جزیره گردی، شاید یکی از بهترین انواع سفری باشد که ما کمتر تجربه کرده ایم. زندگی در جزیره، سبک متفاوتی دارد و سفر به میان مردمی که با این سبک روزگارشان را می گذرانند، می تواند شما را به دنیای متفاوتی ببرد. دنیایی پر از ماهی و بوی دریا! جزیره خارک یکی از آن جزیره هایی است که باید آن را از نزدیک ببینید. این جزیره در شهرستان گناوه از استان بوشهر قرار گرفته و حدود ۳۰ کیلومتر از نزدیک‌ترین ساحل ایران یعنی بندر ریگ فاصله دارد. فاصله خارک با بوشهر هم حدود ۵۷ کیلومتر است. بنابراین در سفر به خارک، می توانید یک جنوب گردی خوب هم داشته باشید. در قسمت شمالی خارک، جزیزه بسیار کوچک‌تر و باریکی با نام خارکو وجود دارد که این نام توسط بومیان منطقه بر آن گذاشته شده است. با این که یکی از مهم‌ترین مراکز صادرات نفت خام جهان در خارک قرار دارد، اما این جزیره فقط دارای حدود ۸ هزار نفر جمعیت بومی است. موقعیت جغرافیایی جزیره به گونه‌ای است که از اواخر اسفند ماه هوا رو به گرما رفته و در کنار افزایش دما رطوبت هوا هم بالا می‌رود، پس بهترین زمان برای بازدید از خارک فصل‌های پاییز و زمستان است.جزیره خارک بزرگ‌ترین پایانه نفتی ایران است که بیش از ۹۵ درصد از کل صادرات کشور را تامین می کند اما این تنها دلیل اهمیت خارک نیست؛ میراث فرهنگی به جا مانده از تمدن‌های عظیم کهن پارسی در این جزیره لقب باستانی‌ترین جزیره ایران را به آن داده است. این جزیره را به لحاظ سابقه حضور تمدن‌های مختلف می‌توان «موزه طبیعی دیرینه‌شناسی و باستان‌شناسی ایران» نامید.

ورود پر دردسر

در دوران جنگ تحمیلی ورود افراد متفرقه و غیربومی به جزیره ممنوع بود و این قانون به دلیل وجود تاسیسات مهم نفتی و… در جزیره اجرا می‌شد، متاسفانه پس از پایان جنگ این قانون مورد بازنگری قرار نگرفت و هنوز هم اگر کسی قصد بازدید از این جزیره را داشته باشد باید از فرمانداری مجوز دریافت کند که ‌باعث رکود گردشگری در این جزیره زیبا می‌شود. البته در حال حاضر روزانه یک کشتی گردشگران را از بوشهر به خارک منتقل کرده و یک کشتی نیز در روز از جزیره به سمت بوشهر حرکت می‌کند که بهترین امکان دسترسی به جزیره نیز همین کشتی‌ها هستند.

جزیره شگفت انگیز

این جزیره از فسیل‌ها و اندام‌های مرجان‌ها، دوکفه‌ای‌ها و دیگر جانداران دریایی که آمیخته با ذرات ماسه شده‌اند، تشکیل شده و تنها لایه‌ای نازک از سطح جزیره که ضخامتی حدود ۲۰ سانتی‌متر تا ۵ متر دارد، از سختی بیشتری برخوردار است. درخت بومی جزیره، درخت انجیر هندی یا banyan tree است که بسیار بزرگ و پرسایه است. این درخت دارای ریشه‌های هوازی است که از خاک بیرون آمده و با پیچیدن بر تنه درخت از آن بالا رفته و از شاخه‌ها آویزان می‌شود. جزیره خارک از معدود جزیره‌های خلیج فارس است که آب شیرین فراوان دارد و در سراسر جزیره آثار و نشانه‌های استفاده از آب شیرین به چشم می‌خورد. علاوه بر آن کاریزهای کهنسالی هم در جای‌جای جزیره دیده می‌شود که در حال تخریب هستند. همچنین چاه‌های دیگری نیز در جزیره وجود دارند که مردمان خارک مانند دیگر نواحی جنوبی ایران، در انتهای آنها درختان مو می‌کارند. این درختان بدون نیاز به آبیاری و با استفاده ار رطوبت اعماق چاه، هر کدام سالانه تا چند صد کیلو انگور می‌دهند. در این جزیره امکاناتی از قبیل مراکز خرید و رستوران و… وجود دارد و همچنین می‌توانید از سواحل شنی زیبای آن برای شنا استفاده کنید. بهترین ساحل برای شنا در جزیره، پلاژ شرکت نفت است که امکانات مناسبی برای شنا کردن دارد.

دیدنی‌های جزیره خارک

بقعه میرمحمد: این بنا مربوط به اواخر قرن ۷ هجری قمری است که دارای دو گنبد مخروطی بوده و از سنگ و گچ ساخته شده است. امکانات بنا عبارتند از یک نمازخانه بزرگ به همراه پوشش گنبد مخروطی و یک اتاق کوچک که ضریح و قبر امامزاده در آن قرار دارد. مردم بر این باورند که این بقعه مدفن محمد حنفی فرزند حضرت امیرالمومنین(ع) است، کتیبه‌ای هم با این مضمون در آن وجود دارد: «هذه المشهد محمد بن امیرالمومنین علی.»امامزاده میرارم: امامزاده میرارم یا «پیرارم» در جنوب شهر خورموج واقع شده است. درون بقعه ضریحی وجود ندارد. مقبره با سنگی قدیمی و سخت به طول ۱۲‌متر با تراش اسلیمی و نقش سروک‌سازی بسیار ظریف روی پایه‌ای مستطیل شکل قرار دارد. در کنار این سنگ اسلیمی شکل، خطوط و نقوش ظریف در اندازه‌های مختلف به چشم می‌خورد.دو پایه آتشدان سنگی نظیر آتشدان‌های سنگی دوره هخامنشی روی این سنگ قرار دارد. علاوه بر آن یک قطعه سنگ بیضی شکل در داخل بقعه و روی آن قرار گرفته که قابل جابه‌جا شدن است. به نظر می‌رسد قدمت این سنگ به زمان‌های بسیار دور پیش از اسلام و به دوران سلطه یونانیان و عهد سلوکیان می‌رسد. مردم خورموج بر این باورند که این مقبره مدفن میرارم فرزند سام، پسر نوح پیامبر است.قلعه هلندی‌ها : یکی از دیدنی‌های خارک بقایای قلعه‌ای است که در شمال شرقی جزیره قرارگرفته است. گذر زمان به همراه تخریب‌هایی که توسط انسان‌ها صورت گرفته بخش‌های بسیاری از این قلعه را از بین برده است. این‌گونه که از اسناد و شواهد بر می‌آید این قلعه در گذشته دارای برج و بارویی بوده که امروزه از آن اثری دیده نمی‌شود.متون تاریخی، سازنده قلعه را فردی هلندی به نام کینپ هاوزن معرفی می‌کند که وی در دوره تسلط بیگانگان بر جزایر خلیج فارس در سال ۱۷۴۷ میلادی این قلعه را بنا نهاد؛ همان زمان که هلندی‌ها به بهانه تجارت این جزیره را تصرف کردند و به عنوان مرکز تجاری از آن استفاده می‌کردند.کتیبه هخامنشی: این کتیبه که متعلق به اواخر دوره هخامنشی است روی صخره‌ای مرجانی به ابعاد ۸۵ در ۱۱۶ حک شده است. البته کشف این کتیبه به صورت اتفاقی و حین عملیات راهسازی برای ساخت جاده‌ای منتهی به کتابخانه عمومی واقع در محله ۳ تانکی جزیره صورت گرفت.متاسفانه در خرداد ماه سال ۱۳۸۷، افرادی ناشناس از حصار دور کتیبه عبور کردند و با شیء نوک تیز مابین حروف میخی کتیبه را بشدت تخریب کرده و به آن آسیب رساندند. از این کتیبه به عنوان قدیمی‌ترین سندی که نام خلیج فارس در آن ذکر شده است، یاد می‌شود.گورستان باستانی: در قسمتی از کوهستان جزیره خارک قبرهای زیادی وجود دارد که باتوجه به عمق کم و سطح مدور برخی از آنها، می‌توان آنها را به زرتشتیان نسبت داد. روی بعضی از قبرها که مدخل‌های کوتاهی دارند نقش صلیب وجود دارد که نشان می‌دهد‌‌ مسیحیان نیز مرده‌های خود را در آنجا به خاک ‌سپرده‌اند.  باستان‌شناسان تعدادی از قبرها را در گورستانی در قسمت شرقی جزیره شکافته‌اند که همگی به اواخر دوره ساسانی مربوط است؛ در گور مردان شیء‌هایی به دست نیامده ولی درقبر زنان شیشه‌های کوچکی که احتمالا در آن عطر می‌ریختند و همچنین جواهرات کم‌ارزش مانند حلقه انگشتری و آینه‌های مفرغی پیدا شده است.