شهید
قلعه کاظم داشی اورمیه
اثر باستانی قالا داشی یا قلعهی کاظم داشی در روستای گورچین قلعه در ۷۰ کیلومتری ارومیه واقع شده است که در زمانهای مختلف از جمله جنگ جهانی اول، پناهگاه اهالی هفت روستای اطراف بوده است و نام آن به یاد «کاظم خان»، فرمانده افراد محافظ روستا که خود اهل قوشچی بوده، نامگذاری شده است. نام کاظم داشی در اصل، قالا داشی میباشد و در قدیم به قیرخلار (۴۰ نفر) نیز معروف بوده است. بخش قلعه بر فراز کوه مخروطی شکل ناقصی استوار است که در ۲ کیلومتری سمت جنوب غربی و نزدیک ساحل دریاچهی ارومیه، مشرف به جلگهای خرم و سبز، واقع شده است. کاظم داشی، صخرهای طبیعی است که به علت موقعیت خاص جغرافیایی، مسیر صعبالعبور، پرتگاههای مخوف و برتری ژئوپلیتیک در طول تاریخ، خصوصا در زمان جنگ و ناآرامی، همواره مورد استفادهی مردمان منطقه قرار گرفته است. از اینرو بر اساس کاوشهای باستانشناسی، قدمت آثار تاریخی به دست آمده در این صخره به هزارهی اول پیش از میلاد باز میگردد. به روایت کهن سالان منطقه، گویا در سالهای دور، چهل نفر از اهالی از دست حاکمان ظالم گریخته و در صخره پناه میگیرند. از آن پس و تا پیش از حضور کاظم خان، این صخره با عنوان قیرخلار قالاسی (قلعهی چهل نفر) و قالا داشی (قلعهی سنگی) شناخته میشد. از اوایل قرن بیستم، کاظم خان با پناه بردن به صخره، به مقاومت و مبارزه با اشغالگران روس و دفاع از مردم منطقه میپردازد. مبارزات کاظم خان تا سالها پس از خروج روسها در ناآرامیهای داخلی و غائله جیلوها ادامه داشته است. این صخرهی طبیعی به شکل یک کلاه نظامی است. از شگفتیهای طبیعت این است که صخرهی دیگری با شباهت حیرتانگیز و در اندازهای کوچکتر، در جوار کاظم داشی وجود دارد، به طوریکه از آن به عنوان قل دیگر کاظم داشی یاد میشود. سنگ نگاره خان تختی، متعلق به دوران ساسانیان از جمله آثار مهم تاریخی منطقه است که در فاصلهی کمی از کاظم داشی قرار دارد.
خانه دین و مبارزه
تاریخ ایران همواره با نام بزرگ مردان و اسطوره ها گره خورده و در هر دوره تاریخی، یادی از رشادت ها و ازخودگذشتگی های این دلیران به گوش مان رسیده است. یکی از این اسطوره هایی که انقلاب اسلامی در تاریخ معاصر همیشه به آن افتخار خواهدکرد، شهید دکتر مصطفی چمران است. دکتر چمران نماد انسانی متعهد و متخصص، چه در مبارزات خارج از کشور به ویژه در لبنان و چه در داخل کشور و هدایت جنگ های نامنظم که نقطه قوت نیروهای نظامی ایرانی در دفاع مقدس به حساب می آمد، همواره مورد توجه بوده است. روش و منش زندگی دکتر چمران الگویی برای همگان است تا رسم رشادت مبتنی بر تخصص و نگاه علمی را به نسل های بعدی بیاموزد. موزه شهید چمران ما را هرچه بیشتر با این منش و روش زندگی آشنا می کند. حضور در این موزه که دربردارنده اسناد، آثار، عکس ها و لوازم شخصی این شهید است، می تواند برای نسل امروز یادآور رشادت ها و سبک زندگی آزادگان باشد. منزل پدری دکتر چمران که امروز به عنوان موزه شهید چمران از آن یاد می شود، در محله چهارراه سیروس واقع شده، محله ای که همچنان فضای سنتی خود را حفظ کرده و بقایای فرهنگ را از قدیم الایام همچنان با خود به همراه دارد. از در اصلی موزه که کاملا با فضای سنتی کنونی محله همخوان است، وارد یک حیات می شویم، حوضی که در وسط حیات قرار گرفته نشان از نشاط و شور زندگی در دوران گذشته دارد. از همین جا می توانید تندیس دکتر چمران را در بالکن یکی از اتاق ها ببینید که در حال مطالعه است و ورحیه علمی و متخصص این شهید را هرچه بیشتر به تصویر می کشد.