مشهد

 
 

آتشکده سنگبر

306-768x496

چهار طاقی سنگبر مربوط به دوره تیموریان است و در شهرستان مشهد، بخش مرکزی، روستای سنگبر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۰۱۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بنای به نام چهار طاقی سنگور نیز شناخته میشود و در بخش رضویه و در ۱۸ کیلومتری شمال شرقی شهر مشهد قرار دارد. معماری بنا مشتمل بر اطاقی است چهار ضلعی که هر ضلع آن بیش از ۶ متر طول داشته و گنبدی نسبتاً کم خیز و مدور بر فراز آن قرار گرفته است. ساختار بنا در نمای بیرونی شامل چهار درگاهی به صورت طاق دار بوده که بدلیل وضعیت فعلی تشخیص ورودی اصلی ممکن نیست شالوده و بنیان چهارطاقی بر روی سنگ ایجاد گردیده است. بقایای نوعی آجر چینی جناغی در نمای بیرونی و شواهد معماری بر جای مانده نشان دهنده سبک و سیاق معماری دوران تیموری است.

آبشار بردو

2016313234115962300a

آبشار بردو در استان خراسان رضوی واقع است. این آبشار در ۲ کیلومتری غرب روستای شورآب علیا از توابع شهرستان تربت جام واقع است. آبشار از ارتفاع ۳۰ متری بر روی شیار کوه و بر روی شیب صخره ای به پایین میریزد. ارتفاع آبشار از سطح دریا ۱۴۶۰ متر است و در پیرامون آن صخره های خزه بسته مناظر زیبایی ایجاد کرده است. روستای شوراب علیا ، روستایی از توابع بخش نصرآباد، دهستان کاریزان و در شهرستان تربت جام است. دسترسی به آبشار از طریق جاده ارتباطی فریمان به ترتبت جام، بعد از روستای کهریز نو، جاده فرعی روستای شوراب علیا میسر است. آبشار در میان تنگه شرقی روستا در فاصله ۲ کیلومتری روستا واقع شده است.

آبشار ارزنه

541-768x473

آبشار ارزنه در استان خراسان رضوی واقع است. آبشارهای ارزنه از جاذبه های طبیعی روستای ارزنه هستند که در امتداد رودختنه ارزنه از ارتفاعات باخرز سرچشمه می گیرند. آبشارها از ۳ آبشار پی درپی تشکیل شده اند. در بالادست آبشار اول، آبگیری ایجاد شده است که برای شنا مورد استفاده گردشگران قرار می گیرد. دسترسی به این آبگیر، دشوار است و نیاز به مهارتهای فنی دارد . آبشار اصلی ارزنه، باارتفاع ۶۰ متر، در ضلع جنوب غربی آبگیر و آبشار دوم، با ارتفاع تقریبی ۲۵ متر در جنوب آبگیر به صورت پلکانی واقع شده اند. آبشار سوم در ضلع غربی آبگیر واقع شده و در واقع ترکیبی از ۲ آبشار قبلی است. این آبشار با ارتفاع ۳۰ متر، ابتدا در آبگیری کوچک جمع می شود و سپس جریان می یابد. دسترسی به این منطقه از طریق مشهد- فریمان- تربت جام – باخرز- ارزنه ( طول مسیر ۲۱۰ کیلومتر) و یا مشهد-تربت حیدریه – باخرز- ارزنه ( طول مسیر ۲۴۰ کیلومتر) امکانپذیر است. شایان ذکر است امکانات رفاهی و اقامتی در این مکان برای بازدیدگنندگان مهیا شده است. روستای ارزنه ، روستایی از توابع بخش باخرز شهرستان تایباد در استان خراسان رضوی ایران است. روستای ارزنه در ۱۴ کیلومتری جنوب غربی باخرز و ۲۱۰ کیلومتری مشهد واقع شده است.

آتشکده خانه دیو

4

خانه دیو یک آتشکده و از بناهای معماری (احتمالا دوران ساسانیان) در روستای فشتنق سبزوار است. از این محل از دوران ساسانی تا دورهٔ سلجوقی استفاده می شده و کاربردی آیینی داشته است. نحوهٔ تاق زدن آتشکدهٔ سبزوار در نوع خود منحصر به فرد است که پلان آن با پلان آتشکدهٔ تخت سلیمان در آذربایجان قابل مقایسه است. این بنا از بناهای جالب در روستای فشتنق است و به عبارت دیگر دیو خانه که چندی پیش باستانشناسان ایرانی با لهستانی ها استقرارهای ساسانی را در سبزوار بررسی کردند. بررسی، گمانه زنی و نقشه برداری بقایای معماری در چهارتاقی سبزوار «دیوخانه» با همکاری دو هیات ایرانی و لهستانی در روستای فشتنق سبزوار آغاز شده است. براساس شواهد، نشانه ای از آتش دان و تالار طواف از نظر ساخت معماری در این مکان کشف شده اند. چارتاقی «خانه دیو» یکی دیگر از چارتاقی های منفرد ایران است که در کوهستان های دورافتاده شمال غربی سبزوار در استان خراسان و بر قلهٔ صخره ای سخت و صعب العبور جای دارد. دستیابی به چارتاقی، پس از ساعت ها پیاده روی و کوه پیمایی ممکن می شود و اکنون برای صعود از صخرهٔ حامل چارتاقی، از میلهٔ نقاله های بالابر که برای حمل مصالح ساختمانی برپا شده اند، کمک گرفته می شود. چارتاقی خانه دیو یکی دیگر از نمونه های چارتاقی های منفرد در ایران با شکل متقارن چهار وجهی است. بنا از چهار پایه با چهار تاق تشکیل شده که گنبدی به واسطه چهار فیلپوش بر روی آنها ساخته شده است. این گنبد و بخش های وسیعی از پایه ها و تاق ها به مرور زمان تخریب شده اند. چهار سوی بنا به مانند دیگر چارتاقی های منفرد ایران، چشم اندازی باز و بدون هیچگونه در یا پنجره و مانعی است. مختصات چارتاقی عبارت است از ۳۶ درجه و ۲۰ دقیقه شمالی، ۵۷ درجه و ۲۱ دقیقه شرقی و محور بنا با چهار جهت اصلی به اندازه ۲۲ درجه میل غربی دارد. ویژگی های کالبدی و خصوصیات معماری و سازه بنا نشان می دهد که هم عصر با دیگر چارتاقی های منفرد ایران است و قدمتی در حدود ۲۰۰۰ سال دارد. بنا را می توان به اواخر دوره پارتی (اشکانی) و به احتمال کمتر به اوایل دوره ساسانی منسوب کرد.

اندازه گیری و مشاهدات آقای فرشته خصلت نشان می دهد که در چارتاقی خانه دیو نیز همچون دیگر چارتاقی های منفرد ایران و از جمله چارتاقی مشهور نیاسر، ملاحظات تقویمی و تناسب با نقاط طلوع خورشید به هنگام اعتدالین و نیز انقلاب های تابستانی و زمستانی بکار بسته شده است. محور و ساختار بنا و نسبت اندازه طول پایه ها به فاصله میان آنها و زاویه های منتج شده از آن با توجه به ارتفاع افق محلی به گونه ای است که در هنگام هایی از سال، پرتوهای خورشید در راستاهای سنجیده شده ای از بنا می تابند و از روزنه های میان پایه ها دیده می شوند. چنانکه در نقشه دیده می شود، در اعتدال بهاری و پاییزی یعنی در نوروز و مهرگان باستانی (آغاز ماه مهر) پرتوهای خورشید بامدادی در امتداد قطر بنا می تابند و از دو روزنه دیده می شوند: نخست، روزنه محصورشده با گوشه های eic و دوم، با روزنه محصورشده در گوشه های gkm (خط دیدهای ES1 و ES2). طلوع خورشید در انقلاب تابستانی در امتداد روزنه تشکیل شده میان گوشه های ek دیده می شود (بنگرید به عکس)، در حالیکه در انقاب زمستانی نیز پرتوهای خورشید بامدادی در امتداد روزنه gi مشاهده می شوند. عده ای گمان برده اند که چارتاقی خانه دیو، همان آتشکده مشهور آذربرزین مهر باشد. اما موقعیت مکانی و دشوار چارتاقی، دوری آن از شهرهای امروزی یا باستانی، و نیز وسعت بسیار اندک محوطه آن، حتی امکان تصور چنین پنداری را هم نمی دهد. به ویژه که در چندین فصل از کاوش های باستان شناختی که انجام شده، هیچگونه آثار و بقایایی از آتش و آتشکده شناسایی نشده است. از آنجا که بناهای مقدس، همواره مقدس می مانند و از بین نمی روند، مکان این آتشکده و یا هرگونه بنای مقدس دیگری را می باید در بناهای مقدس بزرگ امروزی جستجو کرد. چنانکه آقای جواد مفرد- در گمانی قابل تأمل- مکان آتشکده آذربرزین مهر را در جای فعلی قدمگاه نیشابور احتمال داده است.

دره هفت‌حوض

a47216619264102a

هفت حوض… این نام شما را یاد چه چیزی می اندازد؟ پایتخت نشین ها بی شک یاد میدان معروفی در شرق تهران خواهند افتاد اما برای اهالی گردشگری هفت حوض نام یکی از زیباترین پدیده های طبیعی در شرق کشور است. در سکوتی وهم‌آلود که همچنان ادامه دارد هفت‌حوض استان خراسان را طبیعت‌ با آب باران تراشیده است. ۷حوضچه طبیعی بکر در بستر یکی از سرشاخه‌های رودخانه‌ طرق در بلندی‌های رو به جنوب بینالود شکل گرفته که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. هر حوضچه به اندازه یک استخر است و آب از یکی به دیگری می‌ریزد.«هفت حوض» منطقه ای است شامل صخره مانند ها و سنگ های صاف و صیقلی ، ۷ حوضچه طبیعی زیبا و طبیعتی بکر و زیبا بعد از عبور از ۷حوضچه است. بعضی از ۷حوضچه ای که در این منطقه در امتداد هم قرار دارند، به اندازه یک استخر کوچک هستند. آب از حوضچه اول به حوضچه بعدی و بعدی می ریزد تا به حوضچه آخر برسد. این پدیده طبیعی حوض ها یا «دولین های» متعدد، بر اثر فرسایش شیمیایی توسط باران های اسیدی در بستر یکی از سرشاخه های رودخانه طرق از در ارتفاعات رو به جنوب بینالود شگل گرفته است.در بستر یکی از سرشاخه های رودخانه طرق، مواد آهکی نرم در میان سنگ ها دچار فرسایش شده اند و شکل های ژئومورفولوژی دولین را ایجاد کرده اند و در واقع از دیدگاه مردم عادی این منطقه تنها هفت حوض زیبا با چشم اندازی زیباتر ایجاد شده در طی مسیر رودخانه است. بعد از عبور از ۷ حوض اصلی که در امتداد هم قرار گرفته اند، به تک حوض های بزرگ میرسید. بکر و دست نخورده بودن این منطقه، پرتردد و پر بازدید نبودن و سکوت عجیبی که در آن حکمفرما است آرامش عجیبی به شما هدیه می کند؛ تنهاصدای جریان آب، گوش ها را نوازش می دهد.

برای دیدن این جاذبه‌ طبیعی زیبا در مشهد، باید به سمت کوه‌های خلج در اطراف مشهد رفت. این منطقه در جنوب شرقی مشهد و حدود ۷کیلومتر از آن فاصله دارد. پس از واردشدن به شهرک سیدی و جاده خلج، بعد از طی‌کردن حدود ۳کیلومتر از جاده، به دوراهی می‌رسید. باید بزرگراه و سپس آسفالت سمت چپ را ادامه بدهید تا به یک میدان برسید. در بستر یکی از سرشاخه های رودخانه طرق، مواد آهکی نرم در میان سنگ ها دچار فرسایش شده اند و شکل های ژئومورفولوژی دولین را ایجاد کرده اند و در واقع از دیدگاه مردم عادی این منطقه تنها هفت حوض زیبا با چشم اندازی زیباتر ایجاد شده در طی مسیر رودخانه است . اگر قصد سفر به این منطقه را دارید باید بدانید بعد از رسیدن به این میدان مجبورید خودرو را پارک کنید. حدود ۲ کیلومتر از مسیر را پیاده طی کنید تا به هفت حوض برسید. به‌دلیل و جود سنگ‌های صاف و صیقلی باید جانب احتیاط را پس از ورود به منطقه در نظر داشت. به گردشگران پیشنهاد می‌شود تا حد امکان و به‌علت کوهستانی بودن منطقه بین طلوع تا غروب آفتاب از محیط طبیعی و دلپذیر این مکان بهره برده و وسایل و لوازم مناسب از قبیل کفش، لباس و… به همراه داشته باشند. برای چادرزدن در منطقه آذوقه همراه خود ببرید، چون در آن حوالی مغازه یا سوپر مارکتی پیدا نمی‌کنید.مسئله دیگر صاف، صیقلی و مسطح‌بودن بیش از حد سنگ‌های آنجاست. اگر می‌خواهید از هر هفت ‌حوض به راحتی عبورکنید و لذت دیدن طبیعت بی‌مانند آن را از دست ندهید کفش‌های راحتی بپوشید که بتوانید راحت روی سنگ‌ها حرکت کرده و از آنها عبور کنید. در پایان دوربین عکاسی را فراموش نکنید و مراقب باشید بعد از آنکه محیط را ترک می کنید، از خود اثری باقی نگذارید. نه زباله، نه یادگاری و نه آسیبی که محیط را زشت و آلوده کند.