سبلان

 
 

آبشار شابیل

2016313233436168210a

آبشار شابیل در استان اردبیل واقع است. این آبشار در شمال دامنه های قله سبلان (ساوالان) و در ۷۰۰ متری شمال مجموعه آبگرم شابیل واقع شده است. ارتفاع آبشار در حدود ۳۰ متر و در ارتفاع ۲۸۷۰ متری از سطح دریا واقع است. چشمه شابیل در مسیر صعود به سبلان قرار دارد. آب این چشمه دارای ۴۹ درجه سانتی گراد ذما و دبی ۵ لیتر در ثانیه است. مجتمع آب درمانی شابیل در دو طبقه شامل بخش های مجزای زنانه و مردانه و هرکدام مجهز به استخر ، سالن دوش ، رستوران ، سوئیت ، سونا و جکوزی احداث گردیده و در حال بهره برداری است .شابیل در ۴۲ کیلو متری جنوب مشکین شهر با خواص مفید در امراض و بیماریهای کلیه و با قابلیت شرب و بهمراه گاز که در کنار چشمه آبگرم شابیل قابل دسترسی و استفاده است. چشمه آبگرم شابیل دارای ظاهری زلال، شفاف، کمی ترش مزه، بی رنگ و نیز کمی بودار است. این آب گرم به خاطر وجود مقدار زیادی اسید کربنیک برای درمان پادرد و کمردرد مفید است. وجود عشایر ایل سون در منطقه جذابیت خاص و عمیق را تداعی میکند.

دریاچه کوهستانی سبلان

201653013049801161a

دریاچه های منطقه سبلان در ناحیه بزرگ و وسیع سبلان در استان اردبیل با مجموعه ای از دیواره ها یخچالها و مراتع و برکه ها و دریاچه های بزرگ و کوچکی قرار دارند. هر ساله در تابستان گروههای بزرگی از کوهنوردان به قصد صعود به قلل، به این منطقه وارد می شوند و پس از انجام برنامه های خاص خود، از این منطقه خارج می گردند. اوایل تیرماه برای دیدار مجموعه دریاچه های کوهستانی این ناحیه، از اردبیل درجاده ای آسفالته ابتدا به آبادی لاهرود و سپس به سوی آب گرم قطورسو حرکت میکنیم و پس از دو ساعت در جاده خاکی به این منطقه زیبا در شمال قله سبلان می رسید. با گذراندن شبی بسیار خوش در چادرهایتان اندکی دورتر از آب گرم، صبح دومین روز آماده بازدید از دریاچه های منطقه شوید. جاده ای خاکی و ماشین رو را به سوی غرب در پیش بگیرید، پس از نیم ساعتی در پشت تپه ماهورهای چندی به آب گرم مشهور شابیل می رسید از سمت شمال مسیر را ادامه داده تا راهپیمایی یک ساعته در میان انبوهی از چمنزارها و گلها و لاله های وحشی، خود را بر لبه دره عظیم شیروان درسی رسانده، از سراشبی تند آهکی آن پایین بروید. پس از رسیدن به کف این دره، نیم ساعتی را به سوی شمال در حالی به حرکت ادامه دهید که نمای بسیار زیبایی از گرز دیوها و اشکال بسیار جالبی در میان سنگهای دره به چشم می آید. پس از یک سرپایینی، دریاچه بزرگ آت گولی به رنگ سبز قرار دارد. این دریاچه در زمانی که شیروان دره پر از آب تر است، به منتهای وسعت خود می رسد. اطراف دریاچه را نیزارها چندی پوشانده است. در کنار این دریاچه استراحت کوتاهی بکنید و بعد مسیر را پی گرفته، پس از نیم ساعتی دیگر به دریاچۀ کوچکتر این منطقه به نام لجن گولی می رسید. از مسیری که پیموده اید برگردید و خود را به میدان ارشک برسانید و از تپه ماهورهای سرسبز اندکی به سوی جنوب غربی تغییر مسیر دهید. در پس این تپه ها خود را در مقابل پهنۀ وسیع دریاچۀ بزرگ طاوس گولی N381936 E474601 می بینیم که چادرهای عشایر کناره آن احاطه کرده اند. استراحتی کوتاه کرده، در آخر روز در حالی که خورشید می رود تا در کرانه های غربی غروب کند، با گذر از عرض پهن دشت بزرگی خود را به دریاچۀ سیاه رنگ قره گول رسانده، با دیدار از چهار دریاچه کوهستانی در منطقه سبلان به بازدید خود پایان می دهید و به محل اردوی خود در آبگرم قتور سویی باز گردید.

در سومین روز از اجرای برنامه هایتان در منطقه سبلان به قصد دیدار دریاچه زیبا بر تارک قلۀ سبلان، راهی شوید . این بار، با وسیله نقلیه کمک دار از آبگرم حرکت کنید و پس از یک ساعت طی طریق در جادۀ خاکی پر دست انداز به پناهگاه شرقی می رسید. هنوز کوهنوردان به این منطقه نیامده اند و پناهگاه یا به قولی حسینیه معروف به مقدس اردبیلی در جناح شمال شرقی سبلان خالی از سکنه به نظر می رسد. بعد از رسیدن به پناهگاه استراحتی بسیار کوتاهی در ارتفاع ۳۶۰۰ متری، از شیب تند سنگلاخی به سمت جنوب مسیر را پی بگیرید و در ارتفاع ۳۸۰۰ متری به سمت غرب تغییر جهت داده، از شیب تند مسیر بالا روید و پس از سه ساعت صعود از بالای صخره های بزرگ و کوچک در حالی که پس هر گام ارتفاع افزایش می یابد، بر گرده اصلی قله قرار می گیریم. در حالی که سوز شدیدی از سمت غرب بر گونه هایتان می وزد، یک تکه مسیر برفی بزرگ را تراورس کنید، از شیب تند آن صعود کنید و به منطقه مسطح محراب داشی در ارتفاع ۴۶۰۰ متر می رسید . پس از یک و نیم ساعت به لبۀ خاکی همواری می رسید و توقف کنید. نفسی تازه کنید و بعد حرکت کنید ناگهان در مقابل دریاچه بسیار زیبای قله سبلان در ارتفاع ۴۸۰۰ متری N381603 E475008 که پوششی از یخچالها آن را در بر گرفته قرار می گیرید. هوا سرد خواهد بود .هیچ کس هم در این موقع نیست باد زوزه کشان میوزد. هوا صاف و آفتابی است. به کناره دریاچه روید. آب زلال است و شفاف. زمانی زیادی به آب چشم می دوزید. سپس در اطراف دریاچه گردشی کنیدو سر و صورتی را صفا دهید. اینجا دیگر جای شنا کردن نیست دمای هوا پایین است. یک ساعت بر فراز سبلان بمانید و پس از دیدار این منطقۀ چشم نواز، از مسیر صعود شده به پناهگاه باز گردید شب را بمانید، و برنامه سومین روز خود را در این منطقه نیز خاتمه می دهید.

با اینکه شبی سرد و طوفانی را در پناهگاه می گذرانید، بسیار سرحال هستید. از پناهگاه خارج و از شیب تند زیر آن به سمت شرق به پایین سرازیر می شوید. پس از یک و نیم ساعت به مراتع گرگربلاغ می رسید و به سمت جنوب تغییر دهید. به یک راه عشایری پاکوب رو به سوی قله ای مخروطی شکل و کاملاً خاکی فاقد هر گونه سنگ و صخره به نام پیشیک بولاغی به ارتفاع ۳۷۵۰ متر جهت گرفته، از ماهور های سرسبز بکر و ساکت و خاموش گذر می کنید. پس از دو ساعت راهپیمایی در پای قله پیشیک بولاغی و گردنۀ آن، به دریاچه نیلگون و بسیار بزرگ قوملی گول می رسید. دریاچه با وسعتی کم نظیر از حد فاصل گردنه تا ریشه قله پیشروی کرده و دارای آب روشن و شفافی است. یک روز کامل را در اینجا به استراحت و شنا بپردازید و از طبیعت زیبای منطقۀ سبلان استفاده ببرید و به این ترتیب به برنامۀ چهار روزه خود در منطقۀ زیبای شمال سبلان پایان دهید. پس از بازگشت از منطقۀ آبگرم قتورسو به اردبیل، این بار برای بازدیدی از دره آلوارس جناح جنوبی سبلان و قلل هرم داغی و در نهایت دریاچۀ میمندگول به سرعین و از آنجا در جاده ای خاکی به آبادی آلوارس می رسید. درۀ بزرگ و طویل آلوارس از ده بخوبی دیده نمی شود. با دو ساعتی حرکت در امتداد رودخانه و کمی بالاتر از آن پس از پیچی موسوم به دربند بتدریج دورنمایی از قلل هرم داغی رخ می نماید. شما به منطقه ای بسیار زیبا وارد شده اید . مسیر مالرو عشایری را در پیش بگیرید، در حالی که از تپه ماهورهای چندی می گذریم و ارتفاع می گیریم و به مراتع گرگربلاغ اوباسی و چادرهای عشایر آن می رسیم، پس از ۴ ساعت کوهپیمایی استراحتی کنید با راهنمایهای عشایر پس از شناسایی مسیر، حرکت خود را آغاز کنید . از چادرها فاصله گرفته، در ابتدای به سوی قله ۳۳۷۴ متری قزل گول داغی سنگلاخی ارتفاع می گیرید. سپس با عبوری تراورس گونه از تپه ماهورها پس از یک ساعت در زیر کوه تلکه داغی بۀ دریاچۀ بزرگ میمندگول که ساکت و آرام در کف گودالی بزرگ غنوده می سید. با فرود از تپۀ کوچکی به کنار آب رسیده، چادر خود را برپا کنید . دریاچه میمند گول به دلیل اندکی دور افتادن از مسیر اصلی آلوارس بسیار کم مورد توجه علاقمندان به طبیعت قرار گرفته است و رد پای جانوران بزرگ مثل خرس در جای جای کنار آب دیده می شود.

مشگین شهر اردبیل

1-5

شهرستان مشگین شهر در شمال غربی‌ ایران و ۸۳۹ کیلومتری تهران واقع شده است و جمعیتی بالغ بر۱۶۴۰۰۷ نفر را در خود جای داده است.آب و هوای این شهرستان معتدل کوهستانی است و کوه معروف سبلان در ۲۵ کیلومتری این شهر واقع شده ‌است. شواهد و قرائن به دست آمده از منطقه باستانی شهریری ، حکایت از تمدنی با قدمت شش هزار سال قبل از میلاد در منطقه مشکین‌‏شهر دارد. اورامی، وراوی ،خیاو و پشگین شهر، اسامی این شهر در ایام گذشته بوده است.

محصولات کشاورزی: انگور – سیب – هلو – خربزه – گندم – جو          رودهای مهم: خیاو چای – مشگین چای – اونار چای – قره سو

گردشگاهها: سبلان و دامنه‌های زیبای آن – پارک جنگلی – شیروان دره سی – هوشنگ میدانی – قره سو – زیستگاههای قاراگول، موئیل، آیقار، ساربانلار و …

آبگرمهای معدنی: قوتورسویی – قینرجه – ایلاندو – شابیل – ملیک سویی – موئیل سویی – آق سو

آثار تاریخی: سنگ نبشته شاپور دوم ساسانی _ بقعه شیخ حیدر _ قلعه قهقهه _ قلعه ارشق _ کهنه قلعه _ مقبره سید جعفر _ مقبره سید سلیمان _ کاروانسراهای قانلی بلاغ، رضی و نقدی _ قلعه قشلاق زاخور _ دیو قالاسی _ قلعه بربر _ منطقه باستانی شهریری _ غارها و تپه‌های تاریخی و … چشمه‌های معدنی مشکین شهر شهرستان مشکین شهر یکی از زیباترین و با صفاترین شهرهای استان اردبیل است. این شهرستان در ۹۰ کیلومتری غرب شهرستان اردبیل واقع شده است. مشکین شهر به جهت واقع شدن در دامنه پر برکت و حاصل خیز سبلا ن، از طبیعتی زیبا و دلنشین و آب و هوایی خنک و آب های معدنی فراوان برخوردار است. این شهرستان دارای نه دهنه چشمه معدنی است که به فاصله تقریبی ۱۹ کیلومتری از مشکین شهر قرار دارند. این چشمه‌های معدنی عبارت اند از: ۱) چشمه قیزجه مشگین شهر ۲) چشمه آبگرم قوتورسوئی لا هرود ۳) چشمه ایلا ندو ۴) چشمه آبگرم شابیل ۵) چشمه دوبدو (دودو) ۶) چشمه آبگرم موئیل ۷) چشمه قوتورسوئی موئیل ۸) چشمه آق سو مشگین شهر ۹) چشمه ملک سوئی

تاریخچه : از نظر تاریخی مشگین شهر با داشتن بیش از ۴۲۰ محوطه تاریخی و باستانی و اماکن متبرکه یکی از شهرستان‎ های مهم استان اردبیل می ‎باشد و می‎توان به اغراق ادعا کرد که در آذربایجان از نظر اماکن باستانی و تاریخی کمتر منطقه‎ ای به پای خیاو و یا مشگین شهر می‎ رسد. به روایاتی نام قدیم مشگین ‎شهر اورامی و یا وراوی محل تولد سعد الدین وراوینی دانشمند و مترجم مرزبان‎ نامه در قرن ششم هجری قمری بوده است. سرزمین مشگین ‎شهر که از نظر فرهنگی می‎ تواند در حد یک ایالت در جهان باستان‎ شناسی مطرح گردد که به احتمال فراوان در گذشته‎ های دور با فلات اردبیل و مناطق مغان و ارسباران تشکیل سرزمین واحدی را می‎ داده که چنین منطقه وسیع, پرنعمت و بابرکت از دیر باز می‎ توانسته نیاز بسیاری از اقوام گله‎ دار را که همیشه در حال کوچ ییلاق و قشلاق می‎باشند, برآورد. و چه سندی گویاتر از وجود بسیار سودمند عشایر غیور ائل سون(شاهسون) می ‎باشد که در طول تاریخ جولانگاهشان دامنه‎ های سرسبز و خرم سبلان بوده است و هنوز هم میعادگاهشان خیاو و ییلاق های باصفای سبلان می‎ باشد.

شهرستان مشگین ‎شهر به لحاظ موقعیت طبیعی و استثنایی دارای تپه‎ ها,قلعه‎ ها, اماکن تاریخی و مذهبی بسیار فراوان مربوط به ادوار تمدن‎ های ماقبل تاریخ و ادوار تاریخی قبل و بعد از اسلام می‎ باشد. از جمله وجود نقوش صخره‎ ای آثار تمدن انسان‎ های ماقبل تاریخ در محدوده کناره رودهای قره ‎سو, دره ‎رود و شکلی ‎داش ارشق, سنگ افراشت‎ های مجسم ه‎ای هزاره قبل از میلاد معروف به شهر‎ییری و مکتب اوشاقلاری کناره رود قره ‎سو, سنگ‎ نبشته پهلوی ساسانی, قلعه کهنه, قلعه معروف قهقهه(محل زندانی شدن شاه اسماعیل دوم صفوی)…, قلعه ارشق, دیو قلعه‎ سی(دژ بهمن), بقایای کاروان سراهای رضی, قانلو بلاغ, قره قیه …, بقایای پل‎ های تاریخی دوجاق, کورپی‎ قلاغی قره قیه-لعل گنج, قره آغاج چرچیلو بر روی رودخانه‎ های دره‎ رود و قره‎ سو, مقبره شیخ حیدر, قبور شهدای عصر صفوی, سردابه مسجد جنت سرا, خلیفه قبری کوچه ولی عصر, بقایای آب انبار(بوز خانا), بقایای برج و باروی منظم قلعه ‎سی, قبور خلیفه الخلفا در انار,مقابر امام زاده‎ های حضرات سیدسلیمان فخر آباد, سیدجعفر انار, سید عمادالدین رحیم بیگلوی سفلی و بقایای امام‎زاده ‎های بابیان و پیر محمد روستای ارباب‎ کندی و صدها آثار متنوع دیگر را در خود جای داده است. مولف کتاب «زینه المجالس» این منطقه را ملوک پیشکین خوانده و در وجه تسمیه آن می‎ نویسد:چون محمدبن‎پیشکین گرجی در زمان اتابکان آذربایجان حاکم اینجا بوده بنام او معروف گشته و در نتیجه کثرت استعمال, پیشکین به مشکین تبدیل گشته که امروزه به دو نام (خیاو و مشکین ‎شهر) شهرت دارد.

حمد الله مستوفی (جغرافیدان و نویسنده قرن هشتم هجری قمری) در کتاب نزهه ‎القلوب آورده که پیشکین در اصل «وراوی» نامیده می‎ شد و دارای هفت شهر بوده و جزء تومان پیشکین بودند, شامل: پیشگین, خیاو, انار, ارجاق, اهر, تکلفه و کلیبر است که با بررسی‎ های انجام یافته به احتمال قوی با توجه به بقایای موجود محل استقرار شهر پیشگین, مرکز ایالت آن زمان, در محوطه کلولی خرابه ایلانلی‎ داغ قره‎ باغلار, هلی و صاحب دیوان بوده و در دوره حکومت آق ‎قویونلو و قره ‎قویونلو و اوایل نهضت ‎های صفویه بویژه در زمان شیخ جنید و فرزندش شیخ حیدر و بلحاظ تولد بنیانگذار حکومت شیعه در ایران, شاه اسماعیل اول صفوی, به سال ۸۹۰ هجری قمری در شهر خیاو, این شهر از رونق و اهمیت خاص برخوردار بوده و خود شیخ حیدر مدتی حاکم و والی شهر خیاو و مغان بوده و در زمان افشاریه نیز نادرشاه قبل از رفتن به مغان برای تاجگذاری در مرکز دارالحکومه شهر( کهنه قلعه) بیتوته کرده و محل اسقرار لشکریانش قرار داده و در آبادانی شهرو مرکز دارالحکومه همت گماشته است. و در دوره قاجاریه بخصوص در زمان جنگ‎های ۱۳ ساله ایران و روس این شهر از مراکز بسیار مهم برای استقرار لشکریان سردار لایق عباس میرزا بوده و در طول تاریخ دارای شخصیت‎ ها و علما و رجال بزرگی بوده از قبیل سعدالدین وراوینی دانشمند و مترجم مرزبان‎ نامه, شیخ محمود خیاوی عارف بزرگ قرن هفتم هجری قمری (مدفون در لیمر محله شهرستان آستارا), پیر محمد پشگینی از عرفا و یاران شیخ صفی الدین اردبیلی (مدفون در محله معروف به امام زاده روستای ارباب کندی), شیخ ابوالحسن مشکینی اهل احمد بیگلو (مدفون در نجف اشرف) که یکی از آثار علمی وی حاشیه بر کفایه الاصول آخوند خراسانی می‌باشد. ایشان استاد حضرت آیه الله مرعشی نجفی نیز بوده ‎اند.

در دوره معاصر نیز بویژه در جریان نهضت مشروطیت علما و رجال بزرگی از این شهر برخاسته ‎اند از جمله ملا امام‎ وردی مشگینی که از روحانیت غیرتمند و تحصل کرده نجف اشرف بوده و با جلوگیری از یورش طوایفی از عشایر شاهسون از غارت شهر های همجوار نقش بسیار مهمی در پیروزی و به ثمر رساندن نهضت قیام مشروطیت ایفا کرد. او که با سران مشروطه تبریز ارتباط تنگاتنگ داشته است و در جریان بازگشت از جلسه سران مشروطه تبریز به مشکین, شبانه به وسیله مزدوران حاکم وقت اردبیل, به نام امیر معزز دستگیر و به تبریز انتقال یافته و در پشت نارین قلعه بدار آویخته می‌شود. شیخ یوسف افقهی و شیخ قاسم پریخانی از دیگر علمای منطقه بودند و آیت ‎الله شیخ علی مشگینی آلنی از فقها و دانشمندان عصر حاضر, رئیس محترم مجلس خبرگان و امام جمعه قم و مدرس حوزه ‎های علمیه قم, و ده ‎ها تن از علما و روحانیون و اساتید دانشگاه‎ ها ‎و مراکز آموزش عالی می‎ باشد و در طول ۸ سال دفاع مقدس به خاطر حضور بسیار پرشور و علاقمند هزاران تن از بسیجیان جان بر کف به نجف آباد دوم شهرت یافته است و بیش از ۶۰۰ شهید تقدیم این نظام مقدس کرده که سردار شهید سرتیپ پاسدار حاج میر محمود بنی‎ هاشم و حجت‎ الاسلام و المسلمین حاج شیخ علی محبی… از سرداران معروف و از جان گذشتگان هشت سال دفاع مقدس می‎ باشند.

آثار تاریخی مشگین شهر سرزمینی است که در بین کانون های تمدنی باستان قرار داشته، موقعیت جغرافیایی آن، ارتباط با مراکز مهمی همچون قفقاز و آناتولی و تبادلات فرهنگی این مراکز با یکدیگر، جایگاهی ممتاز در طول تکوین و تحول تاریخ به آن بخشیده است. بر اساس آمار کلی در شهرستان مشگین شهر بیش از ۶۰۰ اثر یادمانی و تاریخی برآورد شده است. به عبارت دیگر به طور متوسط در هر ۴۰۰ متر مربع از پهنه این شهرستان یک اثر باستانی و تاریخی که ارزش حفظ و دیدن داشته باشد وجود دارد. آثار باستانی مشگین شهر در طیف وسیعی از ابنیه، محوطه تاریخی، قلعه، گورستان و تپه‌های باستانی دسته بندی می‌شود که تعدادی از این آثار ارزشمند در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده اند. از جمله نمونه‌های این یادمان ها که بخش مهمی از هویت تاریخی و باستانی شهرستان مشکین شهر را تشکیل می‌دهد.

قله سبلان اردبیل

SABLAN

سبلان نام کوهی است مرتفع در شمال غرب کشور ایران واقع در استان اردبیل . قله سبلان سومین قله بلند ایران و یک کوه آتشفشانی غیر فعال است . ارتفاع قله این کوه ۴۸۱۱ متر است و در بالای قله آن دریاچه کوچکی قرار دارد . این منطقه به خاطر آبگرم های طبیعی دامنه کوه ، طبیعت تابستانی زیبا و پیست اسکی معروف الوارس مورد توجه گردشگران می باشد . در جبهه غربی قله سبلان و در کنار جان پناه سنگی عقاب به نام قارتال ( در زبان آذربایجانی به معنی عقاب ) قرار دارد که در طول زمان به نماد سبلان تبدیل شده است . این قطعه سنگ به شکل عقابی است که نشسته و سر را به جانب شرق چرخانده است . کوه سبلان در شمال شرقی و در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی مشگین شهر واقع شده است . صعود به قله سبلان از جبهه اصلی ( شمالی ) ساده بوده است و کوهنوردان معمولی به راحتی صعود تابستانه را در چند ساعت ( صبح تا ظهر ) انجام می دهند . جبهه جنوبی سخت ترین راه صعود به این قله می باشد که از سنگ های بزرگ تشکیل شده است . پیست اسکی آلوارس که یکی از مجهزترین پیست های اسکی ایران است در این مسیر قرار دارد.