کوهستانی
دهکده ییلاقی
خانه های کاهگلی، فضای طبیعی منطقه را جذاب و دیدنی کرده است. با نظاره کردن این منظره زیبا از داخل این خانه ها، چنان نشاطی به انسان دست می دهد که هیچ وقت این حالت در زندگی ماشینی به دست نمی آید. هر گاه از پنجره داخل به بیرون بنگری، تابلوی زیبا و بی نظیری از طبیعت را می بینی که نقاشی از هر زاویه آن می تواند اثر هنری ماندگار دنیا باشد. درازنو با قرار گرفتن در رأس قله البرز و سرزمین مرتعی، گل و گیاهان رنگارنگ وحشی و دارویی، جنگل انبوه و سرسبز، وجود آبشار، چشمه، غار یخچال و همچنین به دلیل داشتن چشم انداز زیبا و مشرف به تمامی نقاط جلگه ای از جمله کردکوی، گرگان، خلیج گرگان، میانکاله، بندر ترکمن و… از طبیعت زیبا و از مناطق جالب و منحصر به فرد استان گلستان است. این روستا در طول سال چه در ماههای گرم و چه در ماههای سرد سال، شلوغ بوده است. از گذشته های دور، مردم «درازنو» برای خود خانه های چوبی و کاهگلی ساخته اند که سکونتگاه تابستانی آنان باشد. آب «درازنو» از چشمه هایی در دل کوه بیرون می آید. از دیگر مکانهای دیدنی این منطقه، غار یخچال است که در زیر قله دکانی و در کنار سنگ بسیار بزرگی که محوطه ای در حدود بیست متر مر بع دارد و سوراخی به اندازه یک انسان در کنار سنگ دیده می شود. در شهریور ماه نیز در داخل این محفظه برف موجود است، به همین دلیل، این مکان، یخچال نام گرفته است.
کارشناس میراث فرهنگی استان گلستان، در مورد «درازنو» می گوید: «درازنو»، دهکده ای کوهستانی به همراه خانه هایی با معماری کوهستانی است. در این دهکده، خانه ها با شرایط اقلیم آب و هوایی خود ساخته شده است. خانه های کاهگلی با دیواره های چوبی و کاهگل و سقف کاله پوش مخصوص مناطق کوهستانی است. مزیت این گونه ساختمانها در این مناطق، حفظ گرما در زمستان و حفظ هوای خنک در تابستان و مقاوم بودن در برابر لرزش و زلزله است. یکپارچگی بافت روستایی در این جا وجود ندارد. برخی از ساختمانها از چوب و تخته و کاه گل با کف کرسی که بیشتر از سنگ کوهستانی و سقف کاله پوش و برخی از آنها تمام چوب ساخته شده است. ساخت این خانه های تمام چوب به اواخر دوره قاجاریه برمی گردد. آویشن،گل گاوزبان، بومادران، شیر خشک، مارم بو، گل بنفشه، کنگر وحشی، گلامیر حسن، گل پر، گل ختمی، گل بابونه، ریحان کوهی، پر سیاوش، یونجه وحشی و گزنه از جمله گل و گیاهان وحشی منطقه هستند. این گل و گیاهان وحشی نه تنها با رویش خود در بهار و تابستان فضای روستا را زیبا و رنگارنگ می کنند و مرتع زیبایی را به وجود می آورند، بلکه در مصرف بسیاری از بیماریها از جمله دیابت، آسم، سرماخوردگی و… مفید بوده و مورد استفاده مردم قرار می گیرد. در این دهکده، گونه های درختچه ای زرشک، ازگیل، ولیک، تمشک، سیب وحشی، گلابی وحشی و آلوچه هر ساله در فصل تابستان پربار هستند. جاده ارتباطی به این دهکده ییلاقی، جاده شوسه است که ۲۵ کیلومتر آن آسفالته است. از امکانات این منطقه، برق و آب است که البته آب این روستا از همان چشمه قدیمی است .
تاریخچه استان ایلام
این سرزمین، بنا به اسناد تاریخی فراوان، بخشی از کشور عیلام باستان بوده که در حدود ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد به فرمان آشور بانی پال منقرض شد. در کتیبه های بابی، عیلام را ” آلامتو” یا “آلام”خوانده اند. که به قولی به معنای کوهستان یا “کشور طلوع خورشید” است. مدتی پس از سقوط عیلام، حوزه فرمانروایی آنان به دو منطقه تحت نفوذ پارسها و مادها در غرب تقسیم شد. در دوره هخامنشی جزئی از امپراطوری هخامنشی بوده است. بعد از تسخیر ایران به وسیله اعراب مسلمان، احتمال دارد که این ناحیه جزئی از ایالت کوفه باشد. از اوایل قرن چهارم تا اوایل قرن ششم خاندان حسنویه کرد بر لرستان و ایلام حکومت می کردند و از سال۵۷۰ تا ۱۰۰۶ اتابکان لر بر لرستان و پشتکوه حکومت کرده اند. از سال ۱۳۰۹ شمسی در تقسیمات کشوری، ایلام جزو استان پنجم یعنی کرمانشاه گردید.
موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان : در سال ۱۳۴۳ به فرمانداری کل تبدیل شد ودر سال ۱۳۵۳ به دلایل سیاسی – مرزی – اداری به صورت یک استان درآمد.استان ایلام مشتمل بر ۷ شهرستان، ۱۷ بخش و ۳۶ دهستان است. استان ایلام با مساحتی برابر با ۱۹۰۴۵ کیلومتر مربع در جنوبغربی کشور واقع شده که ۲/۱ درصد مساحت کل کشور را تشکیل میدهد. بر اساس آمارگیری عمومی نفوس مسکن در سال ۷۵ این استان دارای ۴۸۷۸۸۶ نفر جمعیت، ۷ شهرستان ۱۷ بخش و ۳۶ دهستان است. که از نظر اقلیمی دارای دو اقلیم نیمه مرطوب سرد در شمال با متوسط بارندگی ۶۳۹ میلیمتر و بیابانی گرم با متوسط بارندگی ۲۰۰ میلیمتر در جنوب استان میباشد. قسمتهای شمالی استان عمدتا کوهستانی بوده و سلسله جبال زاگرس به صورت رشتهکوههای موازی در امتداد چینخوردگیها، درههای نسبتا کمعرض و ارتفاعات متوالی را به وجود آورده است در قسمتهای جنوبی استان کبیرکوه، حوزههای آبریز رودخانههای کوچکی را در دامنههای جنوبی خود ایجاد کرده که در نهایت به دشتهایی منتهی میگردند البته این دشتها در شهرستان دهلران وسیعتر میباشند. شهرستان ایلام به مرکزیت شهر ایلام و در سال ۱۳۰۸ شمسی در خاور و شمال خاوری ده بالا و در منطقهای که حسین آباد (منسوب به حسین قلی خان والی) نامیده میشد و در جوار ساختمانهای به جا مانده از والی ، بنا گردید و با به توجه به سابقهی تاریخی منطقه و تصویب فرهنگستان ایران، ایلام نامیده شد.دیوارههای سنگی و دامنههای جنگلی کوههای مانشت، سیوان، شلم و سیاه کوه، به شکل دژی وسیع شهر و دشتهای اطراف آن را برگرفته است. شهر ایلام در مرکز جغرافیایی استان قرار نگرفته است. از این رو، موقعیت آن تا حدودی که اهمیت ارتباطی و تجارتی آن را محدود میکند، به طوریکه محصولات بخشها و روستاهای دور دست به استانهای دیگر صادر میشود. اما ایجاد شبکهی راهها و اتصال مراکز شهری به ایلام مخصوصاً نزدیکی با مرزبا وجود آب و هوایی نسبتاً مناسب و مساعد، مرکزیت سیاسی، وجود مؤسسات رفاهی و… به آن موقعیتی ویژه، داده است. بخش مرکزی ایلام دارای دهستانهای میشخاص و حومه ۳۶ روستاست. توتون از مهمترین محصولات دهستان میشخاص است. چوار، یکی از بخشهای شهرستان ایلام در ۱۸ کیلومتری شهر ایلام و بر سر راه اصلی ایلام – ایوان – اسلام آباد غرب قرار گرفته است.
آسیاب های بادی فلات لاسیتی
فلات لاسیتی در یونان سرزمین هزاران آسیاب بادی با بادبانهای سفید است. سرزمینی که کشاورزان از دیرباز از آب فراوان و خاک حاصلخیز آن بیشترین بهره را بردهاند. فلات لاسیتی در غرب کِرت، در یونان قرار دارد. این فلات ۸۰۰ متر بالاتر از سطح دریا است. علیرغم ارتفاع زیاد، سطح آبهای زیرزمینی در اینجا بسیار کم است به طوری که مردمان این منطقه نمیتوانند مردگانشان را خاک کنند. در عوض، مردگان این دیار در مقبرههایی سنگی که روی سطح زمین بنا شده، آرام میگیرند. دسترسی آسان به آب و خاکِ حاصلخیز، بسیاری را از دوران نوسنگی به اینجا کشانده است. اکنون روستاهای بسیاری در طول این فلات بیضویشکل که کوهستانها احاطهاش کردهاند، پراکنده شدهاند. مزارع غله و کشتزارهای سبزی، سیبزمینی، کلم، خیار، لوبیا و پیاز این سطح ۱۱ در ۶ کیلومتری را پوشانیدهاند. آب این مزارع را هزاران آسیاب بادی با بادبانهای سفیدرنگ، تأمین میکنند.فلات لاسیتی از عصر برنز، حدود ۵۶۰۰ سال پیش، تا قرن ۱۳ میلادی موطن بسیاری از افراد بود. پس از چهارمین جنگِ صلیبی و فتح قسطنطنیه در ۱۲۰۴، جزیرهی کرت به تصرف جمهوری ونیز درآمد. طی دو قرن بعد، مردم کرت به طور مرتب علیه ونیزیها قیام کردند. اما حاکمان اهالی کرت را از سرزمینشان راندند و خانهها و محصولاتشان را نابود کردند.بعدها، در اوایل قرن ۱۵ میلادی، حکمرانان ونیزی به پناهجویان یونانی اجازه دادند که به این سرزمین وارد شوند و در آن زراعت کنند. با این حال، کشت و زرع در این خاک آنچنان که به نظر میآمد، ساده نبود. به جز بیماری، آنچه ساکنین جدید این فلات را میآزرد، سیلی بود که هر سال جاری میشد و امان از مردمان میبرید. هر زمستان، بارندگی باعث میشد باتلاقهای کوهستان که این منطقه را احاطه کردهاند، فوران کرده و به دشت سرازیر شوند. نتیجهی آن طغیان کردن کرانهی رودها و از میان رفتن محصولات بود. ونیزیها برای حل این مشکل شبکهی فاضلاب عظیمی حفر کردند که هنوز نیز از آن استفاده میشود. آسیابهای آبی فلات لاسیتی تا قبل از اوایل قرن ۲۰ سر و کلهشان پیدا نشد. بادبانهایی سفید بر این سازههای سنگی سوارند که با وزش باد میچرخند و آب را از زمین بیرون میکشند تا زمینها آبیاری شوند. فلات لاسیتی در روزهای اوجش، بیش از ده هزار آسیاب بادی داشت- البته بعضی میگویند بیست هزار تا. امروزه کمتر از پنج هزار تا از این آسیابها باقی ماندهاند و بیشترشان یا ویران شدهاند یا آن که پمپهای دیزلی و الکتریکی جایشان را گرفتهاند. پیش از ساخت آسیابهای بادی، مهمترین محصول زراعتی لاسیتی غلات خشک نظیر گندم و حبوبات بود. با آمدن آسیاب بادی و نیروی مکانیکی برای پمپ کردن آب، کشاورزان شروع به کاشت انواع مختلف محصولات کردند. امروزه سیبزمینی مهمترین و پردرآمدترین محصول در لاسیتی است.