اورامان معروف ترین و توریستی ترین بخش کردستان است و اگر قرار باشد یک سفر کوتاه به این منطقه داشته باشید، باید بگوییم آنچه لذت سفر شما را کامل می کند، سر زدن به رودخانه سیروان است. رودخانه‌ای که در جنوب غربی کردستان جریان دارد و طولانی‌ترین رودخانه این استان به حساب می آید. از زیبایی های اورامان زیاد برایتان گفته ایم؛ اما بگذارید این بار از طراوت رودخانه سیروان بگوییم که می توانید در حاشیه آن چند روزی اقامت کنید و سفر طبیعت گردی متفاوتی را تجربه کنید.سیروان محل تمرین و مسابقات قایقرانان استان است و حتی گاهی به میزبانی مسابقات ملی و بین‌المللی هم انتخاب می شود. با این حساب، اگر اهل قایقرانی باشید می توانید از موج های پرخروش این رودخانه به اندازه کافی لذت ببرید.

سیروان بعد از به هم پیوستن آب‌های بخش‌های جنوب‌غربی، غرب و مرکز استان مثل قشلاق، گاوه‌ رود و گردلان به وجود می آید و در مسیری طولانی به راه می‌افتد و با مسیر پیچ در پیچ خود، زمین های زیادی را سیرآب می کند. این رود سروآباد و منطقه باستانی اورامان را به دو بخش تقسیم می‌کند و تنها راه ارتباطی مهم بین این دو بخش پل دوآب در حدود ۲۵ کیلومتری شمال غربی پاوه است. در کناره شمالی سیروان مقبره سلطان اسحاق در نزدیکی روستای شیرخان واقع شده است. سیروان بعد از طی مسیری طولانی با رودخانه لیلی تلاقی پیدا کرده و وارد کردستان عراق می‌شود و از آنجا با پیوستن به رودخانه دیاله، وارد رود بزرگ دجله شده و در نهایت به خلیج همیشه آبی فارس می ریزد.شاید برایتان جالب باشد که بدانید، سیروان محل تمرین و مسابقات قایقرانان استان است و حتی گاهی به میزبانی مسابقات ملی و بین‌المللی هم انتخاب می شود. با این حساب، اگر اهل قایقرانی باشید می توانید از موج های پرخروش این رودخانه به اندازه کافی لذت ببرید. اما حواستان باشد که رودخانه سیروان به همین اندازه هم برای شنا خطرناک است. به خصوص برای بچه ها و شناگرهای آماتور. خطر غرق شدن در این رودخانه بسیار زیاد است و بارها پیش آمده که جوانان کرد از اهالی بومی همین منطقه وقتی برای شنا وارد رودخانه شده‌اند، غرق شده اند.اگر قصد سفر به اورامان و سیروان را دارید، بهترین مسیر فاصله بین روستاهای «اسپریز» تا «هجیج» است که به دلیل وجود جاده شنی موازی و در راستای رودخانه، دیدنی‌های بسیار زیادی دارد و مطمئنا می‌تواند نظر و رضایت شما را جلب کند.

کم پیدا می‌شود کردی که از او درباره جاذبه‌های گردشگری کردستان سوال کنید و او در حرف‌هایش روستای نگل(نوگل) را از قلم بیندازد و نگوید که روستایی هم هست در ۶۵ کیلومتری سنندج که به دیدن می‌ارزد و نه‌تنها قرآنی تاریخی دارد بلکه آب و هوایش هم رویایی و طبیعتش بکر است و از آنجا که در دره‌ای واقع شده هوایش همیشه خنک است و بس که درخت دارد زمینش با آفتاب تند و خشکی غریبه است و مردمش همیشه منتظرند که مسافری از راه برسد تا مهربانانه جلو بروند سلامش کنند، حالش را بپرسند و دعوتش کنند تا با آنها یک استکان چای بخورد یا قرآن‌شان را ببیند. یا افسانه پیدا شدن قرآن‌شان را بشنود که چطور سال‌ها پیش چوپانی وقتی گوسفندانش را برای چرا برده بود گلی عجیب و زیبا دید که وسوسه‌اش کرد آن را بچیند و…. نه، امکان ندارد هیچ کردی از جاذبه‌های استان کردستان بگوید و یادش برود درباره نگل و مهمان‌نوازی مردمش حرف بزند و به همین دلیل است که می‌گوییم زودتر کوله‌بارتان را جمع کنید و بروید سنندج و از آنجا راهی نگل شوید. می‌پرسید ادامه افسانه نگلی‌ها چه شد؟ می‌خواهید بدانید وقتی چوپان گل را چید چه اتفاقی افتاد؟ مردم روستا، آنجا که چوپان صندوقچه را پیدا کرده بود مسجدی بنا کردند و اسمش را گذاشتند «نوگل» که به مرور زمان تغییر کرد و آنقدر زبان به زبان گشت تا شد «مسجد نگل» و کمی دورتر هم روستای نگل امروزی شکل گرفت و از برکت قرآن هنوز هم سرپاست و هر ساله گردشگران زیادی به دیدارش می‌آیند نگلی‌ها می‌گویند وقتی چوپان گل را از دل خاک بیرون کشید، صندوقچه‌ای که زیر گل بود نمایان شد. او صندوقچه را گشود و داخلش همان قرآنی را دید که امروز مهم‌ترین جاذبه گردشگری نگل است. مردم روستا، آنجا که چوپان صندوقچه را پیدا کرده بود مسجدی بنا کردند و اسمش را گذاشتند «نوگل» که به مرور زمان تغییر کرد و آنقدر زبان به زبان گشت تا شد «مسجد نگل» و کمی دورتر هم روستای نگل امروزی شکل گرفت و از برکت قرآن هنوز هم سرپاست و هر ساله گردشگران زیادی به دیدارش می‌آیند. قانع شدید؟ افسانه را هم شنیدید، اما این دلیل نمی‌شود که به نگل نروید. هنوز دیدنی‌ها و شنیدنی‌های زیادی هست که از آن بی‌خبرید و باید برای کشف‌شان راهی نگل شوید.

نگل است و قرآنش!

«قرآن نگل»، قرآن بزرگی است که با خط کوفی بر پوست آهو نوشته شده و به خلیفه‌ی سوم منسوب است. در واقع مردم این روستا باور دارند که قرآن نگل یکی از چهار قرآنی است که در زمان خلیفه سوم (عثمان بن عفوان) به رشته تحریر در آمده و به چهار نقطه جهان ارسال شده است. این قرآن هم‌اکنون در مسجد نگل نگه‌داری می‌شود. البته در سال ۱۳۷۰ این قرآن به سرقت رفت که با همکاری مردم منطقه و تلاش شبانه روزی نیروی انتظامی، دزدها دستگیر شدند و در مراسم ویژه‌ای، قرآن را به روستای نگل بر‌گرداندند. روزی که قرآن را به مسجد نگل برگرداندند، هزاران نفر از مردم روستاها، شهرها و استان‌های هم‌جوار، استقبال باشکوهی از قرآن به عمل آوردند و ده‌ها رأس گاو و گوسفند برای قرآن قربانی کردند. بعد از آن بود که مقام معظم رهبری برای محفوظ ماندن قرآن نگل از دستبردهای احتمالی دستور داد جایگاهی محکم و مطمئن برای نگه‌داری این قرآن بسازند. برای دیدن این قرآن قدیمی باید به روستای نگل در ۶۰ کیلومتری جاده سنندج-مریوان (۲۸ کیلومتری سروآباد) سفر کنید.