اگر وقت رفتن به بیرون کمی دقت کنی می‌بینی بر سر هر پشت بام و یا جلوی هر پنجره‌ای کولری گذاشته شده است. حدود ۷۰ درصد از خانوارهای ایرانی در فصل گرما از کولرهای آبی و یا گازی برای خنک کردن محیط زندگی خود استفاده می‌کنند که توان کولرهای آبی در حدود ۵۰۰ وات و در مورد کولرهای گازی بالغ بر ۲۰۰۰ وات است. سال‌هاست مردم کشورمان، شهرستان چالدران را به عنوان شهر بی‌کولر می‌شناسند چراکه واقع شدن در دامنه سلسله جبال زاگرس که آن را از شمال تا جنوب چون نگینی دربرگرفته است، هوای خنکی را بر مردم این شهرستان رقم زده است. علی رادمنش یکی از شهروندان چالدران می گوید: در سالهای گذشته و بر اساس شرایط هوایی حاکم بر آسمان شهرستان، در این مواقع سال وقتی بیرون از خانه می‌رفتیم تعداد کمی از شهروندان را می‌دیدیم که اوقات فراغت خود را در بیرون از منزل‌هایشان به سر می‌برند. او ادامه می دهد: اگرچه در روزهای اخیر آب و هوای شهرستانمان گرمای بی‌سابقه‌ای را در مقایسه با میزان دمای گذشته‌اش تجربه می‌کند، اما اکنون هم چهره این شهر دارای زیبایی‌هایی وصف نشدنی است. مطبوع بودن دمای هوای شهرستان چالدران در طول تاریخ به گونه‌ای بوده است که فروشندگان مجاز لوازم خانگی این شهرستان نیز می ‌گویند در سابقه ۴۰ یا ۵۰ ساله خود تا بحال فروش کولر را در این شهرستان ندیده‌اند.

امین ولی‌زاده یکی از فروشندگان لوازم خانگی در شهرستان چالدران هم می گوید: من در طی ۲۵ سال سابقه فروشندگی خود و با توجه به ارتباط هایی که با سایر فروشندگان داشته‌ام هرگز مشاهده نکرده‌ام که در فروشگاه‌های این شهرستان اقدام به فروش کولر کنند. سیستم‌های خنک کننده این شهرستان فقط پنکه است که آن هم فقط در زمان‌هایی استفاده می‌شود که دمای هوا بالا رود یعنی فقط در بعداز ظهرها آن هم نه در تمام ایام. بد نیست بدانید که در سال های گذشته این شهرستان تا حدی دارای هوای معتدل و مطبوعی بود که مردم این شهرستان در هوای گرم فصل تابستان به جای استفاده از پارکها و یا فضاهای سبز ترجیح می دادند در خانه‌های خود بمانند. البته تعطیلات امسال با توجه به شرایط آب و هوایی حاکم بر کشور، این ویژگی منحصر به فرد طی گرمای چند روز اخیر در چالدران دچار تغییر شده و مردم را وادار به خروج از خانه‌های خود می‌کند و یا شهروندان را به تهیه دستگاه‌های خنک کننده مجبور کرده است. یکی از دلایل این گرمی هوای شهرستان از بین رفتن پوشش گیاهی بر اثر سیل‌های اخیر در شهرستان چالدران است. متاسفانه هر سال به علت وقوع پدیده سیل بیش از ۴میلیون مترمکعب خاک در هر هکتار از اراضی و مراتع این شهرستان از بین می‌رود.

قره كليسا يا كليساي طا طائوس مقدس در شمال غرب دشت چالدران از توابع استان آذربايجان غربي واقع شده است .اين بناي باشكوه در دره اي مجاور دهكده كليسا كندي قرار دارد . علت نامگذاري قره كليسا به علت استفاده از سنگهاي سياه آذرين در ساخت بخش قديمي كليسا ميباشد .
تاريخ ساخت اين كليسا بنا به روايت موسس خورناتسي مورخ مشهور ارامنه به اوايل دوره مسيحيت بر مي گردد . بدين ترتيب كه كليساي مورد نظر برروي آرامگاه طا طا ئوس مقدس از مبشرين دين مسيحيت ساخته شده است . از سال ۱۲۴۳ .م نام كليساي طا طا ئوس مقدس متناوبا در آثار و كتب مختلف به ويژه مجامع مذهبي ارامنه به چشم ميخورد . كليساي طا طائوس بارها بوسيله چپاولگران و حاكمان وقت مورد غارت و ويراني قرار گرفته و در اين ميان سوانح طبيعي مثل زلزله بارها ساختار كليسا را راويران نموده است
طبق كتيبه موجود در نماي بخش قديمي كليسا در اوايل قرن چهارده در اثر زلزله اي مهيب ويران گشته بطوري كه در سال ۱۳۱۹ساختمان فعلي كليساي قديمي توسط اسقف زاكاريا در مدت ۱۰ سال مرمت و باز سازي گرديده است .يكي ديگر از تعميرات اساسي و ساختمان دومين كليساي پر شكوه قره كليسا در دوران حكومت عباس ميرزا وليعهد قاجار انجام گرفته است . كليساي جديد تماما با سنگهاي سفيد رنگ حجاري شده كه در نوع خود كم نظير مي باشد مزين گشته وبه فرم كليساي ايچميادزين ايروان احداث گرديده است.
باشروع جنگ ميان ايران و روس در سال ۱۸۲۷ م جمع كثيري از ارامنه آذربايجان پس از دهها قرن به آنسوي مرز ارس عزيمت نموده و عده كمي نيز كه در دهات اطراف قره كليسا ساكن بودند در ماههاي آخر جنگ جهاني اول و بايورش قواي عثماني اين محل را ترك نمودند . بدينسان دهات ارمني نشين اطراف كليسا خالي از سكنه گرديد و از آن پس اين كليسا ي شكوهمند به عنوان اثري ارزشمند از معماري كهن اين سرزمين به يادگار ماند .اطراف بناي قره كليسا راحصاري سنگي و ديوارهاي تدافعي در بر گرفته است . در چهار گوشه دور حصار برج هايي به شكل نيمدايره وجود دارد كه از لاشه سنگ ساخته شده اند ودر سمت جنوب حصار دروازه اصلي قرار دارد . پس از گذشتن از دالان كم ارتفاعي به حياط اصلي كليسا وارد مي شويم كه در ميان حياط كليساي باشكوه طا طائوس مقدس چشم هر بيننده اي را خيره مي نمايد . حصار اطراف بنا به جز ضلع غربي به وسيله اطاقكهايي پوشيده شده است . همچنين حياط بزرگي در ضلع غربي حياط وجود دارد . در بخش جنوبي اين حياط ويرانه هاي تاسيسات خدماتي و اقتصادي به جاي مانده است
بناي كليسا از دو بخش قديمي ( سياه رنگ ) و بخش جديد ( سفيد رنگ ) به صورت الحاقي تشكيل شده است . در نماي داخلي و خارجي كليساي قديم از سنگهاي سياه آذرين استفاده شده و شامل محراب اصلي در ضلع شرقي ميباشد كه از كف صحن كليسا يك متر ارتفاع دارد و با دو رديف پلكان به صحن اصلي ارتباط دارد . در دو سمت محراب اطاقكهاي تاريك به چشم ميخورد كه عده اي عقيده دارند مزار طا طا ئوس مقدس در اطاقك سمت راست محراب قرار گرفته است . پوشش اين بخش به صورت گنبدي با۱۲ترك مي باشد . كليساي سفيد داراي سه ورودي در اضلاع شمالي، غربي وجنوبي مي باشدكه ورودي اصلي كليسا در ضلع غربي قرارگرفته و بر سر در آن كتيبه معروف عباس ميرزا نصب شده است . اين ورودي متصل به برج ناقوس كليسا مي باشد كه بر روي چهار ستون سنگي عظيم بنا شده است .
پس از گذشتن از درب اصلي وارد سالن بزرگ مي شويم . سالن اصلي كليسا بصورت مربع مستطيل مي باشد كه بوسيله دو رديف ستون مجزا مي شوند . در طرفين دو راهرو وجود دارد و در هر يك از اين راهروها ودر ميان ديوار شمالي و جنوبي آبسيد هايي بوجود آورده اند . آبسيد شمالي و جنوبي قرينه يكديگر بوده و بصورت شش گوش و بفرم نيم دايره قرار گرفته اند .ديوارهاي داخلي سالن كليسا فاقد هر گونه تزئينات معماري ميباشد تنها در ضلع شمالي حوضچه غسل تعميد بي نظيري وجود دارد كه با مقرنس هاي زيبايي از سنگ حجاري شده است تزئين يافته است . نماي خارجي كليساي جديد كلا از سنگهاي سفيد آهكي ساخته شده و داراي تزئينات متنوع حجاري مي باشد .اين تزئينات شامل نيم ستونهاي برجسته – طاق نماها و حاشيه دور كليساي جديد مي باشد كه عمدتا با نقوش گل و بوته و نقوش هندسي و حيوانات و چهره حجاري شده صورت فرشتگان بصورت بر جسته تزئين يافته است .در حاشيه فوقاني تزئينات در بين ستونهاي سنگي چهره هايي از حواريون حضرت مسيح (ع ) بصورت تمام قد و با لباسهاي رسمي حجاري شده است و در وسط ديوار آبسيد شمالي پيكره ظريف حضرت مريم به چشم مي خورد .
اين بنا در فهرست آثار جهاني به ثبت رسيده است .