جنگل
جنگل گیسوم گیلان
تالش یکی از شهر های دیدنی و منحصربفرد گیلان است که جاذبه های بسیار زیبا و چشم نوازی را در خود جای داده است. در ایران و کمتر جایی از دنیا می توانید منطقهای را پیدا کنید که هم جنگل باشد و هم دریا، کافی است برای دیدن این پدیده نادر از رشت به سمت آستارا حرکت و از منطقه پره سر عبور کنید جنگلی بسیار زیبایی خواهید دید بنام پارک جنگلی گیسوم ، جایی که جنگل و دریا بهم میرسند و تونلی سبز را در خنکای ارتفاعات تالش به وجود آورده است. در جنوب گیسوم، رضوانشهر به فاصله ۱۴ کیلومتر و شمال آن، شهر هشتپر (تالش) با فاصله حدود ۲۰ کیلومتر قرار دارد. جنگل گيسوم با مساحتی حدود ۸۰ هکتار، با درختان جنگلی انبوه و گونههای گیاهی متنوع و خاص، منظرهی زیبایی را به ارمغان آورده است. اين پارک امکاناتی را برای گردشگران فراهم نموده است. امکاناتی نظیر: وسايل بازی کودکان، ورزشگاه، اردوگاه، پلاژ، هتل، مناطق پيکنيک روزانه، کمپينگ طبيعی، مسيرهای پيادهروی، موزه طبيعی گل و گياه که همه این امکانات اقامت و سفر را به این پارک جنگلی راحتتر خواهد نمود. شاید برای شما جالب باشد که بدانید نام این پارک جنگلی از روستایی به همین نام گرفته شده است. گیسوم، روستایی از توابع بخش اسالم شهرستان تالش در استان گیلان است که در ۱۸ کیلومتری جاده تالش به انزلی قرار دارد. شما در همان ابتدای ورود به جنگل گیسوم میتوانید خوشگذرانی و لذت بردن را شروع کنید و در مسیر جاده رویایی، جادهای که شما را به دالانی از درختان در هم تنیده میکشاند و شما را با چهرهی دیگری از طبیعت آشنا میکند، حرکت کنید. بسیاری از عاشقان جاده و رانندگی راهی گیسوم میشوند تا برای لحظاتی از بودن در تونل درختان لذت ببرند و روحی تازه کنند.
چشمه گل رامیان
در دامنه کوهی به نام پنهان خانه و در میان جنگلی انبوه از درختان پهن برگ و زربین و زمینهای کشاورزی، چشمهای شگفتانگیز و رویایی جای گرفته است که چشمه گل رامیان نام دارد. این چشمه زیبا بهصورت چالهای بیضی شکل و مانند یک تشت دیده میشود و در اثر فرونشت در سطح تشکیلات آهکی شکل گرفته است. گل رامیان یکی از عمیقترین و سردترین چشمههای آب جهان به شمار میرود که در گذشته ۴۴ متر عمق داشته و اکنون ۸۰ متر عمق آن است. چشمه گل رامیان در ارتفاع ۳۲۰ متری از سطح دریا قرار دارد طول آن ۹۰ و عرض آن ۸۰ متر به وسعت ۷۲۰ متر مربع است. عمق این دریاچه بین ۴۴ تا ۸۰ متر است و رنگ سبز تیره و چشمنوازی دارد که آن را بین چشمههای منطقه زبانزد کرده است. این رنگ بهدلیل عمق زیاد این چشمه است. آب چشمه از کف چشمه تأمین میشود و از هیچ جایی آب وارد آن نمیشود. یک مجرای خروج آب نیز دارد که سرریز آن به رودخانه قرهچای رامیان که یکی از شاخههای گرگانرود است، وارد میشود و شالیزارها و زمینهای زراعی اطراف را نیز سیراب میکند. در داخل دریاچه گل رامیان ماهیانی چون سیاهماهی و ماهی آبر نوئیدز زندگی میکنند. ماهی سفید رودخانهای نیز عمده ماهیان این دریاچه را تشکیل میدهد که از حشرات آبزی و نرمتنان تغذیه میکند. اینگونه ماهی در این منطقه دارای ارزش صید ورزشی با قلاب است. درختان پهن برگ، بلوط و درختچههای ولیک، پوشش گیاهی این مکان است. ذخیرهگاه جنگلی سرو زربین یا سرو کوهی در نزدیکی گل رامیان واقع است. البته ارتفاعات این محدوده از جنگلهای باستانی بسیار با ارزش تشکیل شده است که متأسفانه بیش از یک دهه است که بهجای آنها، توسط سازمان جنگلها و مراتع درختان سوزنی برگ کاشته شده است. متأسفانه با کشیدن یک راه تا لب چشمه و بهلحاظ آسیبپذیر بودن خاک اطراف چشمه، آثار ریزشهایی در اطراف چشمه مشاهده میشود؛ بهگونهای که ریشه برخی درختان بیرون زده است. چشمه گل رامیان در سال ۱۳۹۵ در فهرست آثار ملی و طبیعی کشور به ثبت رسیده است.
وجه تسمیه چشمه گل رامیان : در منطقهای که چشمه گل رامیان جای گرفته است، مردمان ترکنژاد از ایل گرایلی زندگی میکنند و طبیعی است که نام این چشمه از زبان ترکی گرفته شده باشد. «گل» در ترکی معنای منطقهای گود و عمیق را میدهد که آب در آن جمع میشود. تلفظ دقیق آن نیز در ترکی «گوئل» است. البته خود واژه گل، معنی چشمه جوشان را میدهد. بهدلیل رنگ کبودی که دریاچه گل رامیان دارد، به آن «کبود استخر» نیز گفته میشود که این نام در منابع عصر صفوی و قاجار آمده است. بر اساس روایات، به نامهای «دالان بهشت» و «پلنگ سره» نیز شناخته میشود.
غرق شدن در چشمه گل رامیان : هر چند که چشمهها و دریاچهها مکانی وسوسهانگیز برای شنا و آبتنی هستند، توجه داشته باشید همیشه امکان شنا در چنین مکانهای وجود ندارد و با خطرات زیادی نیز همراه است. چشمه گل رامیان هم از جمله جاهایی است که شنا کردن در آن ممنوع است و احتمال غرق شدن حتی برای شناگران حرفهای هم وجود دارد. تاکنون متأسفانه افراد زیادی در این چشمه غرق شدند. در صورت غرق شدن نیز امکان یافتن جنازه غیرممکن میشود؛ چون گل رامیان در عمق ۷۰ – ۶۰ متر به بالا بهصورت کانال است؛ بهگونهای که در عمق ۴۵ تا ۵۰ متری فشار آب بهقدری بالا است که اجازه پایین رفتن را به غواص نمیدهد. در داخل چشمه نیز ضایعات چوب و کنده درخت فراوان بوده و آب بسیار سرد است.
دریاچه رامیان کجاست؟ چشمه گل رامیان در استان گلستان و در جنوب شهرستان رامیان قرار گرفته است و با این شهر تنها پنج کیلومتر فاصله دارد. این چشمه در مسیر جاده رامیان – النگ در دامنه کوه تپهآرام، قلعه ماران و رشته کوه خاکسار واقع شده و در حاشیه شرقی آن رودخانه قره چای با جهت جنوبی شمالی جریان دارد.
مسیر دسترسی به چشمه گل رامیان : برای دیدن این مکان تماشایی باید راهی استان سرسبز و زیبای گلستان شوید؛ چنانچه با وسیله نقلیه عمومی قصد سفر به رامیان و دیدن چشمه گل را دارید، میتوانید با تاکسی از ترمینال شاهرود به گرگان، از مسیر آزادشهر سفر کنید و در جاده اصلی پیاده شوید و یک کیلومتر باقی مانده تا چشمه گل را پیاده، یا با ماشینهای گذری که در مسیر عبور میکنند به این مروارید پنهان بروید.
اگر هم قصد سفر با خودروی شخصی را دارید، مسیرهای زیر میتوانید به چشمه گل رامیان برسید:
- شاهرود، آزادشهر، چشمه گل
- تهران، ساری، گرگان، چشمه گل
فاصله گرگان تا چشمه گل رامیان: ۸۵ کیلومتر
موقعیت جغرافیایی: N۳۶۵۸۳۴ E۵۵۰۶۲۱
آبشار لاتون گیلان
یکی از جاذبه های طبیعی که نشانه معجزه خداوند است، آبشار لاتون گیلان بوده که در دل کوه قرار دارد. این آبشار نام های دیگری مثل بارزاو داشته و در پانزده کیلومتری قسمت جنوبی شهر آستارا و استان اردبیل قرار دارد. آبشار لاتون ۱۰۵ متر ارتفاع داشته و بلند ترین آبشار در کشور شناخته شده. آب تامین شده این آبشار از کوه های منطقه آستارا در دامنه های شرقی کوه اسپیناس سرچشمه گرفته و در راه خود از سه حوض بزرگ و طبیعی و سه آبشار ده متری گذشته و سرانجام به به آبشار لاتون میریزد بعد از آن به رودخانه لوندیل میپیوندد در آخر این رود بعد از طی کردن این مسیر به دریای خزر میریزد. در کنار این آبشار دیدنی و جذاب آب گرم کوته کومه قرار داشته که ۱استخر و سه دوش دارد. با اینکه آب آن زیاد گرم نیست اما به هر حال برای گذراندن وقت در کنار بلندترین آبشار ایران مناسب است. تمام امکانات ضروری و مورد نیاز برای استفاده توریست ها و گردشگران تور گیلان در این منطقه ارائه شده از جمله سرویس های بهداشتی، بوفه، پارکینگ و محل هایی برای اقامت نزدیک به آبشار لاتون گیلان.
آبشار کرنگ کفتر
آبشار کرنگ کفتر دراستان گلستان واقع است. این آبشار در جنوب روستای کرنگ کفتر و در فاصله ۲ کیلومتری از آن واقع شده است. آبشار از روی دیواره ای عمودی با سنگهای طبقه طبقه موازی فرو می ریزد. سرچشمه ایت آبشار چشمه ای در بالا دست است که به چشمه دیوانه شهرت دارد. آب این چشمه بصورت متوالی و به تناوب قطع و بعد از مدتی دوباره جریان می یابد . سالیان دراز اهالی بومی منطقه ، این چشمه را به نام چشمه دیوانه می خواندند و در پیدایش آن نیروهای نامریی را دخیل می دانستند. همچنین به اعتقاد اهالی شرب آب این چشمه سبب جنون آدمی میشود. اما جالب است که بدانید علیرغم اعتقادات اهالی بومی منطقه و وجود خرافات درباره این چشمه در نزد اهالی که حتی این باورها در وجه تسمیه و نامگذاری چشمه مذکور موثر بوده ، وجود چشمه ای به این شکل و دارای جریان تناوبی از نظر زمین شناسی یک دلیل علمی و عقلایی دارد . چشمه های ثقلی چشمه دیوانه نیز جزء این نوع چشمه هاست آنهایی هستند که آبشان با فشاری بجز فشار هیدرواستاتیک به خارج رانده میشود منبع تامین فشار در این نوع چشمه ها معمولا فرایندهای درونی زمین است همانگونه که می دانیم لایه های زیرین زمین مملو است از گازهایی نظیر اکسیژن ، هیدروژن ، ازت ، متان و غیره . این گازها که در لایه های زیزین زمین و پاینتر از سفره آبهای زیر زمینی قرار دارند در هنگام فعالیت ، بر لایه های فوقانی خود فشار وارد نموده و سبب می شوند که آب موجود در لایه های زیرین سطح زمین با فشار از درون بریدگیها ، گسل ها و کانالهایی که با سطح زمین ارتباط دارند از آن خارج گردیده و در زمان عدم فعالیت این گازها آب چنین چشمه هایی نیز قطع میگردد .
ذکر این نکته نیز جالب است که در کنار روستای کرنگ کفتر رشته کوه پهناوری وجود دارد که در حاشیه جنوبی این رشته کوه و با فاصله ای در حدود دهها کیلومتر روستایی بنام فارسیان قرار گرفته که این روستا نیز چشمه ای مشابه چشمه دیوانه دارد که آب آن چشمه نیز به تناوب قطع و وصل میگردد . جالبتر آنکه آب این دو چشمه دارای نوعی ارتباط با هم هستند ، بدین شکل که در هنگامی که آب یکی از این چشمه ها جریان دارد آب چشمه دیگر قطع میگردد . که عامل آن تاثیر همان گازهای زیر زمینی بر لایه ها و گسلهای متفاوت زیر زمینی که در حاشیه هم واقع گردیده اند می باشد . کرنگ کفتر روستایی از توابع بخش گالیکش شهرستان مینودشت استان گلستان ایران می باشد . این روستا در دهستان قراولان و در فاصله ۳ کیلومتری مرکز این دهستان یعنی روستای آق قمیش قرار دارد. این روستا در مسیر جاده گرگان به بجنورد و در ۱۷ کیلومتری شرق گالیکش و در سه کیلومتری جاده اصلی گلستان – مشهد واقع شده است .
سفر به لانه سیمرغها
ما قله قاف شنیده بودیم اما قلعه قافه”‹ نشنیده بودیم که شنیدیم! روستای قلعه قافه، پیشنهاد این هفته ماست که برای سفر به آن باید ابتدا به مینودشت بروید و بعد به سمت جنوب حرکت کنید و آنقدر در جاده سبز و جنگلی از حسن کل و علیآباد و عروسک دروک و کوه کمر بگذرید و برسید به روستای قلعه قافه. قلعه قافه از توابع بخش مرکزی شهرستان مینودشت در استان گلستان است که در ۱۳۵ کیلومتری گرگان قرار دارد. این روستا از اطراف به کوههای آرام ذوالفقار در غرب، کوه کمر در شمال و کوههای گاورلی، اینجهسو و نرمدار محدود میشود. مردم این روستا آن طور که در کتاب گردشگری روستایی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نقل شده است اجداد خود را از بازماندگان حسن صباح میدانند و اگر از آنها معنای نام روستای شان را بپرسید میگویند «لانه سیمرغ». این روستا را از آن جهت قلعه قافه نامیدهاند که در منطقهای کوهستانی با شیبی تند قرار دارد. اگر گذارتان به این منطقه بیفتد، می توانید در کنار رودخانه چلیچای که از وسط روستا میگذرد دست و پایی تر کنید و از طبیعتی که در کنار رودخانه به وجود آمده بهره ببرید. این رودخانه قلعه قافه را به دو بخش بالا و پایین تقسیم می کند.
معماری روستای قلعه قافه مثل بیشتر روستاهای دامنه ای، پلکانی است. یعنی شبیه به همان چیزی که در ماسوله گیلان دیده اید. خانههای این روستا یکرنگ و یک شکل هستند و از دور شبیه نقاشی ها به نظر می رسند… با کوچههای باریک و پیچ در پیچش که زیر سایه درختان آرمیدهاند و تصویری شبیه کارت پستال ها به شما نمایش می دهند. خانه های روستا معمولاً در دو طبقه و با سقف شیروانی و دیوارهای گلی ساخته شده اند؛ طبقات پایین محل نگهداری دام و انباری و طبقه دوم سکونتگاه خانوار روستایی است. بسیاری از خانه ها فاقد حیاط هستند و در ورودی آنها به کوچه باز میشود. مصالح به کار رفته در آنها هم اغلب گل، کاهگل، چوب، خشت و سنگ است. چشمه های متعدد گلو (گل و آب)، بیرام (تأمین کننده آب شرب قلعه قافه بالا) و چشمه های نهر آب، بیبی زهرا و لشآب (تأمین کننده آب شرب قلعه قافه پایین) و چشمه برات علیشاه، در داخل روستا قرار دارد که در سفر به قلعه قافه می توانید از آنها دیدن کنید. اگر اهل کوهنوردی هم باشید، کوههای ماران، آرام ذوالفقار، اینجه سو، گاورلی و نرمدار که مانند حصاری روستای قلعه قافه را در بر گرفته اند فرصت خوبی برای یک گشت و گذار کوهستانی به شما می دهند. این ارتفاعات، از جنگلهای درختان سوزنی برگ و پهن برگ و انواع گونه های جنگلی مانند راش، بلوط و توسکا و همچنین مراتع غنی با انواع گلها و گیاهان پوشیده شدهاند و چشم انداز ارتفاعات، حاشیه رودخانه و چشمه ها، فضای دل انگیزی برای اقامت شما پدید آورده اند.