برج لانه کبوتر اصفهان
برج های کبوتر از جمله کاربری ترین بناهای قدیمی هستند که جهت استفاده از فضولات پرندگان به عنوان کود در کشاورزی استفاده می شده است . این برج ها با معماری منحصربه فرد خود علیرغم فرم و حجم بسیار زیبا از لحاظ استحکام و مقاومت در برابر فشار های ناشی از لرزش مقاوم بوده است . معماری داخلی کبوتر خانه ها استثنایی است ، عظمت این بناها هم بدلیل سترگی و شکوه و هم به دلیل تنوع در فرم اعجاب برانگیز است و این بناها مانند سایر آثار معماری ایرانی هم از عملکرد وافر و هم از فرم زیبایی پیروی کرده است .طراحی و انتخاب سایت های دایره ای برای ساخت کبوترخانه با فضاهای تودرتو در مقاومت بالای آن نقش داشته است .
نقل شده است که مارها قادر به بالا رفتن از سطوح منحنی مانند استوانه نیستند ، سیاح بزرگ فرانسوی در قسمتی از سفرنامه خود می نویسد : ( کبوترخانه های عظیم ایران شش بار بزرگتر از بزرگترین پرورشگاه های ماست . این برج ها را از آجر بنا می کنند و رویش را گچ و آهک می کشند و در تمام سطوح داخلی دیواره برج از بالا به پایین سوراخ هایی تعبیه شده تا کبوتران در آنها آشیانه کنند. ) توجه به ابعاد طرح توسعه افقی و عمودی و ساخت کبوترخانه های پلکانی و طبقه طبقه بودن بنا ، راحتی بازسازی و مرمت را به دنبال داشته است . در مناطق گرم و خشک که حضور آب جاری امکان پذیر نبوده ، با احداث چاه ها و ایجاد جایگاه های ” آبشخور” امکان استفاده کبوتران از آب را فراهم می ساختند.