به جرات می‌توان گفت مساجد یكی از بخش‌های جدایی‌ناپذیر معماری ایرانی است. پس از ورود اسلام به ایران و در سراسر تاریخ این سرزمین نمی‌توان شهری را جستجو كرد كه در آن مساجد متعددی از دوران مختلف تاریخی به یادگار باقی نمانده باشد. یكی از اصلی‌ترین بخش‌های هر مسجد را محراب مسجد تشكیل می‌دهد. نمادی كه جهت قبله و سجده‌گاه مسلمین را نشان داده و عامل پیوند و اتحاد نمازگزاران است. در شهر نطنز مسجدی وجود دارد كه محراب آن به نوعی شگفت‌انگیز و متفاوت از دیگر محراب‌های مساجد ایران است. داستان این محراب از این قرار است كه در این مسجد محرابی اصلی قرار دارد و دقیقا در طبقه بالای این محراب و در همان محل محراب دیگری ساخته شده است كه تقریبا مشابه این نمونه از محراب‌های دو طبقه را در سایر مساجد بسختی می‌توان یافت . این مسجد در یكی از محله‌های غربی شهر نطنز به نام میر و در اواسط كوچه‌ای به همین نام، قرار گرفته است. مسجد میر امروزه از نظر وسعت بسیار كوچك است ولی در گذشته‌ از وسعت بیشتری برخوردار بوده كه تا چندی پیش ویرانه‌های آن وجود داشته اما اكنون در آن ساخت و ساز‌های جدید انجام گرفته است. سردر بنا به عرض ۱۰۷ سانتی متر یک سردر بلند و نیمه‌ویران از نوع طاق ضربی آجری به حساب می آید که در طرفین دارای دو طاقنمای تزیینی در دو طبقه است. در حاشیه لبه طاق سردر موجود نوشته‌هایی به خط ثلث برجسته گچبری شده كه به مرور زمان در اثر عوامل جوی نه تنها قسمت بیشتر آن فرو ریخته بلكه بخش باقی مانده نیز ناخوانا شده است.

در دو سوی فضای داخلی سردر نیز دو طاق نمای آجری طاقچه مانند جاسازی شده است. سقف سردر با آجرهای نقش‌دار تزئین یافته كه لبه آن را كتیبه گچبری كه سقف را دور می‌زند فراگرفته است. ورودی شبستان در سمت چپ راهرو یا دالان ورودی که به عرض ۰۷/۱ و طول تقریبی ۶ متر است، قرار دارد . شبستان مسجد، مربع شکل و طول هر ضلع آن در حدود شش متر است. این شبستان، ۹ گنبد کوچک دارد که بر چهار ستون مکعب شکل به قطر هر یک ۱۷/۳ متر قرار دارند. باتوجه به ویژگی های محراب به نظر می رسد که اصل بنا متعلق به دوره سلجوقی باشد که در دوره مغول بازسازی و سردر حاضر ساخته شده است . دیگر بخشی های مسجد فاقد ارزش تاریخی و هنری است. این مسجد که در تاریخ ۳۱ تیر ۱۳۱۳ با شمارهء ثبت ۲۰۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده؛ در دهه‌های اخیر مورد بازدید گروهی از باستان‌شناسان قرار گرفته و هر یك به نحوی به بررسی و اظهار نظر در مورد آن پرداخته‌اند، از جمله آندره گدار در مورد مسجد میر چنین می‌گوید: «این مسجد كوچك، فضای مربعی است كه چهار ستون داخلی آن را به ۹ قسمت تقسیم كرده است. در پهلوی آن دهلیز درازی است و در انتهای دهلیز شبستان اتاق جدیدی است كه قسمت بیشترش از سطح زمین پایین‌تر است.» او این محراب را سلجوقی معرفی می‌كند. هیات باستان‌شناسی ایزمئو ایتالیایی نیز كه سال ۱۹۶۶ به دعوت سازمان باستان‌شناسی به بررسی آثار تاریخی نطنز پرداخته‌اند از دیدگاه دیگری مسجد را مورد بررسی قرار داده‌اند.‌ گزارش این هیات حاوی چند نكته است یكی این كه ساختمان اولیه مسجد بزرگ‌تر از بنای كنونی بوده است و بخش شمال و شمال شرقی و جنوب شرقی ساختمان كنونی را دربر می‌گرفته است. دیگر این‌كه با توجه به ارتفاع سردر، دو طبقه بودن ساختمان (احتمالا به طور قرینه) قریب به یقین به نظر می‌رسد.

این روزها که سرمای سرد زمستان کم کم به کشورمان حاکم می شود، تدارک دیدن برای یک سفر کوتاه به روستایی خوش آب و هوا و معتدل شاید بهترین گزینه تفریحی باشد. روستایی که با وجود تمام جاذبه‌های گردشگری از جمله هوای معتدل، تنوع جانوری، گیاهی، ارتفاعات و طبیعت زیبا و بویژه چشمه آب گرم، تاکنون در کشور ناشناس مانده است… روستای ایوب پیامبر(ع) واقع در دهستان گیفان و کیلومتری شمال بجنورد ، مکان دیدنی مورد نظر ماست که بیشتر شهرت خود را مدیون چشمه‌های جوشان آب گرمش است که به خاطر گوگردی بودن، برای درمان و تسکین امراض پوستی بسیار مناسب است. چشمه‌ و آب ‌گرم ایوب ‌پیامبر (ع) در این میان، جزو ۶ چشمه‌ آب‌گرم برتر کشور و یک منطقه‌ نمونه‌ گردشگری است که روستا بیشتر اعتبار خود را از آن گرفته است. این آب ‌گرم در فاصله‌ ۷ کیلومتری مرکز دهستان گیفان واقع شده و مردم منطقه معتقدند که حضرت ایوب (ع) برای علاج بیماری برص خود در این مکان عصایش را به زمین کوبید و در پی آن، آبی گرم از زمین بیرون زده تا حضرت خود را از لوث کرم‌های موجود در بدنش پاک کند. آب‌گرم ایوب علاوه بر این‌که به عنوان یک مکان تفریحی برای شنا استفاده می‌شود، بیشتر به دلیل خواص زیادی که برای درمان و التیام بیماری‌های پوستی دارد، مورد توجه قرار گرفته است. آب چشمه اصلی ایوب ۴۷ درجه سانتیگراد حرارت دارد، اما جالب‌تر از آن وجود چشمه‌های آب سرد در داخل و کنار استخر آب‌گرم است. وجود چشمه آب سرد و گرم در درون استخر دمای آب را متعادل و برای شنا دلچسب ساخته است.
بیشتر مردم منطقه معتقدند که حضرت ایوب (ع) برای علاج بیماری برص خود در این مکان عصایش را به زمین کوبیده و آبی گرم از زمین بیرون زده تا حضرت خود را از لوث کرم‌های موجود در بدنش پاک کند در حال حاضر آب گرم ایوب دو استخر مجزا از حوض اصلی دارد که یک استخر آن مختص آقایان و استخر دیگر مختص خانمها است و بیشتر مردم منطقه معتقدند که حضرت ایوب (ع) برای علاج بیماری برص خود در این مکان عصایش را به زمین کوبیده و آبی گرم از زمین بیرون زده تا حضرت خود را از لوث کرم‌های موجود در بدنش پاک کند. مقبره‌ای هم در کنار استخر آب‌گرم ایوب وجود دارد که به عقیده پیران این روستا متعلق به ایوب پیغمبر است و به‌همین دلیل افراد زیادی پس از شنا در استخر آب‌گرم و پاکی بدن به زیارت آن می‌روند . اما گذشته از آب‌گرم ایوب، همه‌ روستاهایی که در دره گیفان واقع شده‌اند، بویژه خود گیفان به علت ییلاقی بودنش از آب و هوایی بسیار لطیف و ملایم و طبیعتی بسیار باشکوه برخوردار است. مقبره‌ای هم در کنار استخر آب‌گرم ایوب وجود دارد که به عقیده پیران این روستا متعلق به ایوب پیغمبر است و به‌همین دلیل افراد زیادی پس از شنا در استخر آب‌گرم و پاکی بدن به زیارت آن می‌روند. هم‌اکنون آب ‌گرم ایوب دارای ۲ استخر مجزاست؛ یکی از آنها که محل جوشش آب‌ گرم است، مختص آقایان و دیگری مختص بانوان است. چشمه و بقعه‌ ایوب پیامبر (ع) در فاصله‌ ۸۵ کیلومتری شمال بجنورد و در روستایی به نام ایوب از توابع بخش حصار گرمخان و در مجاورت مرز ایران و ترکمنستان واقع شده است.

در فاصله سه کیلومتری روستای رادکان و ۲۶ کیلومتری شمال غرب شهر چناران و ۸۵ کیلومتری غرب مشهد برجی از جنس آجر قرار گرفته که می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی خراسان رضوی و البته ایران‌زمین نام نهاد. موقعیت قرار گرفتن برج در دشت بیابانی و ارتفاع آن باعث می‌شود که ساختمان بنا از مسافتی نسبتا دور دیده شود. این برج باستانی به میل یا برج رادکان مشهور است و تاریخ ساخت آن به حدود ۸۰۰ پیش می‌رسد. این برج کاربرد آرامگاهی دارد ولی مردم محلی و چوپان‌های منطقه اصرار دارند تا به هر تازه ‌واردی بقبولانند این برج روزگاری پیشتر، قصر یک پادشاه بزرگ بوده و محل زندگی وی. قصری که البته هیچ اتاق، راهرو و سالنی ندارد و تنها یک فضای مدور برجی شکل مسقف به گنبد همراه راه‌پله است! پایه بنا از خارج ۱۲ ضلعی و دارای پوشش آجری با تزئینات کاشی فیروزه‌ای است، گنبد نیز مخروطی‌شکل و از آجر ساخته شده است. روی ساقه گنبد آثار کتیبه‌ای دیده می‌شود که متاسفانه از بین رفته و قابل خواندن نیست. این برج قدیمی‌ترین مقبره برجی در ایران با نیم ستون متصل در سطح خارجی است. هرچند هنوز هیچ سند رسمی برای انتساب این محل به ارغون‌شاه وجود ندارد و به گمان برخی از پژوهشگران، ارغون‌شاه در این محل دفن شده و عده‌ای دیگر نیز ادعا می‌کنند آرامگاه وی در استان زنجان و منطقه سلطانیه قرار دارد.

دونالد ویلبر در کتاب معماری بناهای ایلخانی در مورد این بنا چنین نوشته است: «حدود هشت کیلومتری شمال جاده شمالی مشهد و دریای خزر، در نقطه‌ای حدود یک‌سوم راه، بین مشهد و قوچان قرار دارد. این ساختمان که میل رادکان نامیده می‌شود توسط عده‌ای از سیاحان بازدید شده است. مساله عمده تعیین تاریخ آن است و خصوصیات کلی سبک بنا، تاریخ آن را بعد از ۱۲۰۰ میلادی نشان می‌دهد». این برج قدیمی‌ترین مقبره برجی در ایران با نیم ستون متصل در سطح خارجی است. هرچند هنوز هیچ سند رسمی برای انتساب این محل به ارغون‌شاه وجود ندارد و به گمان برخی از پژوهشگران، ارغون‌شاه در این محل دفن شده و عده‌ای دیگر نیز ادعا می‌کنند آرامگاه وی در استان زنجان و منطقه سلطانیه قرار دارد. بد نیست بدانید که در زمان ایلخانان، تا قبل از آن که ارغون به پادشاهی برسد، تمام پادشاهان سعی می کردند سلطه دستگاه سلطنتی را حفظ کرده و مدعیان حکومت را سرکوب کنند. بنابراین اکثر آنها فرصتی برای ساخت و ساز ویرانی های گذشته نداشتند. اما پس از آنکه ارغون شاه به سلطنت رسید، دستور داد در منطقه شرویاز، واقع در موقعیت فعلی سلطانیه و نزدیک شهر زنجان، شهری بنا کنند. ادامه ساخت و ساز در سلطانیه توسط سلطان محمد خدابنده، شهر سلطانیه را بنیان نهاد. با تولد شهر سلطانیه بدیهی است که رونق «شرویاز » تحت تأثیر پایتخت ایلخانان (سلطانیه) قرار گرفت. انتخاب محل سلطانیه یا قنقراولانگ به دنبال مشورتی انجام شد که ارغون شاه با اطرافیانش داشته است «حاضرین هر یک را آنچه از عیب و هنر دانستند باز نمودند». با تصویب قنقراولانگ ارغون شاه دستور داد طرح شهر را ترسیم کنند. بنابراین شهر سلطانیه یا قنقراولانگ دارای یک طرح از پیش اندیشیده بود. ظاهراً دستور ساخت شهر توسط ارغون شاه در سال ۶۸۰ هـ .ق. صادر شده است .