جمعه, بهمن ۱۹ام, ۱۳۹۷
پل ممیند نقده
این اثر در تاریخ ۲۹ تیر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۰۶۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل در انتهای شرق جلگه «سلدوز»، بر روی رودخانه «گدار» و در کنار روستای «ممیند»،کیلومتری شمال شرقی سه راهی نقده قرار دارد و آن را به دوره صفوریه و قاجاریه نسبت می دهند. موقعیت پل و بقایای جاده قدیمی حکایت از یک راه باستانی بین مهاباد، نقده و ارومیه می کند. این پل شاهراه ارتباطی خوبی بین این سه شهر بود. پل به علت سخت بودن رودخانه، پی سازی آن چنانی ندارد و پایه ها مستقیماً روی بستر سخت رودخانه سوار شده اند. پل تاریخی ممیند دارای دو پایه از سنگ های مکعبی تراشدار و آجر و سه چشمه یا دهانه است. دهانه وسطی بزرگ ترین چشمه پل است و دهانه های کناری هم اندازه و کوچکترند. به همین خاطر شیب پل به دو طرف پل است و نمای پل به صورت قوسی دیده می شود. پل ممیند چهار مناره یا میل راهنما دارد. بدنه پل با آجر و ملاط آهک ساخته شده و لی بخش فوقانی آن یعنی سطح گذر پل به وسیله سنگ های درشت رودخانه ای فرش شده است. طول پل بیست و سه متر و عرض آن ۳۰/۶ متر و ارتفاع بلندترین نقطه پل ۳۰/۸ متر است. کاربرد میل راهنما ها علاوه بر جنبه تزیینی هدایت مسافران را به سوی گذرگاه پل در مواقعی که مشکل دید وجود داشته باشد، در پی دارد.
برج مهماندوست سمنان
در قسمت جنوبی این برج تپه باستانی مهماندوست و در سمت شرقی آن قبرستان روستاهای مهماندوست واقع شده است. برج مهماندوست شبیه برج طغرل شهر ری میباشد که قسمتی از ساختمان آن برخ خراب شده ولی قسمت باقیمانده قدمت آن را تأیید مینماید. تاریخ بنا با زمان سلطان سنجر سلجوقی مطابقت دارد. قسمتی از ساختمان این برخ خراب شده ولی قسمت باقیمانده قدمت آن را تأیید میکند . برج مهماندوست شباهت زیادی به برج طغرل شهر ری دارد و به همین منظور، برخی این برج را برج طغرل سمنان نیز مینامند . دور دایره آن از خارج ۳۴ ذرع و قطر آن از داخل ۷,۲۰ متر است. این برج دوازده ترک دارد که یکی از ترکها مدخل است و عرض هر ترکی ۱,۲۳ متر و بعد از ده ذرع و نیم ارتفاع سه فقره مقرنس از آجر به وضعهای بسیار خوب انیق ساخته شده و پس از آن کتیبهای قرار دارد به عرض ۳ چهاریک به خط کوفی و بالای آن کتیبهء دیگری است به خط بنائی و از آن به بعد گنبد مخروطی شروع میشود، اما گنبد آن خراب و آنچه باقی است به ارتفاع ۱۴ ذرع میباشد. در برج رو به جنوب و یک قبر آجری در وسط و دو قبر دیگر سنگچین در داخل برج دیده میشود، گویند این برج مزار امامزاده قاسم از اولاد موسی بن جعفر است ولی ساختمان آن به مقبره شباهت ندارد. تاریخ بنا با زمان سلطان سنجر سلجوقی مطابقت دارد. قسمتی از ساختمان این برخ خراب شده ولی قسمت باقیمانده قدمت آن را تأیید میکند. در قسمت جنوبی این برج تپه باستانی امام آباد و در سمت شرقی آن قبرستان روستاهای امام آباد و مهماندوست واقع شده است. در برخی منابع آمده یکی از جنگهای بزرگ نادرشاه افشار و اشرف افغان در اطراف این برج رخ داده است. ارتفاع اصلی برج در گذشته بیشتر بوده اما بعدها به علت فرو ریختن گنبد مخروطی شکل و زیبای این بنا از ارتفاع آن کاسته شد.
تزیینات بالای برج شامل: کتیبهها و مقرنسکاریهای زیبایی است که کتیبهها به خط کوفی و دورتادور برج را فرا گرفتهاند. در این کتیبهها تاریخ بنای برج سال ۴۹ظ هجری قمری نوشته شده است. برج روی پایه دایرهای شکلی قرار گرفته و قسمت تزیینات آن از ۱۲ضلعی به استوانه تبدیل شده است که بهدلیل این ویژگی جزو برجهای استثنایی محسوب میشود.
کلیسای هریپسیمه مقدس
این کلیسا در پایین ترین نقطه روستای موجومبار، سر راه صوفیان در ۴۵ کیلومتری تبریز در استان آذربایجان شرقی واقع است. بنای این کلیسا در سال ۱۶۹۱ میلادی توسط اهالی ارمنی ساکن روستای موجومبار ساخته شده ولی بقایای آثاری از قرون ۱۲ و ۱۳ میلادی نیز در آن به چشم میخورد. این کلیسا تا سالهای ۱۳۳۰ شمسی و تخلیه روستا از سکنه ارمنی آن دایر بوده است. مصالح بکار رفته در ساخت دیوارها و سقف آن سنگ لاشه و ملاط بوده و برای بعضی قسمتها از سنگهای بازالت خوش تراش استفاده شده است. کلیسا دارای پلان مستطیلی شکل (بازیلیک) با سمت شرق به غرب است که سقف آن بر روی چهار ستون با برش صلیبی شکل قرار گرفته است. هر ستون توسط چهار قوس در چهار جهت به یکدیگر و دیوارهای بنا متصل شده اند. ارتفاع قوسها از سطح زمین متفاوت است باین صورت که قوسهای شرقی و غربی دارای ارتفاع یکسان ومرتفع تر از قوسهای جنوبی و شمالی هستند. همچنین قوسهای میانی دارای پهنای بیشتری نسبت به قوسهای شمالی و جنوبی بنا هستند. در دو سمت محراب کلیسا که در سمت شرق کلیسا قرار دارد دو اطاق مستطیلی شکل واقع است که فاقد نورگیر بوده ولی در انتهای فوقانی قوس محراب یک نورگیر تعبیه شده است . بر سطح داخلی دیوار غربی کلیسا نوشته حجاری شده ای به زبان ارمنی مربوط به پایان قرن ۱۹ میلادی به چشم میخورد که در آن شمار ارامنه ساکن روستا در سال ۱۸۹۸ میلادی را ۱۰۰ خانوار ذکر کرده است. این کلیسا دارای سه ورودی از سه سمت کلیسا به جزء سمت شرقی است. همچنین دارای سه نورگیر در دیوار جنوبی میباشد.
دریاچه کوه گل سی سخت یاسوج
این دریاچه در شمال شرقی شهر سی سخت ودر حدود ۸ کیلومتری آن همچون نگین آبی انگشتری که اطراف آن را گلهای زرد نرگس، بنفشه وزنبق قرار گرفته یکی از استعدادهای با القوه ای است که با سرمایه گذاری وتوجه به توانایی های این جاذبه گردشگری می توان آن را به استعدادهای بالفعل در آورد. این دریاچه که در ارتفاعات دامنه نزدیک به قله کوه گل دنا واقع شده دارای جاده دسترسی آسفالته تا اردوگاه بوده ودقایقی کوهپیمایی این جاذبه زیبای خدادادی قابل رویت وبهره برداری است. در ضمن بهترین فصل بازدید گردشگران عزیز فصول بهار وتابستان بوده وزیبا ترین موقع آن در اردیبهشت است.
خانه های خشتی در بیدقان قم
زندگی در روستا رسم خوشایندی است، ولی امروزه در بسیاری از روستاها بسیاری از سبکهای زندگی شهری وارد شده است و فرهنگ روستایی را تغییر داده، در این میان هستند روستاهایی که همچنان فرهنگ اصیل روستا را حفظ کرده و به همان سبک زیبا و ساده روستایی زندگی میکنند…درست مثل روستای بیدقان که هنوز بافت سنتی خود را حفظ و عشق، هوا، سادگی و حقیقت زندگی در آن جاری است. بیدقان یکی از روستاهای بخش کهک است که در ۵۱ کیلومتری استان قم و در لابهلای کوههای سر به فلک کشیده قرار دارد که زیارتگاه سه تن به اسامی شاهزاده اسماعیل و فرزندش حمزه از نوادگان علی ابن جعفر(ع) و شاهزاده محمد از نوادگان امامزاده کاظم(ع) در آن قرار دارد. بعد از روستای دستگرد به سمت وشنوه که راهی شوید، هنوز یک کیلومتر نرفته که خروجی با تابلویی سبز رنگ خودنمایی میکند به طرف روستای بیدقان. ابتدای مسیر جادهای دو بانده و بدون مشکل وجود دارد و هر چه که جلوتر میروی جاده کوهستانیتر و خطرناک میشود. پیچهایی که بعضا ۱۶۰ درجه هستند و مسافران و خودروها را در لابه لای کوهها گم میکند، بعد از طول مسافتی ۱۰ کیلومتری به ورودی روستا میرسیم؛ روستایی بسیار زیبا در دل کوه. روستایی منحصر به فرد، بافت و فرم شکل خانهها و کوچههای خاکی و در هم گره خورده، خانههایی از خشت و گل با درهای چوبی قدیمی انگار به زندگی روستا چهرهای شاعرانه بخشیده و وجود حیوانات اهلی گاو، گوسفند و مرغ در کوچههای روستا به سادگی و زیبایی آن افزوده است.
رودخانهای کوچک از وسط روستا میگذرد. این رودخانه که سرمنشا آن سد امامزاده اسماعیل است به سد قوسی کبار میریزد. به قول اهالی، سالها قبل اگر میخواستی از رودخانه رد شوی و به آن طرف بروی به زحمت میافتادی یا پلی بود یا طنابی که بتوانی به وسیلهاش به آن طرف رودخانه بروی، ولی امروز به دلیل خشکسالی و کاهش نزولات آسمانی، دیگر این خبرها نیست، کمی آب از گوشه این رودخانه رد میشود که معلوم نیست به سد کبار میرسد یا نه. زندگی در این روستا مثل آب همین رودخانه آرام و آهسته پیش میرود. این روستا خالی از سر و صداست و اینجاست که همسایه از همسایه خبر دارد و خانهها بدون فاصله در کنار هم ساخته شده است. مردم این روستا در شادیها و غمها با هم هستند و از حال یکدیگر خبر دارند. شغل مردم بیدقان دامداری و کشاورزی است. در اینجا هوا که سرد میشود ماندن در روستا را دشوار میکند. آب و برق هست ولی به دلیل شرایط ویژه و کوهستانی و صعب العبور بودن منطقه، این روستا گاز ندارد. اهالی این روستا از روشهای سنتی برای گرم کردن خانه استفاده میکنند. کرسی زغالی و سماور نفتی یا برقی و تهیه آذوقهای ۳ یا ۴ ماهه. در بیدقان هنوز بوی تنور زغالی و نان محلی ما را مجذوب خود میکند. در وسط رودخانه مینیبوسی قدیمی و فرسوده نظرم را جلب میکند، همانطور که اهالی میگفتند این تنها ماشین این روستاست. شور و حال روستایی در اینجا موج میزند. بیدقان به خاطر فرهنگ و آداب و سنن خاصش و کوچههای خاکی و مردمان ساده و خونگرمش هنوز روستا ست و آسمان، زمین، عشق، هوا، سادگی، پاکی و حقیقت زندگی در زندگی مردم این روستا موج میزند.