جهان شناسی
جهان شناسی
استادیوم البیت قطر
استادیوم البیت از ورزشگاههای مدرن و جدید قطر در شهر الخور است . در طراحی این استادیوم ۶۰,۰۰۰ نفری نهتنها به گذشته و میراث قطر توجه شده است، بلکه ساخت آن مبتنی بر اصل پایداری بوده است و الگویی برای ساختوساز سبز استادیومها در آینده خواهد بود. طراحی استادیوم بهشکل چادر قبایل عرب، سقف تاشو و سیستمهای خنککننده، نقش مهمی در تنظیم دمای ورزشگاه برای بازیکنان و هواداران دارند و در نتیجه کسی حین تماشای بازیها، احساس گرما نخواهد کرد. برای دسترسی به استادیوم البیت میتوانید از خودرو، تاکسی و مترو استفاده کنید. با توجه به اینکه طبق پیشبینیها متروی دوحه به جابهجایی بیش از یک میلیون نفر در جام جهانی ۲۰۲۲ کمک خواهد کرد، مترو بهترین حالت سفر برای تماشاگران بازیها در البیت محسوب میشود. استادیوم البیت در حاشیه جنوب شرقی شهر کوچک الخور واقع شده و تنها استادیوم جام جهانی فوتبال است که در محدوده شهر دوحه قرار ندارد. از آنجا که الخور در شبکه مترو دوحه نیست، برای رویدادهای بزرگ فوتبالی، اتوبوسهای شاتل معمولا مسافران را از ایستگاه متروی «لوسیل QNB» به استادیوم میبرند که شمالیترین ایستگاه در خط قرمز است. انتهای دیگر خط قرمز، بعد از گذر از مرکز دوحه، به فرودگاه بینالمللی حمد میرسد. علاوه بر اینکه دسترسی آسان از فرودگاه بینالمللی حمد قطر به ورزشگاه جدید الخور با مترو امکانپذیر است؛ تعداد زیادی اتوبوس و تاکسی نیز در این مسیر تردد میکنند.
استادیوم البیت که با نام استادیوم الخور نیز شناخته می شود، مساحتی حدود ۲۰۰,۰۰۰ متر مربع دارد و توسط پارکی احاطه شده که اندازه آن برابر با مساحت ۳۰ زمین فوتبال است. البیت بهمعنای خانه است و به همین دلیل استادیوم مزبور بهشکل یک چادر بادیهنشین سنتی (بیت الشعار) طراحی و ساخته شده است. این استادیوم نمادی از مهماننوازی در صحرا به حساب میآید که به استقبال مهمانانی از نقاط دور و نزدیک میرود و آنها را با بخشی از فرهنگ این کشور آشنا میکند. از آنجا که حفاظت از محیط زیست عامل اصلی در ساخت ورزشگاه البیت بوده، تسهیلاتی برای اتوبوسها و سایر وسایل نقلیه فراهم شده است تا ترافیک کمتری در جادههای محلی وجود داشته باشد و از این طریق تاثیر منفی روی محیط زیست کاهش یابد. یکی از دغدغههای تماشاگران فوتبال در سفر به قطر، انتخاب هتل در نزدیکی استادیوم البیت است. «تفرجگاه ساحلی السلطان» (فندق السلطان) با ۱۸۴ سوییت و اتاق لوکس، در نزدیکی ساحل معروف الخور قرار دارد و مجهز به ساحل خصوصی، استخر روباز، رستوران، جکوزی، تجهیزات لازم برای ورزشهای آبی و… است. «تفرجگاه مروب سیمسمه» (منتجع المروب في سُمَيسِمة) گزینه دیگر اقامت در الخور به حساب میآید که فقط ۱۵ دقیقه با خودرو با استادیوم البیت فاصله دارد و بهعنوان هتلی پنج ستاره، ۵۲ ویلای لوکس با امکانات عالی دارد.
طرح استادیوم البیت در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۴ (۳۰ خرداد ۱۳۹۳) رونمایی و کارهای مقدماتی آغاز شد. با این حال امضای قرارداد با پیمانکار در ژوئیه ۲۰۱۵ صورت گرفت و ساختوساز آن بهطور رسمی در سپتامبر ۲۰۱۵ کلید خورد. ساخت این استادیوم پس از سه سال به پایان رسید تا الگوی درخشانی برای استادیومهای آینده باشد.۹۵ درصد کار فونداسیون و تمام دیوارهای طبقه پایین تا هشت نوامبر ۲۰۱۶ (۱۸ آبان ۱۳۹۵) تکمیل شد. استادیوم البیت در ابتدای سال ۲۰۱۹ آماده شده بود؛ اما تا سال ۲۰۲۱ افتتاح نشد و از دلایل این تاخیر انجامنشدن تست تهویه مطبوع و همهگیری ویروس کرونا بود. این ورزشگاه در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۱ (۹ آذر ۱۴۰۰) برای بازی قطر و بحرین در عرب کاپ ۲۰۲۱ به بهرهبرداری رسید و فینال همین مسابقات نیز در این استادیوم برگزار شد. استادیوم البیت از روی چادر بادیهنشین عربی الگوبرداری شده و ابعاد آن ۳۷۲٫۵ متر در ۳۱۰ متر و ارتفاع ۳۷ متر است. در اصل، نما و سقف آن قرار بود به رنگ سیاه باشند که نوارهای سفیدرنگی در آنها کار شده است؛ گرچه با شروع کار ساخت این ایده تغییر کرد و پوششی سفیدرنگ مزین به نوارهای سیاه با عرضهای مختلف روی آن قرار گرفت. این نوارهای راهراه نماد قبایلی هستند که در گذشته از چادرهای مشابه استفاده میکردند. طراحی استادیوم از روی این چادرهای سنتی علاوه بر نمای فوقالعاده چشمنواز، بسیار کاربردی است و سایه ناشی از آن مکمل فناوریهای خنککننده ورزشگاه خواهد بود و میزان انرژی لازم برای خنکسازی محیط را به حداقل میرساند. استادیوم و میدان مستطیلیشکل اطراف آن روی سکوی مدوری به ارتفاع ۱۴ متر قرار دارند که بهطور مصنوعی ایجاد شده است. رنگ غالب در فضای داخلی ورزشگاه البیت، قرمز است و برخی از صندلیها بهشکل طراحی سادو (طرح هندسی در دستبافتههای عربی) چیده شدهاند. ۱۰۰۰ صندلی برای نمایندگان مطبوعات در این محل وجود دارد. استادیوم البیت که با مشارکت بنیاد اسپایر ساخته شده، امتیاز کلاس A را از سیستم ارزیابی پایداری جهانی (GSAS) به دست آورده و از مصالح ساختمانی سبز و آخرین فناوری برای حفظ انرژی و آب استفاده کرده است. بخش بالایی استادیوم، ۲۸,۰۰۰ صندلی موقت دارد که پس از جام جهانی ۲۰۲۲ برچیده خواهد شد و به کشورهای در حال توسعه ارسال میشود که به زیرساختهای ورزشی نیاز دارند. به این ترتیب، اهداف پایداری مجموعه نیز محقق خواهد شد. بدنه ساختمان بهگونهای طراحی شده است که در تابستان، خنک و در زمستان، گرم باشد. سقف تاشوی این استادیوم که ۱۶۰۰ تن وزن دارد، به سیستمهای تهویه متصل است و به این ترتیب، دمای مطلوبی برای تماشاگران و بازیکنان فراهم میشود. این سقف تقریبا در مدتزمان ۲۰ دقیقه باز و بسته میشود.
حفره هویه النجم یا حفره بیماه Bimmah Sinkhole
این زیباترین اتفاق عمان است! حالا چرا اتفاق؟ چون کسی نمیداند این حفرهی بینظیر چطور به وجود آمده. محلیها میگویند فضاییها این چاله را به وجود آوردهاند، برخی هم معتقداند این چاله بر اثر برخورد شهاب سنگ به زمین به وجودآمده. البته دانشمندان فکر میکنند این حفره احتمالا حاصل تخریب لایههای سنگ آهکی زیرزمینی است. این بزرگترین حفرهی روی کرهی زمین است که در آن آب شیرین وجود دارد، طول و عرض حفره ۵۰ در ۷۰ متر است و عمق آن ۲۰ متر است. برای رسیدن به حفره هویه النجم در امتداد جاده مسقط به صور به سمت جنوب بروید، این مسیر تقریبا ۱۱۳ کیلومتر است و حدود یک ساعت طول میکشد. دولت عمان برای حفاظت از این منطقه پارکی ساخته و تا پایین حفره پلکان گذاشته. در ساعات اولیه صبح قبل اینکه توریستها و محلیها به آنجا برسند، میتوانید در آب لاجوردی حفره شنا کنید. اگر هم دلتان نمیخواهد شنا کنید، میتوانید کنار آب بنشینید و تغییر رنگ آب را در ساعتهای مختلف روز تماشا کنید. البته آب آنقدر شفاف و روشن است که بعید است بتوانید در برابر وسوسهی تنی به آب زدن مقاومت کنید. وجود دکتر ماهی یا گارا روفا گودال بیماه را به مقصدی مناسب برای اسپادرمانی نیز تبدیل کرده است. این نوع ماهی روی سطح پوست بیماران مبتلا به پسوریازیس جمع میشوند و از ذرههای پوست تغذیه میکنند.
موزه کریستیانو رونالدو، نمایشگاهی از جوایز تا نامه طرفداران
کریستیانو رونالدو یکی از گران ترین و بهترین بازیکنان فوتبال دنیا است که موزه ای شخصی را با نام CR7 به جوایز خود اختصاص داده است. موزه CR7 (عدد ۷ به شماره این بازیکن در تیم های منچستر یونایتد و رئال مادرید اشاره دارد) که در شهر فونچال جزیره مادیرا در پرتغال واقع شده، حاوی جوایز و افتخاراتی است که کریستیانو رونالدو در دوران بازی خود در حرفه فوتبال به ارمغان آورده است. بخش های این موزه شامل کفش طلایی، توپ طلای اروپا، جوایز باشگاهی، نامه های طرفداران، لحظات حساس بازی ها و واقعیت مجازی است. این موزه که در تاریخ ۱۵ دسامبر ۲۰۱۳ افتتاح شده، در زمینی L مانند، به مساحت ۴۰۰ متر مربع و در کنار هتلی با نام Pestana CR7 قرار گرفته است. موزه کریستیانو رونالدو در خیابان Rua Princesa Dona Amelia واقع شده است و نمای بیرون آن را رنگ های مشکی و قرمز پوشانده است. در بیرون فضای موزه مجسمه ای برنزی از رونالدو وجود دارد که در زیر آن خطاب به رونالدو نوشته شده: ملهور جوردن دو موندو خطاب به رونالدو نوشته شده: بهترین بازیکن دنیا
پس از ورود، در بخش ابتدای موزه چارتی واقع شده است که از کف زمین تا سقف، از عکس های کریستیانو رونالدو، از کودکی تا کنون، پوشیده شده است. مدیر موزه، نونو مندز درباره این بخش می گوید: در میان این عکس ها، عکس شبی وجود دارد که زندگی رونالدو را برای همیشه تغییر داد. در آن شب تیمی که رونالدو در آن بازی می کرد، در سال ۲۰۰۳ منچستر یونایتد را ۳ به هیچ برد و الکس فرگوسن او را دید و فردای آن روز با او قرارداد بست. مندز همچنین درباره اهمیت این موزه گفته است: رئیس جمهور پرتغال به رونالدو یک مدال داده و او را نماد پرتغال برای تمام دنیا دانسته است. پس از پله، رونالدو تنها بازیکنی است که یک موزه اختصاصی برای خود دارد، و قطعا در سن ۲۹ سالگی جوان ترین بازیکنی است که از چنین قابلیتی برخوردار است. بخش فروشگاه این موزه در کنار تی شرت های شماره ۷ رونالدو، لوازم دیگری از قبیل لیوان، تزئینات آهن ربایی، جاکلیدی وجاسیگاری را برای فروش به علاقه مندان فراهم کرده است.. در این موزه همچنین برخی از تی شرت های رونالدو که در بازی های فوتبال از آن ها استفاده کرده است نیز قرار داده شده اند.
از جمله جوایز داخل این موزه، جایزه بهترین بازیکن در تیم محلی Andorinha بوده که رونالدو در سن ۸ سالگی دریافت کرده است. در میانه سالن این موزه و در بین کاشی های مشکی، قفسه های سفید رنگی وجود دارد که بیش از ۱۴۰ جایزه رونالدو را در خود جای داده است. از مهم ترین جایزه های رونالدو می توان به توپ طلای سال ۲۰۰۸ و سال ۲۰۱۳ اشاره کرد. تعداد بی شماری عکس از رونالدو در داخل و خارج از زمین در طول ۲۰ سال گذشته، مانیتورهایی که می توانند فوتبال با رونالدو را برای بازدیدکنندگان شبیه سازی کنند و مجسمه های مومی از رونالدو، قسمت های مختلف این موزه را تشکیل داده اند. به عبارت دیگر، هر چیزی که طرفداران رونالدو بخواهند، حتی چیزهای که تصورش را هم نمی کرده اند، در این موزه وجود دارد. در کنار اشیا داخل موزه، دو مجسمه رونالدو با لباس تیم پرتغال وجود دارد که فرصت مناسبی را برای عکاسی بازدیدکنندگان رقم می زند. ایده اولیه این موزه از برادر بزرگتر رونالدو، هوگو، که هنوز در فونچال زندگی می کند و مدیریت موزه را نیز در اختیار دارد، سرچشمه گرفته است. او برای نخستین بار این پیشنهاد را به رونالدو می دهد که جوایزش را در یک مکان معین جمع آوری کرده و برای طرفدارانش به نمایش گذارد. رونالدو چند سال پیش یک ساختمان ۵ طبقه را در تپه های فونچال خریداری کرده بود و تصمیم داشت تا آن را به رستوران تبدیل کند، اما با پیشنهاد برادرش در نهایت آن را برای مکان موزه در نظر گرفت. آخرین قفسه که پیش از خروج از موزه قرار داده شده، شامل نامه ها و تصاویری است که طرفداران رونالدو برای او فرستاده اند، در این میان، نامه های بچه هایی وجود دارد که به سادگی نقاشی او را کشیده اند در در زیر آن نوشته اند: بهترین بازیکن دنیا رونالدو است، نه لیونل مسی.
مسجد ایاصوفیه استانبول
مسجد ایاصوفیه یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری استانبول و حتی ترکیه به شمار میرود که بازدید از آن را در سفر به استانبول نباید از قلم انداخت. این بنای باشکوه در حقیقت یکی از شاهکارهای معماری بیزانس است. بسیاری از کسانی که برای سفر توریستی به ترکیه و بهویژه استانبول برنامهریزی میکنند، نمای مسجد ایاصوفیه استانبول را بهعنوان تصویری معروف از این شهر در ذهن دارند و بسیاری ایاصوفیه را نماد ترکیه میدانند. مسجد ایاصوفیه که در منطقه سلطان احمد استانبول قرار دارد، با قبهها و منارههای بلندش، یکی از مهمترین دیدنی های استانبول است و در تمام روزهای سال گردشگران و توریستها را به خود جذب میکند.
مسجد ایاصوفیه کجاست؟ مسجد ایاصوفیه در بخش اروپایی استانبول، در میدان ایاصوفیه قرار دارد و در محلهای پر رفتوآمد و توریستی، در جوار هتلها، مراکز خرید و دیدنیهای توریستی شهر واقع شده است (مشاهده روی نقشه). مسجد سلطان احمد از معروفترین همسایههای ایاصوفیه است. همچنین کاخ توپکاپی، نخستین کاخ پادشاهان عثمانی در ترکیه، فاصله اندکی با ایاصوفیه دارد. برای دسترسی به مسجد ایاصوفیه میتوانید از راههای زیر اقدام کنید:
- نزدیکترین ایستگاه تراموا به ایاصوفیه، ایستگاه سلطان احمد است که با استفاده از خط T1 (باگجیلار-کاباتاش) میتوانید به آن بروید.
- از تکسیم با استفاده از قطار کابلی بهسمت کاباتاش و از آنجا با تراموا به ایستگاه سلطان احمد بروید.
- اگر در سلطان احمد اقامت دارید، میتوانید با پیادهروی بهراحتی به ایاصوفیه دسترسی داشته باشید.
تاریخچه مسجد ایاصوفیه : دیوکلسین، قلمرو وسیع امپراتوری روم را به دو بخش شرقی و غربی بین خود و فرماندهان همطرازش تقسیم و عملا اضمحلال امپراتوری قدرتمند روم را نادانسته پیریزی کرد. پس از آن کنستانتین، شهر باستانی بیزانس را دوباره ساخت و کنستانتسنوپل (قسطنطنیه) نام گرفت. این شهر بهطور شگفتانگیزی در سرنوشت شهر روم، مرکز امپراتوری، موثر واقع و با تضعیف قدرت امپراتوری روم، کشور روم به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شد. بدین طریق امپراتوری روم شرقی (بیزانس) شکل گرفت. فرمانروایی بیزانس به دست امپراطور آرکادیوس افتاد که شهر بیزانس (استانبول امروزی) را با همان نام قدیمیاش پایتخت خود قرار داد. بیزانس، شهر بندری مهمی بود. این شهر بهدلیل قرارگیری در منطقهای که کوتاهترین مسیر غرب به مشرق زمین بود، اهمیت تجاری خاصی داشت و از تمدن چشمگیری برخوردار بود. ساکنان آن دارای سنتهای پابرجایی بودهاند؛ بهطوری که سلطه دیگران را به دشواری پذیرا میشدند. مثلا یکی از حکمرانان هوادار اسپارت که در سال ۴۰۵ قبل از میلاد بر این شهر تحمیل شد، پس از ۱۶ سال مقاومت از شهر بیرون رانده شد. بیزانس شهری بود با ویژگیهای اقتصادی سیاسی و فرهنگی خاص که ابزارهای لازم را فراهم میآورد تا با فرهنگ و ارزشهای فرهنگی و اجتماعی سرزمینهای مجاور آشنا شود. از این راه بیزانس آثار هنری را به جهان عرضه کرد که علاوه بر برخورداری از اهمیت جهانی، از سنتها و فرهنگهای بومی و منطقهای مایه میگرفتند. این شهر بهعنوان مرکز حکومتی به بزرگی امپراتوری روم، به تمدنهای روم و یونان در غرب، بابل، ایلام، اورارتو، هیتی و ایران از شرق دسترسی داشت و به همین دلیل بسیاری از پژوهشگران معتقدند که هنر و معماری بیزانس بیتاثیر از هنر و معماری مشرق زمین نیست. هنر بیزانس، هنری است که تجلیگاه جهان مسیحیت است. در هنر این دوران همچون سایر نحلههای هنری، تاثیرات شیوههای بیان اعصار گذشته استمرار دارد. ایاصوفیه مهمترین بنای بازمانده از زمان ژوستی نین در استانبول به شمار میرود و نام آن، از عنوان اصلی یونانی، «هاگیا صوفیا»، به معنی کلیسای حکمت مقدس گرفته شده است. در معماری بنای مسجد ایاصوفیه طاقها و ستونها بهطرز زیبایی با هم هماهنگ هستند. چهار ستون بزرگ و باشکوه، چهار طاق مسجد ایاصوفیه استانبول را بالا نگاه داشتهاند و گنبد بزرگ ایاصوفیه روی این ستونها قرار داده شدهاند. ۴۰ پنجره کنار یکدیگر در ساقه گنبد مسجد قرار دارند که نور خورشید از آن ها به درون بنای ایاصوفیه مىتابد. عمق گنبد ۱۸ متر، و ارتفاع آن از سطح زمین ۵۶ متر است و قطر آن ۳۳ متر بههمراه دو نیم گنبد است. مسجد در طولانیترین قسمت طولی برابر با ۸۲ متر و عرضی برابر با ۷۳ متر دارد.
از کلیسای ایاصوفیه تا موزه ایاصوفیه : ایاصوفیه که با نامهای حاجیا سوفیا یا هاگیا صوفیا (ترکی: Ayasofya/یونانی:Ἁγία Σοφία) نیز شناخته میشود، از کلیساهای مسیحیت شرق محسوب میشد. این کلیسا در دوره امپراتوری بیزانس در سال ۵۳۲ میلادی، بنا به دستور امپراطور کنستانتین اول ساخته شد و در قرن ۶ میلادی توسط جاستنیانوس مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. برای بازسازی بنا دو معمار به نامهای ایسیدوروس (از میلتوس یا سوکلی فعلی) و آنتییوس (از تراللس یا آیدنلی فعلی) ماموریت یافتند. بنا با کار ۱۰ هزار کارگر در طول پنج سال و تحت نظر ۱۰۰ استاد تکمیل شد و به تاریخ ۲۷ آرالیک ۵۳۷ افتتاح شد. این کلیسا در ابتدا کلیسای بزرگ نام گرفت. پس از فتح استانبول، محمد دوم دستور داد کلیسای ایاصوفیه را به مسجد تبدیل کنند. سلیمان اول دستور داد نقاشیها و نگارگریهای داخل ایاصوفیه را بپوشانند تا نماز جمعه در آنجا خوانده شود. سلیم دوم به معمار سنان دستور داد ایاصوفیه را مرمت کند. در زمان مراد سوم، مناره و منبر و محراب به ساختمان ایاصوفیه افزوده شد. در زمان مراد چهارم، آیاتی از قرآن به خط مصطفی چلبی روی دیوارها و سقف ایاصوفیه نگاشته شد؛ علاوه بر این لوحههایی دورتادور سقف ایاصوفیه نصب شد که روی آنها نامهای الله، محمد، ابوبکر، عمر، عثمان، علی، حسن و حسین نوشته شده بود. این لوحهها در زمان سلطنت عبدالمجید با الواح مدوری که به خط ابراهیم افندی نوشته شده بود، جایگزین شد. پس از اعلام حکومت جمهوری در ترکیه و به قدرت رسیدن آتاتورک، ایاصوفیه به موزه تبدیل شد و تا امروز به همین شکل باقیمانده است.
معماری مسجد ایاصوفیه : هنر معماری در روم شرقی (بیزانس) تا قرن ششم میلادی تحتتاثیر مسیحیت آغازین بود. این هنر در قرن ششم میلادی با آغاز حکومت ژوستی نیانوس، به وجود آمد. او در هنرپروری همتای کنستانتین بود و آثار مورد حمایت و تشویق وی، همه شکوه و عظمتی شاهانه داشتند تا جایی که دوران فرمانروایی او را به حق «نخستین عصر طلایی» هنر امپراتوری روم شرقی نامگذاری کردهاند.
برخی از ویژگیهای برجسته سبکی معماری بیزانس (۳۰۰-۱۰۰۰ میلادی) شامل موارد زیر میشود:
- نقشه صلیبی یونانی با دیوارهای آجری طرحدار بهشکل پیچدار، مشبک یا هفت و هشت
- گنبد بزرگ روی نیمگنبدهای معلق
- نمای خارجی ساده
- ستونهای ردیفی
- سرستونهای حجاری شده سبدی شکل
- راهروهای پوشیده از مرمر رنگی و موزاییکهای پردانه در طبقه فوقانی
موزه هنرهای مدرن عرب متحف
موزه هنرهای مدرن عرب متحف (Mathaf Arab Museum of Modern Art) که در زمینی به مساحت ۵۵۰۰ مترمربع در محل سابق مدرسهای در دوحه ساخته شده است، مجموعهای عظیم از هنر مدرن و معاصر از جهان عرب را در خود جای میدهد و به برگزاری نمایشگاههای دائمی و موقتی اختصاص دارد. در این موزه، آثاری از هنرمندان آفریقایی، آسیایی و اروپایی نیز به نمایش گذاشته میشوند که از نظر تاریخی به قطر مربوط هستند. کلکسیون آثار موزه متحف، یکی از بزرگترین مجموعه نقاشیها و مجسمههای دنیای عرب بهشمار میرود که روند تکامل هنر عرب از دهه ۱۸۴۰ تا امروز را نشان میدهد و اطلاعات جالبی درباره آنها و سبکهای مختلف هنر معاصر به بازدیدکنندگان ارائه میکند. شنبه تا پنجشنبه، از ۹ صبح تا هفت عصر و جمعه از ۱:۳۰ ظهر تا هفت عصر میتوان از این موزه بازدید کرد.