جالب
آداب و رسوم ماه رمضان در سیستان
ماه مبارک رمضان در خطه‌ای که بر اساس تاریخ قدمتش به حدود ۱۰ هزار سال می‌رسد، آیین‌ها، آداب‌ها و رسوم فراوانی دارد. بر اساس کتاب تاریخ سیستان آیین‌های رمضان در این منطقه تاریخی غنی دارد و مردم این منطقه در صدر اسلام به دلیل برخورداری از رصد‌خانه با رصد ستاره‌ها به راحتی از حلول ماه مبارک رمضان با خبر می‌شدند و یک ماه را روزه‌داری می‌کردند. ماه مهمانی خدا که می‌رسد سیستانی‌ها از چند روز قبل به استقبال آن می‌روند به طوری که در سراسر این خطه خروش مردم را در غبارروبی از مساجد، نذور و حضور بر سر خاک اموات می‌بینیم. برخی از سیستانی‌ها در روزهای پایانی ماه شعبان نان محلی و کلوچه محلی خرمایی را برای یک ماه مصرف خود آماده می‌کنند که در ماه مبارک تنها به راز و نیاز با معبود خویش مشغول باشند .زیباسازی، غبارروبی مساجد، اهدای فرش به مکان‌های مذهبی، کمک به نیازمندان و دادن خیرات از جمله برنامه‌های پیش از آغاز ماه مبارک رمضان در سیستان است. همچنین بیشتر مردم سعی می‌کنند با جامه‌های نو و تمیز به استقبال این ماه بروند تا ظاهر و باطن را پاک نگه دارند. در آیین سحرخوانی بزرگان منطقه یک ساعت قبل از اذان صبح بر بالای بلندترین منطقه روستا می‌روند و با ضربه زدن به دهلی خاص و با خواندن اشعار دینی و عرفانی مردم را از خواب بیدار می‌کنند
سحرخوانی؛ آیین هزارساله : سحر خوانی از دیگر سنت‌های مهم و ماندگار منطقه سیستان است که جلوه‌ای زیبا به ماه مهمانی خدا در این خطه از ایران داده است. در آیین سحرخوانی با توجه به رشد تکنولوژوی و وجود وسایل سمعی بصری باز هم فریاد ریش‌سفیدان سیستانی شنیده می‌شود. در این آیین بزرگان منطقه یک ساعت قبل از اذان صبح بر بالای بلندترین منطقه روستا می‌روند و با ضربه زدن به دهلی خاص و با خواندن اشعار دینی و عرفانی مردم را از خواب بیدار می‌کنند. پس از آنکه مردم بیدار شدند با ذکر سروده‌ای خاص به استقبال اذان صبح می‌روند تا این‌که موقع اذان صبح آن را با صدایی بلند به مردم اعلام می‌کنند. بر اساس برخی از روایت‌های موجود، آیین سحرخوانی و رمضان‌خوانی بیش از یک هزار سال پیش یعنی از اوایل اسلام، نزد ساکنان سیستان مرسوم بوده است. بیشتر روایت‌ها که در تاریخ ماندگار این خطه بر جای مانده است نشان دهنده آن است که رمضان‌خوانی در ایام نیمه ماه خدا برگزار می‌شود. در زمان‌های گذشته تعدادی از جوانان برای کمک به نیازمندان این سنت حسنه را اجرا و در‌آمد حاصل از آن را بین مستمندان تقسیم می‌کردند. برپایی نشست‌های مذهبی، دعا و مراسم ذکر مصیبت اهل بیت (ع) و دوره‌های قرآن از دیگر مراسم مرسوم در بین مردمان منطقه به‌ویژه بانوان سیستانی است. از دیگر سنت‌های این خطه می‌توان به نذور پس از افطار اشاره کرد که مردمان در حد وسع، قوت خود را با دیگران تقسیم می‌کنند و روزه خود را باز می‌کنند. در قدیم مردم برای این‌که در طول روز دچار افت قند نشوند از آلوی خشک، برگ زرد‌آلو و دواهای محلی مربائی را درست می‌کردند که در طول روز به هیچ عنوان احساس ضعف نمی‌کردند
خوراک رمضان در سیستان : در ایام ماه مبارک رمضان غذاهای آب دار منطقه از جمله آبگوشت محلی و کشک زرد سیستانی در موقع افظار به اوج خود می‌رسد. هر چند که نباید از حلیم محلی (غلور) نیز غافل شد چرا‌که بیشتر خانواده‌ها در این مدت روی به این غذا می‌آورند. در قدیم زمانی که ماه رمضان در ایام گرم سال قرار می‌گرفت مردم از غداهای سرد همچون آب دوغ خیار و کشک استفاده می‌کردند تا در طول روز دچار گرمازدگی نشوند. آنها حتی برای این‌که در طول روز دچار افت قند نشوند از آلوی خشک، برگ زرد‌آلو و دواهای محلی مربائی را درست می‌کردند که در طول روز به هیچ عنوان احساس ضعف نمی‌کردند. در روزهای پایانی این ماه هم مردم مراسم ویژه‌ای را برای استقبال از عید بزرگ مسلمانان فطر دارند. در نقاط مختلف سیستان گاهی دیده می شود که مردم سه روز به جشن و شادمانی این روز بزرگ دینی مشغول می شوند که این نشان‌دهنده جایگاهی عظیم معرفت دینی در بین مردمان سیستانی است.
وقتی آتش از زمین می بارد!
باید راهی جنوبی ترین جاده های کشور شوید و از رامهرمز به سمت رود زرد بروید تا بتوانید عجیب ترین کوه ایران را از نزدیک ببینید. کوهی آتشین که هر لحظه در خود می سوزد و شعله ور است! جنوبی ها کوه آتشین رامهرمز را «تشکوه» می نامند. نامی که از وضعیت همیشه سوزان این کوه برگرفته شده و از گاز و گوگردی حکایت می کند که زیر آفتاب داغ این شهر شعله ور می شوند.
توجیه زمین شناسانه ماجرا این است که گازهای هیدرکربوری از عمق زمین به سطح می آیند و در حین عبور از لایه های مختلف زمین از هر درز و شکافی که در سطح زمین وجود داشته باشد، به بیرون شعله ور می شوند. آنقدر که اگر در شب گذارتان به تشکوه بیفتد، کوه را روشن و سوزان خواهید دید و البته به احتمال زیاد این تنها شما نیستید که برای دیدن شگفت انگیزترین کوه ایران، از خواب شبانه تان زده اید! تشکوه هر شب گردشگران زیادی را به جاده می کشاند تا جاذبه های خود را برایشان نمایش دهد.اما شاید جالب تر از آتش تشکوه، ویژگی خاصی باشد که در نزدیکی این کوه دیده می شود. شما در مجاورت این آتش نمی توانید آتش دیگری روشن کنید و این به دلیل وجود گازهای فراوان در منطقه است!برای رسیدن به تشکوه باید به شرق رامهرمز سفر کنید و تا ۶ کیلومتری روستای ماماتین در جاده رامهرمز ــ ابوالفارس پیش بروید. جایی در مسیر خیجه و ماماتین و درست بعد از روستای گنبد لران. با این حال توصیه ما این است که در جاده های گرم و کشدار این منطقه، به راهنمایی یکی از محلی ها اعتماد کنید و از آنها بخواهید شما را تا رسیدن به تشکوه هدایت کنند. به خصوص که در مسیرتان هیچ تابلویی برای نشان دادن مکان این کوه وجود ندارد و همین سردرگمتان خواهد کرد.
کوه سوخته : از تشکوه که دیدن کردید، می توانید بار و بندیلتان را برای دیدن کوه دیگری در نزدیکی امیدیه ببندید و راهی غاجاری شوید تا کوه سوخته را از نزدیک ببینید. کوهی که از لابه لای خاک و سنگ های سیاه رنگ و سوخته آن آتش زبانه می کشد و دود سیاهی بلند می شود؛ آنقدر که فضای اطراف و شعله ها هم سیاه رنگ به نظر می رسند!کوه سوخته کوچک تر از تشکوه است و رنگ سیاهش آن را از کوه های دیگر متمایز می کند. اما شاید مهم تر از این مشخصات ظاهری، حفره عمیقی باشد که در اثر رانش زمین در نوک کوه به وجود آمده و آتش از درون آن شعله ور است. دلیل این اتفاق هم چیزی جز خروج گاز از دهانه کوه نیست. این کوه سوخته، یکی از ارزشمندترین آثار طبیعی ایران است که شاید بیشتر از جاذبه های گردشگری اش، به دلیل جاذبه های خاص زمین شناسانه اهمیت داشته باشد.