یکی دیگر از جاذبه های گردشگری آذربایجان که توانسته به یکی از مناطق پرطرفدار و جذاب در بین گردشگران تبدیل شود پارک ملی قبوستان آذربایجان نام دارد ، این پارک که در سمت غربی دریای خزر در بین تنگه ها و دره های عمیق که خود مردم محلی آن ها را قبو می نامند واقع شده است در ۶۴ کیلومتری شهر باکو قابل مشاهده می باشد ، قبوستان که یکی از شهرهای اطراف باکو است که به دلیل وجود آثاری چون سنگ نوشته ها و نقاشی های زیبا باستانی توانسته در بین بسیاری از تاریخ دوستان و علاقه مندان به سفر از شهرت خاصی برخوردار شود و البته گفتنی است که این منطقه باستانی جذاب تنها به واسطه سنگ نوشته هایش معروف نشده است در واقع این منطقه می تواند به گردشگران و علاقه مندان خود بازدید و مشاهده تعداد بی شماری از آثار باستانی زیبا ، تصاویر زیبا و خیره کننده که به صورت برجسته بر سنگ نقش بسته ، گل فشان های درمانی ، نقاشی ها و سنگ تراشی های فوق العاده را هدیه دهد و البته گفتنی است که این سنگ نگارها به حدی زیبا و چشم نواز هستند که در سال ۱۹۶۶ دولت آذربایجان از این منطقه با عنوان منطقه ملی تاریخی یاد کرد و از آن زمان تا به اکنون جر مناطق محافظت شده کشور آذربایجان به شمار می رود و نکته جالب توجه دیگر آن است که به دلیل آثار باستانی کشف شده و همچنین وجود سنگ نگاره های زیبا و ارزشمند در این منطقه در سال ۲۰۰۷ میلادی این حکاکی ها و آثار مهم و ارزشمند تاریخی در فهرست سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسیده است . گردشگران با بازدید از این جاذبه گردشگری و توریستی هیجان انگیز با منطقه ای کوهستانی و تفریحی روبرو می شوند که پر از صخره های زیبا و کنده کاری های بی نظیر است و البته این تمام چیزی نیست که در این منطقه انتظار شما را می کشد افراد با ورود به این منطقه علاوه بر این صخره ها می توانند نقاشی های زیبای از حیوانات ، شمایل انسانی ، صحنه‌های شکار ، صور فلکی ، رقص و مبارزه ها و قایق های نظامی ، شترها و کاروان ها را مشاهده کنند و بعد به غارهایی بروند که از قرن هشتم پیش از میلاد مسیح مسکونی بوده است و یا حتی گور های آنان را که در همین منطقه است را مشاهده کنند و از وجود نقاشی ها و حکاکی ها در فضای بالغ بر ۱۰۰ متر مربع نهایت لذت را ببرند و البته جالب است بدانید که تعداد این نقاشی ها و حکاکی ها که متعلق به ۴۰ هزار سال پیش می باشد بیش از ۶۰۰۰ است و همچنین جالب است بدانید که این منطقه به دلیل نمایش تاریخ و فرهنگ های مختلف از دوران های متفاوت از اهمیت بسیار بالای برخوردار است و البته نا گفته نماند این منطقه که به عنوان یکی از سکونت گاه های بشر شناخته شده به دلیل قدمت سکونت طولانی اش که به عصر یخبندان می رسد نیز در لیست آثار ارزشمند جهانی قرار گرفته است . تمام زیبای ها و جذابیت قبوستان به همین جا ختم نمی شود بلکه گردشگران می توانند در این منطقه خارق العاده تاریخی قدیمی ترین کتیبه ها و سنگ نگاره های که متعلق به قرن ۱۲ پیش از میلاد است را مشاهده نمایند و البته نکته جالب توجه دیگر در این منطقه باستانی وجود کتیبه ها است که از دوران حکومت رومیان باقی مانده است و همچنین لازم به ذکر است که قبوستان تنها به دلیل سنگ نگاره ها و نقاشی ها از شهرت جهانی برخوردار نشده است بلکه گردشگران و توریست ها می توانند در این منطقه چشم نواز از تماشای زیبا ترین و شگفت انگیز ترین گل فشان ها نیز نهایت لذت را ببرند و در واقع باید گفت این منطقه علی رغم جاذبه های فراوان و بی شمار تاریخی و باستانی به واسطه گل فشان هایش نیز مشهور شده است و ضمنا جالب است بدانید که اغلب مردم جهان بر این باورند که این گل ها که از دل زمین به بیرون پرتاب می شود دارای خاصیت دارویی است و البته گفتنی است که در هر ۲۰ سال یک بار یک گلفشان با نیروی فوق العاده که علاوه بر آتش چند تن گل را به اطراف پرتاب می کند در این منطقه زیبا و تاریخی از دل زمین فوران می کند که قطعا تماشای آن ها می تواند یک تجربه شگفت انگیز از سفر به آذربایجان را برای بازدید کنندگان به وجود آورد .

«موزه سلیمانیه» (Sulaymaniayh Museum) از موزه های ناحیه کردستان عراق و یک موزه باستان شناسی است. موزه سلیمانیه مسلماً بهترین موزه باستان شناسی در منطقه کردستان عراق بوده و پس از موزه ملی عراق در بغداد، دومین موزه بزرگ این کشور است. این مجموعه کار خود را به طور رسمی از ۱۴ جولای سال ۱۹۶۱ با مدیران و کارکنان متعهد خود آغاز کرد. یونسکو برای حفاظت و ترویج میراث ملی چند ملیتی در عراق با معرفی و به اشتراک گذاری موزه های معتبر بین‌المللی به دولت منطقه ای پذیرفته شده کردستان کمک هایی کرد؛ علاوه بر این، هر ماه کمک های سخاوتمندانه ای از سوی اتحادیه میهنی کردستان و خانم “هرو طالبانی” (Mrs. Hero Talabani) یکی از رهبران آن ها که همسر رئیس جمهور سابق عراق، آقای جلال طالبانی نیز هست، صورت می گیرد. با توجه به شرایط حال حاضر کشور عراق، وضعیت این مجموعه نسبت به دیگر موزه‌های این کشور بهتر بوده و برای گردشگران خارجی، تورهای گردشگری و همچنین مردم محلی بدون هیچ محدودیتی به راحتی قابل دسترس است. هر یک از آثار این مجموعه دارای توضیحاتی به زبان های عربی، کردی و انگلیسی است. کافه یا رستورانی در داخل این مجموعه وجود ندارد. زمانی که مصنوعات موزه باستان شناسی سلیمانیه را تماشا می کنید متوجه می شوید که بر روی بسیاری از مصنوعات برچسب  IM زده شده است، این برچسب نشان دهنده آن است که این ها به موزه عراق تعلق دارند اما عده ای هم معتقدند که این مصنوعات به طور موقت قرض گرفته شده و در موزه به نمایش گذاشته شده است. در این موزه بخشی وجود دارد که در آنجا اشیای تازه کشف شده را مورد بررسی قرار می دهند، آن ها را بازسازی می کنند و بر روی آن ها تحقیقاتی انجام می دهند، در واقع اینجا یک اتاق تحقیقاتی است. گردشگران نمی توانند از بخش تحقیقاتی دیدن کنند و تنها پرسنل بازسازی و تحقیقاتی مصنوعات موزه اجازه رفت و آمد به این بخش را دارند.

هنگامی که وارد ساختمان می شوید، سالن های اصلی را روبه روی خود خواهید دید و اولین اشیایی که با آن مواجه خواهید شد، تکه سنگی از غار کیز کاپان (cave of Kiz Kappan) است که در کنار تکه سنگ هایی از کوه های ربان (Rabana) و میر کولی (Meer Quli) قرار دارد؛ این سه قطعه سنگ ارائه کننده و یادآور نشانه های تاریخی دولت سلیمانیه است. پس از ورود به محوطه اصلی، اگر به سمت راست سالن بروید، محوطه کوچکی را می بینید که اخیراً توسط یونسکو بازسازی شده است. این سالن شامل مصنوعاتی است که مربوط به دوران پیش از تاریخ اسلام تا دوره اسلامی عباسیان به شمار می رود. بسیاری از مهمترین و قابل توجه ترین مصنوعات موزه در این بخش در معرض نمایش قرار داده شده است. در پشت این سالن، موزه به دو سالن بلند متصل شده است. مصنوعات این بخش نیز با توجه به تاریخچه آن ها در تاریخ بین النهرین، جداگانه نمایش داده می شود؛ برخی از مصنوعات نیز متعلق به دولت های محلی امروزی کردستان عراق است. مخروط های باستانی مربوط به زمانی بابلی ها نمونه هایی از مصنوعات مربوط به موزه است، بر روی این مخروط ها می توان نوشته هایی را دید که اطلاعاتی از ساخت و ساز معبد Numushda شهر Kiritab  که توسط پادشاه Enlil-bani، شاه Isin  ساخته شده بود را در بر دارد. مجسمه عبادت کننده سومری (از جنوب بین النهرین مربوط به قرون وسطی؛ ۲۸۰۰ تا ۲۳۰۰ قبل از میلاد)، بلوک کوچکی از برج پیکولی (Paikuli Tower)، لوح گیلگامش (Gilgamesh Tablet)، گوشواره های طلایی، استوانه ای سنگی از Iddi-sin، گرم کن یا مشعل بخور دادن Hurrian، Door Lintel، گردنبندهای مطابق با نمونه اصل و یک لوح رسی با نوشته های باستانی نمونه های برجسته دیگری از اشیای این مجموعه فرهنگی هستند.

ساعات کار و آدرس موزه سلیمانیه عراق : این مجموعه در خیابان سلیم شهر واقع شده است. ساعت کار آن در روزهای یکشنبه تا چهارشنبه ۹:۰۰ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر و پنجشنبه ها ۱۲:۰۰ ظهر تا ۴ بعد از ظهر است. در روزهای جمعه و شنبه تعطیل می باشد. ورود رایگان بوده و نیازی به خرید بلیط نیست. با بازدید از موزه سلیمانیه تاریخ این سرزمین را لمس کنید.

قدیمی ترین نیایشگاه خشتی دنیا در میان مرزهای کشور ما جا خوش کرده است. جایی درست در ۶۰ کیلومترى جنوب شرق همدان و ۲۰ کیلومترى شمال غرب ملایر… روى تپه اى به ارتفاع ۳۷ متر که قدمتش به عصر آهن و اوایل استقرار مادها در ایران برمى گردد. اگر گذارتان به ملایر افتاد، می توانید نام و نشان ارگ نوشیجان را از بومیان منطقه بپرسید. ارگی که نه تنها قدیمی ترین نیایشگاه خشتی دنیا به شمار می رود، بلکه یکی از ناشناخته ترین بناهای کشور است که اگر چه از سال ۱۳۴۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده، اما سال ها در معرض باد و باران، بخشی از تاریخ مجسم خود را از دست داده است. برای تماشای تپه نوشیجان حتما از یک راهنما کمک بگیرید. این راهنما حتما به شما خواهد گفت که بناهای موجود بر بخش های بالایی تپه مربوط به دوره پارت ها هستند، مناطق میانی مربوط به دوره هخامنشى و بناهای موجود در پایین آن از دوره مادها برجاى مانده اند . ارگ نوشیجان در سال های ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۸ از سوی موسسه ایرانشناسی بریتانیا مورد کاوش های باستان شناسی قرار گرفت که دستاورد فعالیت های آن ها، شناسایی سه دوره معماری باستانی متعلق به ماد، هخامنشی و اشکانی بود. پس یادتان باشد برای تماشای تپه نوشیجان حتما از یک راهنما کمک بگیرید. راهنمای منطقه حتما به شما خواهد گفت که بناهای موجود بر بخش های بالایی تپه مربوط به دوره پارت ها هستند، مناطق میانی مربوط به دوره هخامنشى و بناهای موجود در پایین آن که روى سازه طبیعى تپه بنا شده اند، از دوره مادها برجاى مانده اند. بنابراین، شما با تپه ای کاملا استثنایی رو به رو هستید که در یک نگاه بخشی از هویت باستانی تان را مقابل چشمانتان می آورد!

در دوره مادها، ارگ نوشیجان مهمترین نیایشگاه مردم به شمار می رفته و به همین دلیل باستان شناسان معتقدند که عناصر موجود در این مجموعه اولین الگوهاى نیایشی مردم آن زمان را نشان می دهد. این در حالی است که به دلیل اهمیت خاص بنا، می توان اوج هنر معمارى ایرانى را در ارگ نوشیجان دید… ارگی که در فلات قاره ایران از منحصر به فردترین و ارزشمندترین آثار تاریخى کشور محسوب می شود. در ضلع غربی ارگ نوشیجان می توانید اولین نیایشگاه ارگ را ببینید و کمی آن سو تر، تالار ستون دار آپادانا را که در نزدیکی معبد مرکزى دومین نیایشگاه به چشم می خورد. بقیه این بنا را اتاق ها، انبار، تونل، و حصار و دژ تشکیل می دهند. تالار ستون دار، محوطه ای است با ۱۲ پایه سنگی و ستون هایی از چوب که در گذر زمان از بین رفته اند. در اطراف این سالن ساختمان های کوچکی به شکل اتاق وجود دارند که ظاهرا ساختمان های مسکونی محسوب می شدند. این تالار پنجره هایی شبیه به پنجره های بزرگ سنگی در تخت جمشید دارد که جلوه خاصی به آن می بخشند. در خارج از قلعه، حصاری مرتفع و خشتی را می بینید که با ارتفاع هشت متر و چینه های پهن و شگفت انگیزی که دارد، در طول زمان وظیفه سرکوبی دشمن را به عهده داشته است. معبد مرکزی یا دومین آتشگاه هم در مرکز مجموعه قرار دارد و بناهای دیگر در اطراف آن ساخته شده اند. ساختمان این آتشکده هشت ضلعی است و در کوچکی از اتاق کنار آتشکده، این فضا را به طبقه دوم می رساند. آتشدان این معبد در گوشه ساختمان آتشکده قرار گرفته که حدود یک متر از کف معبد ارتفاع دارد و در اطراف آن شیاری تعبیه شده است که از ریختن مواد باقی مانده ناشی از سوختن چوب به داخل معبد جلوگیری می کند. علاوه بر این، ارگ نوشیجان چهار اتاق دارد که متاسفانه سقف تمام این اتاق ها خراب شده اند. اما در گذشته این سقف ها به شکل تخم مرغی ساخته شده بودند و در آنها دو سوراخ برای تهویه هوا به چشم می خورد. باستان شناسان احتمال می دهند که این اتاقها محل نگهداری طولانی مدت غذا و آذوقه بوده اند. در خارج از قلعه، حصاری مرتفع و خشتی را می بینید که با ارتفاع هشت متر و چینه های پهن و شگفت انگیزی که دارد، در طول زمان وظیفه سرکوبی دشمن را به عهده داشته است.

جاذبه های شانگهای ترکیبی از آثار تاریخی و معماری باستانی است؛ در حالی که برای دیدن تمام جاذبه های این شهر، سه روز واقعا زمان اندک است، حتی بازارهای قدیمی چینی، ساعت ها شما را به خود مشغول می دارد و معابد بزرگ و کوچک این شهر که براساس فلسفه «ذن» طراحی شده است، احساس آرامش غریبی پدید می آورد. در طول یک دهه، شانگهای توانست نماد زندگی قرن ۲۱ در چین باشد؛ به همین علت، به خاطر شباهت به شهرهای پیشرفته دنیا، شانگهای را نیویورک شرق نامیده اند و این شهر را کاملا متفاوت با شهرهای دیگر چین می دانند، زیرا در اینجا فرهنگ غنی چینی با دنیای مدرن امروز، عجین شده و به اوج زیبایی خود رسیده است.در این شهر، آسمانخراش های زیبا در کنار معماری کلاسیک و معابد باستانی خودنمای می کند. جاذبه های شانگهای ترکیبی از آثار تاریخی و معماری باستانی است؛ در حالی که برای دیدن تمام جاذبه های این شهر، سه روز واقعا زمان اندکی است. شانگهای علاوه بر این که یک شهر مدرن است، از لحاظ تاریخی، یکی از مهم ترین شهرهای آسیا و چین بوده، چنان که حتی در قسمت قدیمی تر شهر، زندگی از جنس دیگری است. بازارهای قدیمی چینی، که حتی اگر قصد خرید چیزی را نداشته باشید، ساعت ها شما را به خود مشغول می دارد و معابد بزرگ و کوچک که براساس فلسفه «ذن» طراحی شده است، احساس آرامش غریبی به بازدیدکنندگان می دهد.

یک روز دلپذیر در شانگهای
پیشنهاد می کنیم در شانگهای صبح زود از خواب بیدار شوید، به میدان «مردم» بروید و از تماشای تمرین های ورزشی مربوط به معبد شائولین لذت ببرید. از آنجا برای تماشای معماری فوق العاده معبد «تیان- آن» پیاده به سمت آن حرکت کنید. حالا اگر تا ظهر فرصت داشته باشید، به خیابان «تای کانگ لو» سری بزنید که ساعت ها وقت شما را با مغازه های کوچک و بزرگ مملو از انواع صنایع دستی و آثار هنری پر خواهد کرد. بعد از ظهر خود را نیز با قدم زدن در خیابان نانجیگ بگذرانید وقت غروب را خالی بگذارید و از باغ شگفت انگیز «یویوآن» دیدن کنید.تاریخچه این باغ به ۴۰۰ سال پیش بر می گردد که مساحتی بالغ بر ۲۰ هزار مترمربع از شهر را اشغال کرده است. قدم زدن در این باغ مساوی است با سفر به ناریخ معماری و کشاورزی چین، در حالی که برج مخابراتی شانگهای با ۴۶۸ متر ارتفاع، بلندترین برج مخابراتی آسیا و پنجمین برج جهان است. این برج ۱۴ طبقه دارد و رستوران گردان و فضای سبز اطراف آن برای توریست ها، واقعا جذاب است، اما مرکز مالی جهانی شانگهای، یک آسمانخراش زیباست و با ارتفاع ۴۹۲ متر، بلندترین سازه سرزمین چین نامگذاری شده است. این مرکز دیدنی، شامل هتل، مراکز خرید و رصدخانه است و ۱۰۴ طبقه تجاری و اداری دارد.

پیش به سوی آرامش
شانگهای شهر شلوغی است؛ ازدحام جمعیت در این شهر بیداد می کند و کمتر توریستی می تواند این حجم جمعیت را تحمل کند، اما در دل شانگهای تا دلتان بخواهد، نقاط آرامش بخش وجود دارد، پس برخلاف رسم همیشه، از این آرامش جالب، واقعا لذت ببرید. علاوه بر این، محله انحصاری فرانسه مکانی است که در گذشته به استعمارگران فرانسوی تعلق داشته است. این محله عجیب، امروزه جزو جاذبه های تاریخی شانگهای محسوب می شود؛ آن هم مکانی ایده آل برای جست و جو در فرهنگ اروپایی شانگهای که با کافه های قدیمی، رستوران های فرانسوی و مراکز خرید مجلل، از دیدنی های این محله به شمار می آید. در کنار این جاذبه ها، منطقه «ژوجیاجیو» بهترین شهر آبی شانگهای است که سابقه آن به سال ۱۷۰۰ میلادی بر می گردد. این شهر آبی، سه دوره امپراتوری کشور چین را پشت سر گذاشته و امروز بخشی دلپذیر و آرام از شانگهای محسوب می شود. قدم زدن در این شهر آبی مانند راه رفتن در دل یک نقاشی زیباست! در کنار قدم زدن در امتداد این گذرگاه آبی، سراغ یکی از اسکله های زیبای شانگهای بروید که تصویرش بر اکثر کارت پستال های این شهر نقش بسته است. گذرگاه معروف «جیلینگ» علاوه بر جاذبه های دیدنی پل معروف آن که شامل منطقه ساحلی و برج تلویزیونی است، باید به قسمت غربی پل اشاره کنیم که آمیزه ای از تمامی زیبایی های معماری جهان است.

گشتی در دنیای سنتی
سال نوی چینی که در ژانویه یا فوریه برگزار می شود، یکی از آیین های کهن چین است. به همین علت، در پارک «لوانگوا»، هر سال زنگ سال نو به صدا در می آید و براساس متون گذشته، اگر این زنگ ۱۰۸ بار صدا کند، می گویند سال خوب و خوشی خواهد داشت. این زنگ برای مردم شانگهای اهمیت زیادی دارد و پس از پایان مراسم شب سال نو، بسیاری از مردم راهی معابد می شوند. حتی کاروان عظیمی از مردم با اژدهای ساختگی در معابد حضور دارند و می گویند اگر کسی هنگام دیدن اژدها آروز کند، خواسته او به سرعت برآورده می شود! معبد «لوانگوا» نیز تاریخچه ای عظیم دارد و برخی اعتقاد دارند پیدایش آن به بیش از ۳۰۰ سال پیش باز می گردد. این معبد معمولا میزبان مردمی است که برای بزرگداشت آیین مذهبی گردهم می آیند. این مراسم با صدای طبل، لباس های رنگارنگ، بوی عود و شعبه بازی همراه است.

کم پیدا می‌شود کردی که از او درباره جاذبه‌های گردشگری کردستان سوال کنید و او در حرف‌هایش روستای نگل(نوگل) را از قلم بیندازد و نگوید که روستایی هم هست در ۶۵ کیلومتری سنندج که به دیدن می‌ارزد و نه‌تنها قرآنی تاریخی دارد بلکه آب و هوایش هم رویایی و طبیعتش بکر است و از آنجا که در دره‌ای واقع شده هوایش همیشه خنک است و بس که درخت دارد زمینش با آفتاب تند و خشکی غریبه است و مردمش همیشه منتظرند که مسافری از راه برسد تا مهربانانه جلو بروند سلامش کنند، حالش را بپرسند و دعوتش کنند تا با آنها یک استکان چای بخورد یا قرآن‌شان را ببیند. یا افسانه پیدا شدن قرآن‌شان را بشنود که چطور سال‌ها پیش چوپانی وقتی گوسفندانش را برای چرا برده بود گلی عجیب و زیبا دید که وسوسه‌اش کرد آن را بچیند و…. نه، امکان ندارد هیچ کردی از جاذبه‌های استان کردستان بگوید و یادش برود درباره نگل و مهمان‌نوازی مردمش حرف بزند و به همین دلیل است که می‌گوییم زودتر کوله‌بارتان را جمع کنید و بروید سنندج و از آنجا راهی نگل شوید. می‌پرسید ادامه افسانه نگلی‌ها چه شد؟ می‌خواهید بدانید وقتی چوپان گل را چید چه اتفاقی افتاد؟ مردم روستا، آنجا که چوپان صندوقچه را پیدا کرده بود مسجدی بنا کردند و اسمش را گذاشتند «نوگل» که به مرور زمان تغییر کرد و آنقدر زبان به زبان گشت تا شد «مسجد نگل» و کمی دورتر هم روستای نگل امروزی شکل گرفت و از برکت قرآن هنوز هم سرپاست و هر ساله گردشگران زیادی به دیدارش می‌آیند نگلی‌ها می‌گویند وقتی چوپان گل را از دل خاک بیرون کشید، صندوقچه‌ای که زیر گل بود نمایان شد. او صندوقچه را گشود و داخلش همان قرآنی را دید که امروز مهم‌ترین جاذبه گردشگری نگل است. مردم روستا، آنجا که چوپان صندوقچه را پیدا کرده بود مسجدی بنا کردند و اسمش را گذاشتند «نوگل» که به مرور زمان تغییر کرد و آنقدر زبان به زبان گشت تا شد «مسجد نگل» و کمی دورتر هم روستای نگل امروزی شکل گرفت و از برکت قرآن هنوز هم سرپاست و هر ساله گردشگران زیادی به دیدارش می‌آیند. قانع شدید؟ افسانه را هم شنیدید، اما این دلیل نمی‌شود که به نگل نروید. هنوز دیدنی‌ها و شنیدنی‌های زیادی هست که از آن بی‌خبرید و باید برای کشف‌شان راهی نگل شوید.

نگل است و قرآنش!

«قرآن نگل»، قرآن بزرگی است که با خط کوفی بر پوست آهو نوشته شده و به خلیفه‌ی سوم منسوب است. در واقع مردم این روستا باور دارند که قرآن نگل یکی از چهار قرآنی است که در زمان خلیفه سوم (عثمان بن عفوان) به رشته تحریر در آمده و به چهار نقطه جهان ارسال شده است. این قرآن هم‌اکنون در مسجد نگل نگه‌داری می‌شود. البته در سال ۱۳۷۰ این قرآن به سرقت رفت که با همکاری مردم منطقه و تلاش شبانه روزی نیروی انتظامی، دزدها دستگیر شدند و در مراسم ویژه‌ای، قرآن را به روستای نگل بر‌گرداندند. روزی که قرآن را به مسجد نگل برگرداندند، هزاران نفر از مردم روستاها، شهرها و استان‌های هم‌جوار، استقبال باشکوهی از قرآن به عمل آوردند و ده‌ها رأس گاو و گوسفند برای قرآن قربانی کردند. بعد از آن بود که مقام معظم رهبری برای محفوظ ماندن قرآن نگل از دستبردهای احتمالی دستور داد جایگاهی محکم و مطمئن برای نگه‌داری این قرآن بسازند. برای دیدن این قرآن قدیمی باید به روستای نگل در ۶۰ کیلومتری جاده سنندج-مریوان (۲۸ کیلومتری سروآباد) سفر کنید.