موزه
جزیره عباسک بوشهر
عباسک (نام پیشین شاه زنگی) جزیرهای کوچک و خالی از سکنه در خلیج فارس است و از جاهای دیدنی بوشهر به شمار میآید. این جزیره ایرانی در نزدیکی بندر بوشهر و در میان آن بندر و جزیره شیف قرار گرفته است. این جزیره بهعنوان یک پهنه گلی درون خلیج بوشهر واقع شده است و بافت زمین و جنس خاک آن برای کشاورزی مناسب نیست. مساحت جزیره عباسک ۱۴.۷ کیلومتر مربع و زمین آن ماسهای است. موزهای به نام موزه بزرگ خلیج فارس و همچنین شهرک زیست فناورانه در این جزیره در دست ساخت است.
باغ فردوس تهران
باغ فردوس که با نام باغ موزه فردوس، باغ معیری و موزه سینما نیز شناخته میشود؛ یکی از باغها و جاهای دیدنی تهران است که در محله خوش آبوهوای باغ فردوس در شمال این شهر قرار دارد. این باغ در سال ۱۳۸۱ به موزه سینمای ایران تبدیل شده است. قدمت این باغ به دوران قاجار و پادشاهی محمد شاه میرسد و از آثار ملی کشور محسوب میشود. در دروان قاجار باغهای متعددی در تهران ایجاد شد که باغ فردوس یکی از آنها به شمار میرود و توسط یکی از درباریان قاجار در زمان محمد شاه، ساخته شده است. این باغ در واقع بخش کوچکی از باغ وسیع فردوس محسوب میشود که در گذشته اراضی میان اسدآباد و ولنجک در شمال، الهیه از جنوب، دره تجریش از شرق و محمودیه از غرب؛ جزو زمینهای باغ فردوس بودهاند. باغ فردوس در سرگذشت خود مالکان متعددی به چشم دیده است. روزگاری این باغ در عهد قاجار و در زمان محمدشاه، در اراضی محمدیه با دو عمارت شمالی و جنوبی برپا شد. پایه گذار این باغ و عمارت ییلاقی آن حاجی میرزا آقاسی، صدراعظم محمدشاه بود. بعد از آن باغ به تملک معیرالممالک؛ داماد ناصرالدین شاه رسید. شاه این باغ را بهعنوان هدیه عروسی به دخترش داد و معیر بعد از تکمیل عمارت جنوبی، جشن عروسی خود را در این محل برگزار کرد. بعد از مرگ معیر الممالک باغ به پسرش دوستعلی خان رسید، اما وی علاقهای به حفظ باغ نداشت و هروقت به ییلاق میآمد خیمه خود را زیر درختان چنار باغ برپا میکرد و حتی سنگهای مرمر بنا را از جا کند و در نمای عمارت امیریه یا مدرسه نظام فعلی به کار برد. تا اینکه تاجری شیرازی به نام حاجی میرزا حسین این باغ را از دوستعلی خرید و آن را تعمیر کرد. بعد از حاجی میرزا، افرادی چون میرزا حسین تهرانی، میرزا اسماعیل خان امین الممالک و محمد ولی خان سپهسالار تنکابنی، باغ فردوس را صاحب آن شدند. محمد ولی خان عمارت و باغ را آباد و قنات آن را دایر کرد و چند استخر و فواره نیز در جایجای باغ احداث کرد، اما از آن جایی که تجارتخانه طومانیانس از وی طلبکار بود باغ را به تصاحب خود درآورد. پس از چندی دولت وقت در مقابل وجهی که از طومانیانس طلبکار بود، آن را ضبط کرد و اراضیاش را متری دو تومان و سه تومان به کارمندان وزارتخانه فروخت. در دوران پهلوی باغ فردوس سرنوشت جدیدی پیدا کرد. در سال ۱۳۱۶، به دستور علی اصغر حکمت، وزیر معارف آن زمان، باغ فردوس خریداری، عمارت آن مرمت و دبیرستان شاپور تجریش در آن دایر شد. در دوران پهلوی دوم، این باغ به مکانی برای جشنهای ۲۵۰۰ اختصاص یافت. پس از انقلاب نیز مدتی در اختیار صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. تا اینکه بنیاد سینمایی فارابی، سازمان میراث فرهنگی کشور و شهرداری تهران آن را برای موزه سینما در نظر گرفتند و سرانجام در شهریورماه سال ۱۳۸۱ باغ فردوس داستان جدید زندگیاش را شروع کرد و به باغ موزه فردوس یا موزه سینمای ایران تبدیل شد. از باغهای اشرافی این منطقه تنها عمارتی باقی مانده است که به آن باغ فردوس گفته میشود و در اختیار موزه سینما قرار دارد. سایر زمینهای این باغ نیز تفکیک شدهاند و تغییر کاربری پیدا کردهاند. بخشی از آنها به ساختمانهای مسکونی و مدرسه تبدیل شدهاند و قسمتی دیگر به موسسه باستانشناسی دانشگاه تهران و لغت نامه دهخدا اختصاص داده شده است.
معماری باغ فردوس تهران : وقتی به باغ فردوس تهران برسید و از فضای مشجر و چنارهای سرسبز ورودی باغ عبور کنید، دو مجسمه برنزی از سهروردی و ابن هیثم (از دانشمندان سرشناس ایرانی و اولین دانشمند فیزیک نور در جهان) ایران خواهید دید. بعد از آن چشمتان به عمارت زیبای باغ خواهد افتاد. عمارتی که تنها یادگار شکوه و جلال باغهای فردوس است و دیگر از گذشته و نقشه باغ فردوس چیزی باقی نمانده است. باغ فردوس ۲۰ هزار متر مربع وسعت دارد و مساحت عمارت آن هزار متر مربع است که شامل سه و نیم طبقه به عرض ۲۶ متر و به طول تقریبا ۳۴ متر است. شیب زمین این باغ از شمال غربی به جنوب شرقی است و تندی این شیب بهگونهای است که کف طبقه اول بنا با قسمت جنوبی باغ و سقف آن با قسمت شمالی باغ هم سطح است. تمامی اتاقها و سالنهای ساختمان باغ، گچبریهای بسیار زیبایی در زیر حاشیه سقف دارد که از جمله میتوان به مقرنسکاریهای گل و شاخ و برگ اشاره کرد. باغ فردوس در طی زمان و در هر دوره، تغییرات زیادی پیدا کرده است و بسیاری از بخشهای آن تخریب شده و استخرهای متعدد، قنات، ساختمان و عمارتهایی دیگری نیز داشته است. حتی بعد از تبدیل شدن باغ فردوس به موزه سینما تغییرات جزیی مانند نورپردازی داخل و خارج عمارت، پوشاندن دیوارهای داخلی با گچ، تقسیمات داخلی با دیوارهای سبک و کف سازی در عمارت باغ صورت گرفته و ساختمانهایی نیز به آن اضافه شده است.
موزه وزیری یزد
موزه وزیری یزد که زیر نظر آستان قدس رضوی اداره میشود، تنها یک موزه نیست؛ بلکه مجوعهای است با یک کتابخانهی غنی که پژوهشگران و محققان در زمینهی نسخ خطی، چاپ سنگی و اسناد تاریخی میتوانند به آن مراجعه کنند. در این موزه کتابخانه ۴۹۴۰ نسخهی خطی، ۵۵۳۰ نسخهی چاپ سنگی، ۷۰ هزار سند تاریخی و ۲۵۰ هزار کتاب چاپی نگهداری میشود. همچنین در مجموعه وزیری میتوان دهها مرقع، صدها سکه، هزاران قطعه عکس از مراجع، بزرگان، علما و اماکن تاریخی و جاهای دیدنی یزد، ابزار و ادوات جنگی، عودسوز، ابزار و اشیای توزین، سماور، لباسهای سنتی و قدیمی، مهر و نگین انگشتری، تابلوهای نقاشی، قلمدان و وسایل تزیینی و هنری را مشاهده کرد. همه روز به جز روزهای تعطیل از ساعت ۷ صبح تا ۱۹ میتوانید از این موزه بازدید کنید.
موزه کریستیانو رونالدو، نمایشگاهی از جوایز تا نامه طرفداران
کریستیانو رونالدو یکی از گران ترین و بهترین بازیکنان فوتبال دنیا است که موزه ای شخصی را با نام CR7 به جوایز خود اختصاص داده است. موزه CR7 (عدد ۷ به شماره این بازیکن در تیم های منچستر یونایتد و رئال مادرید اشاره دارد) که در شهر فونچال جزیره مادیرا در پرتغال واقع شده، حاوی جوایز و افتخاراتی است که کریستیانو رونالدو در دوران بازی خود در حرفه فوتبال به ارمغان آورده است. بخش های این موزه شامل کفش طلایی، توپ طلای اروپا، جوایز باشگاهی، نامه های طرفداران، لحظات حساس بازی ها و واقعیت مجازی است. این موزه که در تاریخ ۱۵ دسامبر ۲۰۱۳ افتتاح شده، در زمینی L مانند، به مساحت ۴۰۰ متر مربع و در کنار هتلی با نام Pestana CR7 قرار گرفته است. موزه کریستیانو رونالدو در خیابان Rua Princesa Dona Amelia واقع شده است و نمای بیرون آن را رنگ های مشکی و قرمز پوشانده است. در بیرون فضای موزه مجسمه ای برنزی از رونالدو وجود دارد که در زیر آن خطاب به رونالدو نوشته شده: ملهور جوردن دو موندو خطاب به رونالدو نوشته شده: بهترین بازیکن دنیا
پس از ورود، در بخش ابتدای موزه چارتی واقع شده است که از کف زمین تا سقف، از عکس های کریستیانو رونالدو، از کودکی تا کنون، پوشیده شده است. مدیر موزه، نونو مندز درباره این بخش می گوید: در میان این عکس ها، عکس شبی وجود دارد که زندگی رونالدو را برای همیشه تغییر داد. در آن شب تیمی که رونالدو در آن بازی می کرد، در سال ۲۰۰۳ منچستر یونایتد را ۳ به هیچ برد و الکس فرگوسن او را دید و فردای آن روز با او قرارداد بست. مندز همچنین درباره اهمیت این موزه گفته است: رئیس جمهور پرتغال به رونالدو یک مدال داده و او را نماد پرتغال برای تمام دنیا دانسته است. پس از پله، رونالدو تنها بازیکنی است که یک موزه اختصاصی برای خود دارد، و قطعا در سن ۲۹ سالگی جوان ترین بازیکنی است که از چنین قابلیتی برخوردار است. بخش فروشگاه این موزه در کنار تی شرت های شماره ۷ رونالدو، لوازم دیگری از قبیل لیوان، تزئینات آهن ربایی، جاکلیدی وجاسیگاری را برای فروش به علاقه مندان فراهم کرده است.. در این موزه همچنین برخی از تی شرت های رونالدو که در بازی های فوتبال از آن ها استفاده کرده است نیز قرار داده شده اند.
از جمله جوایز داخل این موزه، جایزه بهترین بازیکن در تیم محلی Andorinha بوده که رونالدو در سن ۸ سالگی دریافت کرده است. در میانه سالن این موزه و در بین کاشی های مشکی، قفسه های سفید رنگی وجود دارد که بیش از ۱۴۰ جایزه رونالدو را در خود جای داده است. از مهم ترین جایزه های رونالدو می توان به توپ طلای سال ۲۰۰۸ و سال ۲۰۱۳ اشاره کرد. تعداد بی شماری عکس از رونالدو در داخل و خارج از زمین در طول ۲۰ سال گذشته، مانیتورهایی که می توانند فوتبال با رونالدو را برای بازدیدکنندگان شبیه سازی کنند و مجسمه های مومی از رونالدو، قسمت های مختلف این موزه را تشکیل داده اند. به عبارت دیگر، هر چیزی که طرفداران رونالدو بخواهند، حتی چیزهای که تصورش را هم نمی کرده اند، در این موزه وجود دارد. در کنار اشیا داخل موزه، دو مجسمه رونالدو با لباس تیم پرتغال وجود دارد که فرصت مناسبی را برای عکاسی بازدیدکنندگان رقم می زند. ایده اولیه این موزه از برادر بزرگتر رونالدو، هوگو، که هنوز در فونچال زندگی می کند و مدیریت موزه را نیز در اختیار دارد، سرچشمه گرفته است. او برای نخستین بار این پیشنهاد را به رونالدو می دهد که جوایزش را در یک مکان معین جمع آوری کرده و برای طرفدارانش به نمایش گذارد. رونالدو چند سال پیش یک ساختمان ۵ طبقه را در تپه های فونچال خریداری کرده بود و تصمیم داشت تا آن را به رستوران تبدیل کند، اما با پیشنهاد برادرش در نهایت آن را برای مکان موزه در نظر گرفت. آخرین قفسه که پیش از خروج از موزه قرار داده شده، شامل نامه ها و تصاویری است که طرفداران رونالدو برای او فرستاده اند، در این میان، نامه های بچه هایی وجود دارد که به سادگی نقاشی او را کشیده اند در در زیر آن نوشته اند: بهترین بازیکن دنیا رونالدو است، نه لیونل مسی.
مسجد ایاصوفیه استانبول
مسجد ایاصوفیه یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری استانبول و حتی ترکیه به شمار میرود که بازدید از آن را در سفر به استانبول نباید از قلم انداخت. این بنای باشکوه در حقیقت یکی از شاهکارهای معماری بیزانس است. بسیاری از کسانی که برای سفر توریستی به ترکیه و بهویژه استانبول برنامهریزی میکنند، نمای مسجد ایاصوفیه استانبول را بهعنوان تصویری معروف از این شهر در ذهن دارند و بسیاری ایاصوفیه را نماد ترکیه میدانند. مسجد ایاصوفیه که در منطقه سلطان احمد استانبول قرار دارد، با قبهها و منارههای بلندش، یکی از مهمترین دیدنی های استانبول است و در تمام روزهای سال گردشگران و توریستها را به خود جذب میکند.
مسجد ایاصوفیه کجاست؟ مسجد ایاصوفیه در بخش اروپایی استانبول، در میدان ایاصوفیه قرار دارد و در محلهای پر رفتوآمد و توریستی، در جوار هتلها، مراکز خرید و دیدنیهای توریستی شهر واقع شده است (مشاهده روی نقشه). مسجد سلطان احمد از معروفترین همسایههای ایاصوفیه است. همچنین کاخ توپکاپی، نخستین کاخ پادشاهان عثمانی در ترکیه، فاصله اندکی با ایاصوفیه دارد. برای دسترسی به مسجد ایاصوفیه میتوانید از راههای زیر اقدام کنید:
- نزدیکترین ایستگاه تراموا به ایاصوفیه، ایستگاه سلطان احمد است که با استفاده از خط T1 (باگجیلار-کاباتاش) میتوانید به آن بروید.
- از تکسیم با استفاده از قطار کابلی بهسمت کاباتاش و از آنجا با تراموا به ایستگاه سلطان احمد بروید.
- اگر در سلطان احمد اقامت دارید، میتوانید با پیادهروی بهراحتی به ایاصوفیه دسترسی داشته باشید.
تاریخچه مسجد ایاصوفیه : دیوکلسین، قلمرو وسیع امپراتوری روم را به دو بخش شرقی و غربی بین خود و فرماندهان همطرازش تقسیم و عملا اضمحلال امپراتوری قدرتمند روم را نادانسته پیریزی کرد. پس از آن کنستانتین، شهر باستانی بیزانس را دوباره ساخت و کنستانتسنوپل (قسطنطنیه) نام گرفت. این شهر بهطور شگفتانگیزی در سرنوشت شهر روم، مرکز امپراتوری، موثر واقع و با تضعیف قدرت امپراتوری روم، کشور روم به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شد. بدین طریق امپراتوری روم شرقی (بیزانس) شکل گرفت. فرمانروایی بیزانس به دست امپراطور آرکادیوس افتاد که شهر بیزانس (استانبول امروزی) را با همان نام قدیمیاش پایتخت خود قرار داد. بیزانس، شهر بندری مهمی بود. این شهر بهدلیل قرارگیری در منطقهای که کوتاهترین مسیر غرب به مشرق زمین بود، اهمیت تجاری خاصی داشت و از تمدن چشمگیری برخوردار بود. ساکنان آن دارای سنتهای پابرجایی بودهاند؛ بهطوری که سلطه دیگران را به دشواری پذیرا میشدند. مثلا یکی از حکمرانان هوادار اسپارت که در سال ۴۰۵ قبل از میلاد بر این شهر تحمیل شد، پس از ۱۶ سال مقاومت از شهر بیرون رانده شد. بیزانس شهری بود با ویژگیهای اقتصادی سیاسی و فرهنگی خاص که ابزارهای لازم را فراهم میآورد تا با فرهنگ و ارزشهای فرهنگی و اجتماعی سرزمینهای مجاور آشنا شود. از این راه بیزانس آثار هنری را به جهان عرضه کرد که علاوه بر برخورداری از اهمیت جهانی، از سنتها و فرهنگهای بومی و منطقهای مایه میگرفتند. این شهر بهعنوان مرکز حکومتی به بزرگی امپراتوری روم، به تمدنهای روم و یونان در غرب، بابل، ایلام، اورارتو، هیتی و ایران از شرق دسترسی داشت و به همین دلیل بسیاری از پژوهشگران معتقدند که هنر و معماری بیزانس بیتاثیر از هنر و معماری مشرق زمین نیست. هنر بیزانس، هنری است که تجلیگاه جهان مسیحیت است. در هنر این دوران همچون سایر نحلههای هنری، تاثیرات شیوههای بیان اعصار گذشته استمرار دارد. ایاصوفیه مهمترین بنای بازمانده از زمان ژوستی نین در استانبول به شمار میرود و نام آن، از عنوان اصلی یونانی، «هاگیا صوفیا»، به معنی کلیسای حکمت مقدس گرفته شده است. در معماری بنای مسجد ایاصوفیه طاقها و ستونها بهطرز زیبایی با هم هماهنگ هستند. چهار ستون بزرگ و باشکوه، چهار طاق مسجد ایاصوفیه استانبول را بالا نگاه داشتهاند و گنبد بزرگ ایاصوفیه روی این ستونها قرار داده شدهاند. ۴۰ پنجره کنار یکدیگر در ساقه گنبد مسجد قرار دارند که نور خورشید از آن ها به درون بنای ایاصوفیه مىتابد. عمق گنبد ۱۸ متر، و ارتفاع آن از سطح زمین ۵۶ متر است و قطر آن ۳۳ متر بههمراه دو نیم گنبد است. مسجد در طولانیترین قسمت طولی برابر با ۸۲ متر و عرضی برابر با ۷۳ متر دارد.
از کلیسای ایاصوفیه تا موزه ایاصوفیه : ایاصوفیه که با نامهای حاجیا سوفیا یا هاگیا صوفیا (ترکی: Ayasofya/یونانی:Ἁγία Σοφία) نیز شناخته میشود، از کلیساهای مسیحیت شرق محسوب میشد. این کلیسا در دوره امپراتوری بیزانس در سال ۵۳۲ میلادی، بنا به دستور امپراطور کنستانتین اول ساخته شد و در قرن ۶ میلادی توسط جاستنیانوس مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. برای بازسازی بنا دو معمار به نامهای ایسیدوروس (از میلتوس یا سوکلی فعلی) و آنتییوس (از تراللس یا آیدنلی فعلی) ماموریت یافتند. بنا با کار ۱۰ هزار کارگر در طول پنج سال و تحت نظر ۱۰۰ استاد تکمیل شد و به تاریخ ۲۷ آرالیک ۵۳۷ افتتاح شد. این کلیسا در ابتدا کلیسای بزرگ نام گرفت. پس از فتح استانبول، محمد دوم دستور داد کلیسای ایاصوفیه را به مسجد تبدیل کنند. سلیمان اول دستور داد نقاشیها و نگارگریهای داخل ایاصوفیه را بپوشانند تا نماز جمعه در آنجا خوانده شود. سلیم دوم به معمار سنان دستور داد ایاصوفیه را مرمت کند. در زمان مراد سوم، مناره و منبر و محراب به ساختمان ایاصوفیه افزوده شد. در زمان مراد چهارم، آیاتی از قرآن به خط مصطفی چلبی روی دیوارها و سقف ایاصوفیه نگاشته شد؛ علاوه بر این لوحههایی دورتادور سقف ایاصوفیه نصب شد که روی آنها نامهای الله، محمد، ابوبکر، عمر، عثمان، علی، حسن و حسین نوشته شده بود. این لوحهها در زمان سلطنت عبدالمجید با الواح مدوری که به خط ابراهیم افندی نوشته شده بود، جایگزین شد. پس از اعلام حکومت جمهوری در ترکیه و به قدرت رسیدن آتاتورک، ایاصوفیه به موزه تبدیل شد و تا امروز به همین شکل باقیمانده است.
معماری مسجد ایاصوفیه : هنر معماری در روم شرقی (بیزانس) تا قرن ششم میلادی تحتتاثیر مسیحیت آغازین بود. این هنر در قرن ششم میلادی با آغاز حکومت ژوستی نیانوس، به وجود آمد. او در هنرپروری همتای کنستانتین بود و آثار مورد حمایت و تشویق وی، همه شکوه و عظمتی شاهانه داشتند تا جایی که دوران فرمانروایی او را به حق «نخستین عصر طلایی» هنر امپراتوری روم شرقی نامگذاری کردهاند.
برخی از ویژگیهای برجسته سبکی معماری بیزانس (۳۰۰-۱۰۰۰ میلادی) شامل موارد زیر میشود:
- نقشه صلیبی یونانی با دیوارهای آجری طرحدار بهشکل پیچدار، مشبک یا هفت و هشت
- گنبد بزرگ روی نیمگنبدهای معلق
- نمای خارجی ساده
- ستونهای ردیفی
- سرستونهای حجاری شده سبدی شکل
- راهروهای پوشیده از مرمر رنگی و موزاییکهای پردانه در طبقه فوقانی