاق اصلی وجود دارد.

مسجد باغ گندم

201653024011550740a

این بنا در نزدیک آب انبار موضع معروف به باغ گندم واقع گردیده و به نظر می رسد که بنای اولیه آن مربوط به قرن نهم هجری باشد که در دوره های بعد تغییراتی را متحمل شده است . از آثار قابل توجه این مسجد، زیلوی مورخ ۱۱۸۲ ه-. ق ، دو مشبک نورگیر کاشی ظاهرا از قرن نهم هجری و در محوطه بیرون مسجد، سه لوحه قبر- یکی مورخ ۷۸۲ – ه- . ق و مربوط به حاجی زین العابدین علی بن نجم الدین محمودیه، دیگری مورخ ۱۰۴۴ه-. ق و مربوط به ابوالحسن نامی و سومی مورخ ۱۰۸۳ ه-. ق – است .