چهارمحال و بختیاری
آبشار کرودی کن
در دره تنگ زندان در منطقه حفاظت شده سبزه کوه روبری قله کلار این آبشار قرار دارد. کرودی کن در زبان محلی مرکب از کلمه های کر به معنای مه و دی به معنای دود است نامی زیبا برای این آبشار ریزش آب از ارتفاع بالا و باد باعث معلق شدن ذرات ریز آب در آسمان می شود. این آبشار در ۵۵ کیلومتری شمال لردگان در استان چهار محال و بختیاری قرار دارد. این آبشار در بین دیواره های سنگی بلندی از دو طرف در میان دره ای عمیق واقع شده است. به دلیل سختی دسترسی به این مسیر نام این دره تنگ زندان گذاشته شده که مجموعه ای زیبا از کوهستان ، آبشار ، جریان آب ،گیاهان خودرو و حیات وحش است ، چند صباحی بیش نیست که به شکل اتفاقی طی یک گشت هوایی نقاب از رخ زیبای بی مثال خود باز کرد و الان تنها گردشگران و کوهنوردانی که خستگی سفری چند روزه از میان صخره ها و ناهمواریهای کوهستان را به جان می خرند ، می توانند حظ بصرازاین قطعه گمشده بهشت زمینی را در ضمیر خاطره یا چشم تنگ دوربینهای تصویربردار خود جاودانه کنند. مسیر این آبشار از طریق کره بست و پل خدا آفرین است. ارتفاع آن بسیار بلند و منظرۀ آن بسیار دیدنی و جالب است. طول کلی آبشار ۱۲۰ متر است و طی دو مرحله ۵۰ و ۷۰ متری سرازیر می شود. حجم آب فروریخته از بالای آبشار باعث پخش شدن قطرات و ذرات بسیار ریزی در فضا می شود همچون مه یا دود سفید رنگی که تمام فضای اطراف آن را می پوشاند و باعث عدم دسترسی نزدیک به آبشار می شود. بطوریکه از فاصله حدود ۱۰۰ متری آبشار باید به آن نگریست یا عکسبرداری نمود. و برای کمی نزدیک شدن باید پوشش کامل ضد آب، پانچو یا بارانی بر تن داشت. سبزه ها و خزه های نزدیک آبشار که همان ذرات پاشنده معلق در فضا عامل رویش آنها هستند باعث لغزنده بودن محیط گشته و باید بسیار مراقب بود تا حادثه ای برای افراد پیش نیاید. ۱۰ آبشار مرتفع در دره تنگ زندان سبزکوه واقع گردیده که بدلیل شیب زیاد و نبود راه مالرو مشخص، حتی عشایر نیز قادر به گذر از آن نیستند. هزاردره کوهستانی بلند است که به تقریب در بخش مرکزی زاگرس در جنوب غرب کشور عزیز ایران واقع گردیده است. این کوهستان در شرق استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته و موقعیت جغرافیایی قله اصلی آن در ۳۱ درجه و ۴۶ دقیقه و ۳۵ ثانیه عرض شمالی و ۵۱ درجه و ۱ دقیقه و ۴۶ ثانیه طول شرقی واقع شده است. از نظر تقسیم بندی جغرافیای سیاسی بخش جنوبی کوهستان هزار دره در بخش مرکزی شهرستان لردگان و بخش شمالی آن در شهرستان بروجن قرار گرفته است. کوه هزار دره از شمال و شمال خاوری به کوه چرو و دشت گندمان، شمال غرب به سبزکوه و در دامنه جنوبی آن رودخانه کره بس در جریان است. تنگ معروف دز یا زندان با آبشار و چشمه مشهور “کرودی کن” هزار دره را از سبزکوه جدا می کند. روستاهای پیرامون و نزدیک هزار دره از سوی شرق سرپیر، از شمال شرقی مورچگان و وستگان و از جنوب روستای دو مکان و برجویی هستند.
به نظر می رسد نام هزار دره از فراوانی دره های کوچک این کوهستان برگرفته شده است. در نزد برخی از کوچ نشینان و مردم محل هزار دره شامل دو کوه هزار دره پایین و بالا است که برخی به اشتباه هزار دره پایین را سبزکوه می خوانند در حالیکه سبزکوه در شمال باختری هزاردره و تنگ دز واقع گردیده است. کوهستان هزار دره بیش از ۱۷ قله بالای ۳۶۰۰ متر ارتفاع دارد. بلندای قله اصلی هزار دره ۳۸۷۴ متر از سطح آبهای آزاد ارتفاع دارد . از نظر زمین ساخت صحفه ای انطباق گسله دوپلان- سبزکوه – هزار دره با لبه جنوبی این کوهستان و همچنین گذر گسله چرو – کلار در راستای عمومی کوههای منطقه یعنی شمال باختر – جنوب خاوردر شمال شرقی کوهستان هزار دره نشان دهنده فعالیتهای شدید و فشارهای فراوان در طی حرکت های نهایی زمین ساختی اواخر دوران سوم زمین شناسی (پلیوستوسن) در منطقه است که سبب شده این کوهها را به صورت یک بلوک بالا آورده (گرابن) و در راستای خلاف جهت ساعت چرخانده و و بر روی سمت مقابل جنوبی رورانده شود. لبه های این بلوک را کوههای هزار دره ، چرو ، کلار ، سبزکوه و کوه لجی تشکیل می دهد. از مهمترین ویژگیهای کوه هزار دره وجود دره های فراوان که هم در تشکیلات زمین شناسی آهکی و هم مارن ها چنین دره های کوچک و فراوان را می توان مشاهده کرد. در واقع مقاومت کم سنگهای مارنی در برابر فرسایش و همچنین عامل هایی دیگر (مانند حرکت بهمن های برفی و آب ناشی از ذوب برفها، شیب تند دامنه ها ، کاهش پوشش گیاهی و غیره) قدرت فرایندهای فرسایشی را بیشتر کرده و چنین شکل هایی را بوجود آورده است . علاوه بر آن انحلال و ساختار زمین ساختی را نیز به عنوان عوامل شکل گیری دره های کوچک بسیار در سنگ های آهکی بایستی به آنها اضافه کرد. اختلاف ارتفاع بسیار زیاد (۲۵۰۰متر) در فاصله ای کوتاه از دیگر ویژگیهای هزار دره است. گذر خط گسله از لبه دامنه جنوبی تا جنوب غربی کوهستان هزار دره و بریدگی رودخانه کره بس در پای آن سبب گردیده شیب این دامنه بسیار تند و در بسیاری از قسمت ها به صورت دیواره ها ، پرتگاه ها و صخره های سترگ رخ بنماید. به همین خاطر صعود از دامنه های جنوبی بسیار مشکل و فنی بوده ، اما توان طبیعی بسیار مناسبی را برای ماجراجویان ماهر و خبره فراهم می کند. دامنه های شمالی این کوهستان شیب ملایم تر دارند و مسیر مناسب برای صعود عمومی از این بخش انجام می گیرد.
روستای راستاب
روستای زیبا و بختیاری نشین راستاب با قدمتی دیرینه یکی از روستاهای استان چهار محال بختیاری از توابع شهرستان فارسان می باشد که فاصله آن با مرکز شهرستان (فارسان) ۱۲ کیلومتر می باشد بیشتر مردم روستای راستاب از ایل غیور بختیاری می باشند از نظر موقعیت جغرافیائی این روستا در ۳۲ دقیقه عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۳۶ دقیقه طول شرقی در جنوب غربی جمهوری اسلامی ایران واقع در کوه های سر به فلک کشیده زاگرس در دشتی بین دو کوه جهانبین و سالدارون به وسعت ۵/ (نیم) کیلو متر مربع مسکونی و ۳ کیلومتر مربع اراضی قابل کشت واقع شده است راستاب از شرق با جونقان از جنوب با گوشه و چقاهست و از شمال با چلیچه همسایه می باشد دور تا دور روستا را زمینهای کشاورزی، کوه ها و درختهای بید و سپیدار فرا گرفته است. آب آشامیدنی راستاب از دو منبع آب که در نزدیکی دره راز راستاب وجود دارد تأمین می شود. آب زمینهای کشاورزی قسمت پایین راستاب (جایونجه، زیر سامان بالا سامان، چقا، چهار دنگی، جا بذرک ها، زیر مزاری و…) از آب چشمه بوسیله جوی سیمانی تأمین می شوند و آب زمینهای غرق آبی پایین که از راستاب دور هستند (عربی، اربابیها، جا علف، پادرازی، چما شش دنگی، گووه، جا گل آفتابه ها و…) بوسیله کانال های آبرسانی و چاه های آب تأمین می شود، بقیه زمینهای که اغلب در قسمت بالاهستند دیم یا در بعضی از جاه ها بوسیله چشمه های فصلی تأمین می شود.
منبع مطلب : http://www.rastab.bakhtiari.loxblog.com/
آبشار توف سورنگان
آبشار توف سورنگان در استان چهارمحال و بختیاری واقع است. منطقه نیاکان در شمال غربی استان محصور بین کوههای دز اسپید از شمال و کوه پیر سیم از جنوب قرار گرفته است.از شهرکرد به دو طریق می توان به سمت این آبشار حرکت نمود مسیر اول از شهرکرد به سمت سودجان حرکت می کنیم تا به دو راهی میان رودان می رسیم آنگاه روستا های مهدی آباد ،فانی آباد و محمد آباد را پشت سر می گذاریم تا به روستای نیاکان که در ۱۰۲ کیلو متری مرکز استان است می رسیم و یا از مسیر شهرکرد چلگرد به سمت چلگرد حرکت می کنیم تا به روستای نیاکان می رسیم که مسافت ۱۱۰ کیلو متر از مرکز استان است. از وسایل نقلیه در کنار قبور روستا پیاده می شویم در سمت شمال کوه دزاسپید خود نمایی می کند و در دامنه کوه دره نیاکان و رودخانه بلش که از کوه بلش سرچشمه گرفته در حال غریدن و حرکت است. کوله هایمان را بر پشت گرفته و در جهت غرب شروع به حرکت می کنیم بعد از ۱ کیلو متر به درختان و باغ مصفائی می رسیم این زیبائی کمی مسیر را به سمت جنوب غربی تغییر می دهد بعد از ۱۰۰ متر در یک شیب ملایم به چادر های عشایر و چشمه بسیار زیبای نمد زن می رسیم توسط اهالی روی چشمه محصور شده و آب در جوب سیمانی توسط سه لوله هدایت می شود. آب چشمه بسیار گوارا و سرد است بعد از لذت بردن از این منطقه به سمت جنوب غرب در یک شیب نسبتا تند که پوشیده از گونه های متراکم است رو به بالا حرکت می کنیم بعد از طی دو شیب بر روی گردنه ای به نام چال خشکه قرار می گیریم از گردنه پائین می رویم کمی شیب تند است اما نگرانی وجود ندارد چون ۱۰۰ متر بیشتر نیست. پس از فرود به چادرهای وارگه عزیز سلیمانی بر می خوریم که استقبال خوبی از همه دارند و ما را به ادامه حرکت ترغیب می کنند.از کنار چادر ها در دامنه گردنه چال خشکه به سمت غرب حدود ۵۰۰ متر ادامه می دهیم. به چشمه های مستعددی میرسیم که بیانگر سر منشاء های آبشار است از کنار این آبریزهای چشمه ها به سمت پایین حرکت می کنیم پس از طی ۲۰۰ متر به یکی از زیبا ترین آبشار های استان بر می خوریم این آبشار با دهانهای حدود ۲۰ متر و ارتفاع ۱۵ متر بر زمین میریزد و آب آبشار پس از طی ۲۰ متر با آبی که از برف های کوه پیر سلیم سر چشمه میگیرد یکی شده و رودخانه سورنگان را شکل می دهد که در دره سورنگان جریان دارد . حدودا ۴ ساعت از روستای نیاکان تا آبشار زمان لازم است و مسیر بسیار زیبا ، مفرح و سرسبز است . مسیر برگشت می توان بجای آمدن به سمت شرق در جهت گردنه چال خشکه حرکت نمود در نزدیکی های گردنه توسط روستائیان نهر آبی تعبیه شده که کم کم به سمت ارتفاع میرود و کوه را دور زده تا به روستای نیاکان میرسد. مسیر بسیار زیبا و دلنواز است حرکت در کنار این نهر چشم انداز های زیبائی از منطقه را برایمان آشکار می کند . ضمنا در حاشیه ارتفاع این قسمت گیاهان مختلفی وجود دارد اما باعث تعجب بود که گیاه مخالصه که خیلی کمیاب است در این منطقه به وفور پیدا می شد .
آبشار آتشگاه لردگان
آبشار آتشگاه در ۴۰ کیلومتری شهر لردگان ، پس از روستاهای میلاس و سردشت شوش در روستای آتشگاه قرار گرفته است . این آبشار زیبا که به آبشار مینیاتوری شهرت دارد یکی از بی نظیر ترین جاذبه های طبیعی و گردشگری ایران به شمار می رود . مسیر این آبشار از محل چشمه تا اتصال به رودخانه خرسان را فضای سرسبز از انواع درختان و گیاهان جنگلی فرا گرفته است . شیب زیاد و پستی و بلندی های دره ، آبشارهای کوچک متعددی را ایجاد کرده است.
رودخانه یکی از سرچشمه های اصلی رودخانه بزرگ کارون و از ارتفاعات برفگیر دنا و زاگرس مرکزی در جنوب استان اصفهان و شمال کهکیلویه و بویراحمد سرچشمه می گیرد و پس از الحاق چندین رود و چشمه دیگر در استان چهارمحال و بختیاری وارد استان خوزستان می شود . در فاصله ۲۰۰ متری دو آبشار نسبتا بزرگ که هر هفته در ایام تعطیلات پذیرای مسافران از راه رسیده روح افزا است و کمی تامل در آن خستگی راه را از تن آدمی به در می کند . این آبشار در ۱۹۰ کیلومتری شهرستان شهرکرد قرارگرفته است.