لوت
کویر مرگ در کرمان
غول های عظیم شنی در دل کویر لوت، رویایی فراموش نشدنی است که می توانید در کنار گرمترین نقطه زمین و گودترین چاله مرکزی ایران آن را تجربه کنید؛ سرزمینی مملو از عجایب که مستشرقین از آن به عنوان سرزمین پریان یاد میکنند و بدون شک مرز بین حیات و مرگ محسوب میشود. شاید کمتر کسی در ذهن خود تصور کند که کویر خشک و گسترده لوت در استان کرمان مجموعه ای از شگفتی هایی است که هر گردشگری را آرزوی دیدن آن را دارد. کویر دیدنی شهداد با کلوت ها و سازههای عظیم شنی که تاکنون دلیل علمی مشخصی برای پدید آمدنشان از سوی دانشمندان و محققان ارائه نشده است، یکی از جذاب ترین نقاط کویری دنیاست که گردشگران خارجی خوب قدر آن را می دانند!کلوت سازهای عظیم به ارتفاعات ده ها متر است که به طول ۴۵ کیلومتر در حاشیه کویر لوت سر از شنهای روان برآورده اند و مثل قلعهای از کویر محافظت میکنند. کلوت ها که به نگهبانان کویر معروفند، اولین بار وقتی توسط گردشگران خارجی کشف شدند، لقب شهر جن و پری را به کویر لوت دادند و همین بهترین شاهد ترس و وحشتی است که در نگاه اول از این سازه های عجیب و غریب پیدا خواهید کرد.برخی میگویند این سازهها در طول سالها و با فرسایش زمین به دلیل باد و باران بوجود آمده اند و سازنده اصلی این سازهها رودخانه شور در حاشیه این کلوتها است. رودخانه شور که علیرغم خشکسالی های سیزده ساله استان کرمان همچنان در بستر کویر خشک کرمان میخرامد و هر روز بستری جدید و شکلی جدید در پهنه شنها به خود میگیرد رطوبت لازم را برای جمع شدن شنها مهیا کرده و به تدریج به دلیل جمع شدن شن ها و بارش های باران این سازهها به شکل عجیب کنونی خود در آمدهاند. کلوتهای کرمان مرز حیات و نیستی در کویر هستند به گونهای که بدلیل شدت دمای هوا در حاشیه این کلوت ها به سمت کویر لوت آثار حیات کاملا محو میشود و حتی باکتری ها توان ادامه فعالیت در این مناطق را ندارند. جسد گوسالهای که چندی پیش در حاشیه کویر لوت کشف شد نشان داد که حتی پس از گذشت سالها هیچ گونه پوسیدگی در بدن این حیوان دیده نشده است.
تپه جهنمی : هر چند که بهترین فصل گردشگری در کویر، پائیز و اوایل بهار است اما شنیدن نام گرمترین نقطه زمین هر گردشگری را به احتیاط وا می دارد. تپهای از سنگهای آذرین بجا مانده از فعالیت آتش فشانی در دل کویر کرمان که بدون شک گرمترین نقطه زمین است. در این منطقه جهنمی دمایی معادل ۶۳ درجه سانتیگراد را در فصل تابستان رسما ثبت شده است و این درحالی است که پیش از این گرمترین نقطه جهان در بیابان های لیبی با حرارات ۵۷ درجه سانتیگراد ثبت شده بود به گفته مردمان محلی شهداد این دما در گندم بریان در اوج گرمای تابستان و در تیر ماه تا ۷۰ درصد نیز افزایش مییابد بگونهای که با قرار دادن یک ظرف بر روی زمین به راحتی میتواند شاید گرم شدن آب درون ظرف در زمانی کوتاه بود. این منطقه وسعتی در ابعاد ۱۰ در ۴۵ کیلومتر و ارتفاع ۴۰۰ متر دارد و این درحالی است که تنها به فاصله ۴۵ دقیقه در جهت غرب به یکی از سردترین مناطق استان کرمان یعنی منطقه سیرچ میرسیم که رودخانه پر آب و سر سبزی آن مردم کرمان را به خود جذب میکند!
عمیق ترین چاله فلات ایران : شگفتی غیر منتظره دیگر این منطقه وجود عمیق ترین چاله کویر مرکزی کرمان در منطقه است و هر بینندهای در صحنهای که در گودترین گودال کویر میبیند متحیر خواهد شد زیرا در گودرین منطقه کویر به راحتی میتواند یکی از مرتفع ترین قلل فلات ایران را که به کوه های لاله زار شهرت دارند و مرتفع ترین منطقه کرمان را ببیند.
رودخانه شور نقطه بین زندگی و مرگ : یکی دیگر از شگفتهای کویر کرمان وجود رودخانه ای دائمی در کنار گرمترین نقطه زمین است که بدلیل شور بودن بیش از اندازه یکی از شاخصهای مهم قطع حیات در این نقطه به حساب می آید! رودخانه شور از سرشاخههای بیرجند آغاز میشود و درنهایت در کویر کرمان به شور زار تبدیل میشود. این رودخانه در انتهای حرکتش به حدی غلیظ میشود که آب رودخانه به دلیل غلظت و رنگ سفیدش بیشتر به ماست شباهت دارد. اما شاید عجیب تر از همه اینها تغییر شکل همیشگی عجایب کویر کرمان باشد که بدلیل فرسایش شدید باد و باران اتفاق می افتد. با این حساب، کویر لوت همیشه جذابیت تازه ای برای نمایش دادن به شما دارد که می توانید با دیدن آن غافلگیر شوید.گردشگری کویر کرمان هر چند سفری یک روزه محسوب میشود اما در سالهای اخیر با احداث کمپ های کپری در حاشیه جاده شهداد – نهبندان و استقرار امکانات مناسب فرصت خوبی برای یک کویرگردی چند روزه به شما می دهد.
بزرگترین شهر کلوخی دنیا
شاید تاکنون نام بزرگترین شهر کلوخی دنیا را نشنیده باشید. شهری در بیابان لوت که پایتخت کویر لوت نام دارد ؛ شاهکاری است از باد، خاک و آب. کلوت بزرگترین شهر کلوخی دنیا، در فاصله ۴۰ کیلومتری شمال شرقی شهداد قرار دارد و بزرگترین عوارض طبیعی و کلوخی دنیا و نیز منحصر به فردترین عارضه کویر است و از دور به شهری بزرگ می ماند با ساختمانهای کوتاه و بلند. این ابر شهر کلوخی، ۸۰ کیلومتر عرض و ۱۴۵ کیلومتر طول دارد. بیش از ۱۱ هزار کیلومترمربع مساحتش است و در دل کویر لوت قرار دارد. به طور کلی کلوتها سرزمینی سوزان و عاری از هرگونه حیات و با گرمایی در حدود ۷۰ درجه سانتیگراد بالای سفر هستند. در این مکانها به علت گرمای شدید باکتریها نمی توانند زندگی کنند.در کلوتهای ایران هم که بزرگترین عارضه دنیا هستند، هیچ گیاهی نمیروید و اساساً هیچ موجود زنده ای وجود ندارد. در شهر کلوتها حتی باکتریها حق حیات ندارند. آنجا شهری پر از ساختمانهای کوتاه و بلند است. کلوتها در اثر فرسایش آبی و بادی طی هزاران سال شکل گرفته اند. دراین شهر کسی زندگی نمیکند و هر چه هست سراسر سکوت و آرامش است. کلوت ساختاری است از حرکت باد در دل نرم خاک کویر که در طول سالیان سال شکل گرفته است. نم باران اگر بر تن خشک کویر ببارد، خاک های تل شده گرد سنگی را بر هم استوار کرده و سازه ای را به وجود آورده که گویی بنایی خشتی از تمدنی متعلق به ما قبل تاریخ است.
این مجموعه کلوتها از ۴۳ کیلومتری شهرستان شهداد در استان کرمان آغاز می شوند و در دل کویر امتداد می یابند و به دلیل دمای بالای کویر هیچ موجود زنده ای در اطراف کلوتها وجود ندارد و حیاط نباتی و حیوانی در این قسمت از کره خاکی محو می شود.کلوتها که رقص باد در کویر آنان را به وجود آورده در دنیا بی نظیر هستند و شهرتی جهانی دارند و شاید از معدود سازههای بی نظیر طبیعت باشند که انسان در ساخت آنها هیچ تاثیری نداشته و به دلیل وجود فرسایش دائمی همچنان در حال تغییر و تحول هستند.گودترین نقطه ایران با ۵۶متر ارتفاع از سطح دریا در این کلوتها قرار دارد. این کلوت ها که در اثر عوامل فرسایش طی سالیان دراز شکل گرفته اند، یک شهر افسانه ای را در دل دشت لوت بنا کرده که با گذر از دل این شهر کلوخی به رغم زیباییهای بکر طبیعی، وحشتی زیبا را در نگاه و دل هر رهگذری به تصویر میکشد. در داخل این کلوتها و در فاصله ۲۰کیلومتری آن منطقه ای عجیب تر به نام گندم بریان وجود دارد که طول این منطقه ۴۸ و عرض آن ۱۰کیلومتر و مساحت تقریبی آن ۴۸۰کیلومتر مربع است. سطح این منطقه از گدازههای آتشفشانی سیاه رنگ پوشانده شده و رنگ تیره آن حرارت تابش خورشید را بیش از حد معمول جذب می کند. پروفسور پرویز کردوانی بیابان شناس معروف و استاد دانشگاههای تهران اعتقاد دارد کویر شهداد زیباترین کویر دنیا است .وی این نقطه از کویر را که دمای آن در تابستان به ۱۰۰ درجه سانتیگراد می رسد به عنوان گرم ترین نقطه کره زمین اعلام کرده است. او معتقد است بیابان دشت لوت شهداد عجایب و شگفتیهایی دارد که مردم ایران آنها را نشناختهاند و در هیچ جای دنیا چنین کلوتهای زیبایی وجود ندارد.
كلوت های شهداد – بيابان لوت
كلوت شهری است خيالی در۴۳ كيلومتری شهداد كرمان كه كم كم دارد به خاطر شگفتی هايش شهرت جهانی پيدا می كند . شهری است ساخته شده به دست باد و باران . شهر سوخته نيست شهر سوزان است . در شهر كلوتها كسی زندگی نمی كرده و نمی توانسته زندگی كند . آنجا هيچ گياهی نمی رويد و اساسا هيچ موجود زنده ای وجود ندارد . كلوت ها يكی از مهمترين عوارض بيابانی لوت هستند . اين عوارض يكی از پديده های زيبای طبيعی اند كه در دنيا نظير ندارند و در هيچ يك از بيابان های دنيا نمی توان چنين مناظر زيبايی را ديد . شبهای پرستاره اين منطقه يكی ديگر از زيبايی های منطقه گندم بريان است . در اين منطقه كمپ كويری شهداد برای اقامت شبانه گردشگران نيز تدارك ديده شده است . كلوت ساختاری است از حركت باد در دل نرم خاك كوير كه در طول ساليان سال شكل گرفته . نم باران اگر بر تن خشك كوير باريده خاكهای تل شده بر گرد سنگی را بر هم استوار كرده و سازه ای را بوجود آورده كه گويی بنايی خشتی از تمدن ما قبل تاريخ است . گرمترين نقطه كره زمين نيز در نزديكی كلوت ها با نام گندم بريان واقع می باشد . گرمای اين منطقه در زير سايه تا ۷۰ درجه سانتی گراد می رسد . با اين حال اين منطقه يكی از زيباترين مناطق ايران بلكه جهان است . شگفتيهای كوير كرمان به اين دو خلاصه نمی شود . بيابان لوت سراسر شگفتی است . كمپ های كويری شهداد در حدود ۲۰كيلومتر با كلوت ها فاصله دارد و با طی جاده آسفالته شهداد به نهبندان می توان از كمپ به كلوت ها رسيد . زيبايی مثال زدنی شب های كوير كرمان يكی از دلايل علاقه گردشگران به شب مانی در كوير است.