جنگ

 
 

قبر جنرال در بوشهر

iranwatching-1637-1605418261-ghabre-jeneral-1

بوشهر از شهرهای بندری جنوب غربی ایران است که تاریخ بسیاری به خود دیده است. این شهر که از سال‌های دور به دلیل اهمیت تجاری مورد توجه انگلستان قرار گرفته بود چندین بار مورد هجوم و اشغال این مردمان استعمارگر قرار گرفت. از همان زمان نشانه‌هایی از حضور انگلیسی‌ها در میان مردم بوشهر باقی ماند. از ورود کلمات انگلیسی به زبان گرفته تا نمادها و معماری‌هایی به سبک انگلیسی که در سطح شهر ساخته شدند. قبر جنرال نیز یکی از آثار باقی مانده از دوران اشغال بوشهر توسط انگلیسی‌ها در دوران قاجار است که امروزه به یک جاذبه گردشگری و دیدنی تبدیل شده است. قبر جنرال یا قبر جرنیل که تلفظ محلی عبارت قبر ژنرال است، از جاهای دیدنی بوشهر به شمار می‌رود و آرامگاه یک ژنرال انگلیسی در محله سنگی است. این آرامگاه به شکل ابلیسک ساخته شده است. ابلیسک، ستون سنگی چهارگوش و بلندی است با نوک هرمی که گفته می‌شود برگزیدن شکل هرم برای همانندسازی با یک پرتوی سنگ شده قرص خورشید بوده‌ است. این بنا در معماری مصر باستان، آشور و روم باستان به کار رفته‌ است. در دوران نوین نیز این بنا در شماری از میدان‌های اصلی اروپا و آمریکا وجود دارد.

احتمال داده می‌شود که این آرامگاه مدفن یکی از فرماندهان ارتش انگلستان باشد که در لشکرکشی بریتانیا به جنوب ایران، در واقعه هرات در سال ۱۸۵۶ میلادی به‌ دست نیروهای ایرانی کشته شد. نام این ژنرال انگلیسی به درستی روشن نیست و بر سر آن میان گزارش‌‌نویسان اختلاف است. برخی این مقبره را مدفن ژنرال اترام دانسته‌اند و برخی آن را متعلق به ژنرال استاکر ذکر کرده‌اند. در حالی که ژنرال استاکر در جنگ کشته نشد، بلکه در ۴ فروردین ۱۲۳۶ در بوشهر خودکشی کرد. ژنرال اترام نیز در کلیسای وست‌مینستر در بریتانیا مدفون است. نویسنده فرهنگ بوشهر حدس می‌زند که این، مقبره ژنرال استاپفورد است که در جنگ خوشاب در ۱۹ بهمن ۱۲۳۵ کشته شد.

در این جنگ بوشهر به تصرف قوای انگلیس در آمد. انگلیسی‌ها برای دفن کشته‌های خود در گوشه دنجی از بوشهر در میان انبوه نخل‌های سر به فلک کشیده قطعه کنونی را انتخاب کردند و این بنای یاد بود را برای آ‌‌ن‌ها ساختند. این سازه در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۳۸۵ با شماره ثبت ۱۸۶۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

خانه دین و مبارزه

2016126105635915775a

تاریخ ایران همواره با نام بزرگ مردان و اسطوره ها گره خورده و در هر دوره تاریخی، یادی از رشادت ها و ازخودگذشتگی های این دلیران به گوش مان رسیده است. یکی از این اسطوره هایی که انقلاب اسلامی در تاریخ معاصر همیشه به آن افتخار خواهدکرد، شهید دکتر مصطفی چمران است. دکتر چمران نماد انسانی متعهد و متخصص، چه در مبارزات خارج از کشور به ویژه در لبنان و چه در داخل کشور و هدایت جنگ های نامنظم که نقطه قوت نیروهای نظامی ایرانی در دفاع مقدس به حساب می آمد، همواره مورد توجه بوده است. روش و منش زندگی دکتر چمران الگویی برای همگان است تا رسم رشادت مبتنی بر تخصص و نگاه علمی را به نسل های بعدی بیاموزد. موزه شهید چمران ما را هرچه بیشتر با این منش و روش زندگی آشنا می کند. حضور در این موزه که دربردارنده اسناد، آثار، عکس ها و لوازم شخصی این شهید است، می تواند برای نسل امروز یادآور رشادت ها و سبک زندگی آزادگان باشد. منزل پدری دکتر چمران که امروز به عنوان موزه شهید چمران از آن یاد می شود، در محله چهارراه سیروس واقع شده، محله ای که همچنان فضای سنتی خود را حفظ کرده و بقایای فرهنگ را از قدیم الایام همچنان با خود به همراه دارد. از در اصلی موزه که کاملا با فضای سنتی کنونی محله همخوان است، وارد یک حیات می شویم، حوضی که در وسط حیات قرار گرفته نشان از نشاط و شور زندگی در دوران گذشته دارد. از همین جا می توانید تندیس دکتر چمران را در بالکن یکی از اتاق ها ببینید که در حال مطالعه است و ورحیه علمی و متخصص این شهید را هرچه بیشتر به تصویر می کشد.

حیات دل باز، دالان ها و اتاق های این خانه به یکدیگر راه دارند و در اتاق های خانه عکس ها، آثار و لوازم شخصی دکتر چمران قرار دارد. روی دیوار اتاق ها هم عکس هایی از دوران مختلف سنی از نوجوانی یا میانسالی دکتر چمران و همچنین مناطق مختلف جنگی اعم از خوزستان و کردستان به چشم می خورد که قسمیت از حضور دکتر چمران را در این مناطق جنگی نشان می دهد. به علاوه می توانید بخشی از آثار و نوشته های او به علاوه چند تابلوی نقاشی را که اثر دست دکتر چمران است، در اتاق ها ببینید. یک چمدان، جانماز و مهر و سجاده، عینک و… در کنار نوشته ها و آثار نقاشی همگی نشان می دهد که این شهید مبارز به تمام ابعاد زندگی خود پرداخته و دین، مبارزه، سیاست، هنر و… را یک جا جمع کرده است. این را هم بگوییم که اگر به سبک معماری دوره قاجار علاقه مند هستید و دوست دارید یکی از خانه هایی که به این سبک ساخته شده را داخل شهر تهران ببینید، حتما موزه دکتر چمران یکی از بهترین گزینه هاست. یکی از نکات بارز خانه شهید مصطفی چمران که همچنان به چشم می آید، سادگی زندگی این شهید است. شهید چمران با وجود آن که به لحاظ علمی یکی از نخبگان کشور بود و از نظر سیاسی و مبارزاتی هم از پیشگامان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به حساب می آمد اما زندگی ساده ای داشت و این موضوع با دیدن جا یجای خانه موزه او قابل ردیابی است. این خانه موزه در سال ۱۳۸۷ از سوی شهرداری تهران از وراث مرحوم حسن چمران (پدر شهید چمران) خریداری و سپس به خانه موزه تبدیل شد.