آبشار و چشمه پیرخوشتر در استان سمنان واقع است. منطقه “پیر خوشدر” در شمال غرب شهرستان “کلاته رودبار” دامغان واقع شده که در آن چشمه ای وجود دارد که از درون کوههای آهکی می جوشد. این منطقه به دلیل برخورداری از آب و هوای متنوع و گونه های مختلف جانوری، قابلیت جذب گردشگران را داراست. این چشمه به صورت آبشاری با ارتفاع ۳ متر به پایین میریزد. دسترسی به این منطقه از طریق جاده ارتباطی سد شهید شاه چراغی، روستای آهوانو، روستای آستانه و سپس شهرستان کلاته رودبار امکانپذیر است. کلاته رودبار یکی از شهرهای استان سمنان در بخش مرکزی شهرستان دامغان است. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۲٬۸۲۶ نفر بوده است شهر کلاته رودبار در شمال غربی شهر دامغان که از شهرهای کهن و معروف ایران به نام صددروازه ایران قدیم می باشد واقع گردیده است . طبیعی است که این منطقه با توجه به موقعیت جغرافیایی از شرایط آب و هوایی مناسب تر از دامغان برخوردار می باشد و با عنایت به پیشینه تاریخی آن از آثار و بناهای تاریخی ارزنده بی نصیب نمانده است. مکان اصلی آن کهنه کلاته بوده با توجه به مهاجرین بیرونی که بیشتر از استان مازندران بوده در مکان فعلی به عنوان کلاته رودبار شکل گرفته است . که امروزه بزرگترین روستای استان و شهرستان بوده است که در حال حاضر به شهر ارتقا یافته است.

باید یک بلیط به مقصد شاهرود بگیرید تا یکی از زیباترین برج های کشور را در نزدیکی شهر بسطام ببینید. برجی به نام کاشانه که در جنوب شهر بسطام و جنوب شرقی مسجد جامع این شهر قرار دارد و شما را به معماری بناهای قرن هفتم و هشتم هجری می برد. بسطام در شش کیلومتری شمال شرقی شهرستان شاهرود قرار دارد. شهری تاریخی با آب و هوایی لطیف و معتدل که بیشتر گردشگران، آن را با باغ های زردآلو می شناسند. اما بسطام جاذبه های دیگری دارد که شاید معروف ترین و دیدنی ترین آنها همین برج کاشانه باشد. از تاریخ بنای این برج اطلاع صحیحی در دست نیست اما آنچه از ظاهر شکیل آن دریافت می شود این است که این ساختمان از بناهای مهم خطه قومس بوده است. برخی از شرق‌شناسان از جمله آندره گدار بر این گمان هستند که این بنا از آثار غازان‌خان مغول است و نام اصلی آن غازانه بوده که به مرور زمان و بدون توجه به اصل آن کاشانه نامیده شده است. اما به عقیده اهالی بسطام، این برج قبل از اسلام آتشکده زرتشتیان بوده است و در دوره‌های بعد از اسلام، از آن برای دیده‌بانی بسطام استفاده می‌شد. با توجه به اسلوب ساختمان و عوامل دیگر به نظر می‌رسد که این بنا کاربردی مثل رصدخانه داشته باشد.

تاریخ بنای برج کاشانه بر اساس کتیبه سر در ورودی آن به سال ۷۰۰ قمری برمی گردد و در بالای این برج ۲۰متری، نوشته ای به خط کوفی دیده می‌شود که در آن نام الجایتو، هشتمین سلطان سلسله ایلخانان ثبت شده است. البته ارتفاع درونی این برج ۴متر از ارتفاع بیرونی آن بیشتر است و به حدود ۲۴ متر می رسد. شکل خارجی این بنا یک چند ضلعی منتظم است که اگر از نزدیک اضلاع آن را بشمارید، به سی ضلع خواهید رسید. در بالای برج دو حاشیه از آجرها بزرگ وجود دارد و در ضلع جنوب غربی آن، روی یک آجر کلمه بسم الله الرحمن الرحیم با خط ثلث بسیار زیبایی دیده می‌شود. این برج که در قرن ها عمر خود سالم مانده، تنها یک بخش تخریب شده دارد که سقف آن است و در دوره‌های بعد تعمیر شده است. بد نیست بدانید که بسطام در زمان های گذشته یکی از بلاد مهم ایالت قومس یا کومش بود و در قرن های متمادی راه ارتباطی شرق و غرب ازاین شهر می گذشت. این شهر که از نظر سوق الجیشی موقعیت و اهمیت بسیاری داشت، در دوره سلجوقی بیشتر مورد توجه قرار گرفت و در دوره ایلخانیان، از زمان غازان خان به بعد رونقی تازه یافت. مجموعه های تاریخی مذهبی آن مانند زیارتگاه امامزاده محمد بن جعغر صادق (ع)، مسجد جامع بسطام، برج کاشانه، ایوان الجایتو، گنبد و ایوان غازان خان و… دیدنی های تاریخی این منطقه هستند که در سفر به بسطام باید از آنها بازدید کنید.

عمارت باغ امیر سمنان، یکی از بناهای زیبا و دیدنی شهرسمنان است که قدمت آن به اواخر حکومت قاجاریه بر می گردد. این عمارت بین سالهای ۱۲۷۵ تا ۱۲۸۵ توسط استاد معمار باشی و به دستور و هزینه صاحب بناحاج میرزا آقا فامیلی احداث شده است. علت نام گذاری بنا به عمارت باغ امیر، همجواری آن با باغ بزرگ امیر اعظم بوده است. امیر اعظم مشهور ترین حاکم ایالت قومس (استان سمنان فعلی) بوده است که در سال ۱۲۹۵ هـ . ش، به ضرب گلوله کشته شد. عمارت و باغ امیرکه به تبعیت از معماری صفوی ساخته شده است در متراژی به وسعت سه هزار متر مربع قرار دارد، که دارای دو باغ و دو منزل مسکونی بوده و از لحاظ فرهنگی به سه دسته فضا : شامل فضاهای عمومی، خصوصی و نیمه خصوصی تقسیم می شود . بنای فوق که خانه یکی از بزرگان و تجار سمنان بنام حاج میرزا آقا فامیلی بوده است به تملک شهرداری در آمده و آقای محمد عزیزالدین به عنوان سرمایه گذار در این پروژه با شهرداری سمنان مشارکت نموده است. خانه سمنان دارای ۱۰ بخش است. بخش های خانه امیر سمناان شامل بخش های چاپ، رادیو، تلفن و مخابرات، آب، اتاق نشیمن، اسناد، سینما و عکس، موسیقی، مطبخ و … است. مجتمع تاریخی، فرهنگی، گردشگری باغ امیر به دو فاز تقسیم می شود: فاز اول آن موزه می باشد که شامل بخش های چاپ، رادیو، تلفن و مخابرات، اسناد، موسیقی، عکس و سینما بوده که در تاریخ ۲۷ /۱۲/ ۹۴ با حضور مسئولین شهر به بهره برداری رسیده است و فاز دوم آن سفره خانه سنتی می باشد که در آینده نزدیک به بهره برداری خواهد رسید.. مجتمع باغ امیر سمنان، فضایی است تا گردشگران و مردم سمنان خصوصا نسل جوان سمنان با وسایل زندگی پیشنیان خود آشنا شوند، مجتمع باغ امیر سمنان در دو فاز به بهره برداری می رسد فاز دوم این مجتمع، بهره برداری از چایخانه سنتی است که در آینده ای نزدیک به انجام می رسد

در موزه مجتمع باغ امیر سمنان در بخش تلفن و مخابرات بیش از ۳۵ دستگاه تلفن با برند مختلف اعم از دستگاه مورس، تلفن های هندلی و تلفن های قدیمی، تلفن صحرایی و جنگی که در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار می گرفته و اولین دستگاه تلفکس که در سمنان موجود بوده به نمایش گذاشته شده است. در خانه سمنان بزرگترین سند و وقفنامه آب سمنان به طول شش متر، شیرهای آب قدیمی و ساعت آبی، بالغ بر ۱۰۰ سند قدیمی از اواخر قاجاریه تا دوره معاصر از جمله کوپن آذوقه مربوط به جنگ جهانی اول و دوم، اولین قرارداد تجاری سمنان با دولت روسیه، برگه تعرفه انتخابات مجلس سنا و شورای ملی مربوط به سال ۱۳۳۱ و….. قرار دارد. بازدیدکنندگان از خانه – موزه امیر سمنان با مجموعه هایی چون مجموعه ابزار سلمانی، خطاطی و دستگاه بستنی ساز مربوط به یک قرن پیش، ساعت ورود و خروج مربوط به ۸۰ سال قبل، ساعت سال کوک و اشیا و ابزارهایی که از تجاوز ارتش سرخ در سمنان حد فاصل سال هایی ۱۳۲۰ تا ۲۶ باقی مانده است، آشنا می شوند. این بنا در سال ۱۳۸۰ به مالکیت شهرداری سمنان در آمد و تا حدی مورد مرمت قرار گرفت و در سال ۹۱ به بخش خصوصی برای تبدیل به خانه سمنان واگذار شد و تحت نظارت اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان تبدیل به مجتمع تاریخی، فرهنگی، گردشگری شد. خانه سمنان در ۲۷ اسفند ماه ساعت ۱۲٫۳۰ ظهر با حضور جمعی از مسئولان و علاقمندان به فرهنگ و تاریخ استان سمنان افتتاح شد.

نمک… ماسه… باتلاق و شنزارهای روان! این تمام چیزی است که در ریگ جن خواهید دید؛ مثلث برمودای ایران که جز تپه های سوزان هدیه دیگری برای مسافرانش ندارد. در این منطقه کویری تا چشم کار می کند تپه های شنی است و باتلاق های نمک که مهم ترین بهانه تبدیل ریگ جن به یکی از صعب العبور ترین نواحی جهان به شمار می رود. ریگ جن آنقدر صعب العبور است که از دوران های قدیم هیچ کاروان و مسافری از آن عبور نمی کرده است. بنابراین طبیعی است که هیچ روستایی هم در آن وجود نداشته باشد. این منطقه در باورهای مردم بومی کویر، سرزمین نفرین شده است! آنها معتقدند که ارواح پلید و شیاطین در این سرزمین اسرارآمیز حکومت می کنند و به همین دلیل هر که پا به ریگ جن می گذارد بلعیده می شود و دیگر باز نمی گردد! اما شاید برایتان عجیب باشد که بدانید این روزها ریگ جن تبدیل به یکی از مقاصد گردشگری ایران شده است و تورهای گردشگری هر از چندگاهی به این کویر سوزان و بلعنده سفر می کنند. سرزمینی که اگر پایتان را به آنجا بگذارید خواهید دید که در شعاع پنجاه کیلومتری تان هیچ جنبده‌ای وجود ندارد! بومیان منطقه تصور می کنند که ارواح پلید و شیاطین در ریگ جن سکونت دارند و به همین دلیل هر که پا به این سرزمین اسرار آمیز می گذارد بلعیده می شود و دیگر باز نمی گردد

ریگ جن روی نقشه : ریگ جن در جنوب غربی و غرب دشت کویر، جنوب سمنان، جنوب شرق گرمسار، شرق منطقه حفاظت شده کویر ، شمال انارک و غرب جندق قرار گرفته است! این دقیق ترین آدرسی است که می توان از کویری داد که نام و نشانش در بیشتر نقشه ها وجود ندارد. انگار که ریگ جن سرزمین حذف شده دوران باشد! ریگ جن با وسعتی حدود ۳۸۰۰ کیلومتر مربع در حاشیه شمالی به کوه گوگردی ، در حاشیه شرقی به جاده دامغان – جندق و در قسمت شمالی به رودخانه ورگی که از ارتفاعات کوه گوگردی سر چشمه می گیرد می رسد. این رود در جهت شمال غربی-جنوب شرقی وارد ریگ جن می شود و کوه ملا هادی در حاشیه جنوبی این ریگ زار قرار دارد. اما بهترین مسیر دستیابی به آن هم بخش شمال شرق پارک ملی کویر است، یعنی جاده سنگفرش ملک آباد که البته داخل مرز پارک بوده و زیر نظر سازمان حفاظت محیط زیست اداره می شود. بنابراین باید از این سازمان مجوز عبور بگیرید. مسیر دیگر ورود به ریگ جن هم جندق است که دقیقا در نقطه مقابل، یعنی در بخش شرقی پارک قرار دارد. اگر از تهران عازم ریگ جن می شوید باید بدانید که فاصله تهران تا جندق حدود ۱۷۰ کیلومتر است. بنابراین برای این سفر باید طوری برنامه ریزی کنید که برای رفت و برگشت سوخت و تجهیزات کافی داشته باشید.

سفر به سرزمین ارواح خبیثه! : در سال ۱۹۰۰ سون هدین، کویرنورد بزرگ سوئدی اولین گردشگری بود که سعی کرد ریگ جن را تجربه کند. اما به دلیل باتلاقی بودن منطقه از تصمیمش منصرف شد و در نتیجه از حاشیه غربی و جنوبی ریگ جن عبور کرد. او بعدها در کتاب کویرهای ایران به طور مفصل درباره این کویر نوشت تا در سال ۱۹۳۰ آلفرنس گابریل” با ایده گرفتن از این کتاب راهی ایران شود و عزم ریگ جن کند. اما او هم تنها از عرض ریگ جن گذشت. تا این که در سال ۱۳۸۰ اولین کویر نورد ایرانی راهی ریگ جن شد تا طلسم این سرزمین اسرارآمیز را بشکند. دکتر علی پارسا، برای اولین سفر با شتر راهی ریگ جن شد اما سفرهای بعدیش را با تیم های کویرنوردی انجام داد. اگر شما هم کافی انگیزه پیدا کرده اید که جانتان را کف دستتان بگیرید و راهی ریگ جن شوید، بهتر است خیلی عجله نکنید. توصیه می کنیم که اگر تا به حال کویر نوردی نکرده اید و به اصطلاح حرفه ای نیستید، برای اولین تجربه به هیچ عنوان ریگ جن را انتخاب نکنید که در این صورت رفتنتان با خودتان است و برگشتنتان با خدا! حتی اگر هم حرفه ای هستید حتماً گروهی به این منطقه سفر کنید. آن هم با یک تیم کاملا حرفه ای. بهترین وسیله برای عبور از این کویر‌، جیپ های سبک وزن است و البته فراموش نکنید که هر لحظه امکان گیر کردن و گم شدنتان در کویر ریگ جن وجود دارد. پس باید از همه امکان های نرم افزاری مثل نقشه های دقیق و GPS که قبلا تمام مسیرهای عبور از ریگ جن روی آن مشخص شده است استفاده کنید. این البته به جز اطلاع مسئولان محلی از سفر تیم کویرگردی به ریگ جن است که باید کاملا در جریان نقشه سفر تیم باشند. سفر به ریگ جن معمولا با بیشترین حد تجهیزات صورت می گیرد. در این سفر معمولا برای مدت حداقل ۱۵ روز غذا‌، آب، بنزین و وسایل فنی ماشین ها برداشته می شود تا در صورت بروز مشکل حفظ گروه امکان پذیر باشد. اما ریگ جن غیر از احتمال گم شدن و ته کشیدن منابع حیاتی، بهانه های دیگری هم برای بلعیدن مسافرانش دارد! فرو رفتن در گل و لجن و باتلاق های ریگ جن یکی از مهم ترین خطرهایی است که هر مسافری را تهدید می کند.