ایرانشناسی
آبشار دمچه
آبشار دمچه در استان قزوین واقع است. گردون کوه نام قله ایست با ارتفاع ۴۴۰۲ متر و مسیر دسترسی آن از روستای پراچان واقع در منطقه طالقان است. برای رسیدن به روستای پراچان از تهران به اتوبان تهران کرج رفته و از آنجا وارد اتوبان تهران قزوین میشویم. از اتوبان تهران قزوین نیز به خروجی طالقان رفته و بعد از گذشتن از یک گردنه وارد منطقه طالقان میشویم. این جاده بعد از وارد شدن به شهرک (نام محله اصلی طالقان) به سمت روستاهای مهران و پراچان ادامه میابد. مسیر تا خود روستای پراچان آسفالت است. بعد از روستای پراچان جاده خاکی تا معدن سنگ گرانیتی ادامه پیدا می کند. مسیر خاکی برای عبور خودروهای دو دیفرانسیل هم مناسب می باشد. بعد از رسیدن به معدن سنگ مسیر کوهپیمایی شروع میشود.
مسیر از معدن سنگ تا گوسفند سرای دمچه دارای پاکوب بسیار مناسبی می باشد. گوسفند سرای دمچه در ارتفاع ۳۴۰۰ متر قرار دارد و بهترین مکان برای کمپ می باشد. در ادامه از گوسفند سرا تا قله دو مسیر وجود دارد. اول پاکوب کاملا مشخصی که پس از گذشتن از چند یال به سمت غرب رفته و به گردنه میش چال میرسد. دوم یال با شیب زیاد زیر قله هزار چم تا قله و سپس مسیر خط الراس تا قله گردونکوه. بهترین و نزدیکترین مسیر، مسیر سمت چپ است که با شیب تندتری نسبت به بقیه به سمت غرب رفته است. مسیر سمت راست پاکوب با شیب تقریبا صفر درجه است که به سمت منطقه پیازچال میرود. مسیر وسط هم بین دو مسیر پیازچال و دمچه است که در ادامه به مسیر سمت سمت چپ متصل میشود. از ابتدای مسیر تا دمچه حدود ۶۰۰ متر ارتفاع و ۳ ساعت کوهپیمایی میباشد. دمچه محل مناسبی جهت برپایی کمپ است. دمچه محلی سرسبز سرد “بدلیل وجود یخچال های متعدد”، پر آب ، دارای دو آبشار زیبا ، محلی مناسب جهت شب مانی که ابتدای گردنه هزار چم میباشد ، این گردنه مسیر دستیابی به گردون کوه و علم کوه است.
آبشار تودارک
آبشار تودارک شامل دو آبشار در استان مازندران واقع است. آبشار تودارک یکی از بلندترین آبشارهای گیلان و مازندران به ارتفاع تقریبی ۴۵ متر در دل کوهستان است و یکی از زیبا ترین چشم اندازهای مناطق طبیعی ایران را برای طبیعت گردان فراهم می کند. آبشار کوچکتر در همان مسیر معروف به آبشار لیمرا و پیش از آبشار اصلی و به ارتقاع ۷ متر است که حوضچه ای ایجاد کرده است. آب بعد از حدود ۷ الی ۱۰ متر به یک برآمدگی برخورد کرده و بصورت بسیار زیبا درهوا پخش میشود. شما در آن واحد علاوه بر مشاهد ریزش آب بصورت آبشار؛ریزش بصورت دانه های درشت باران در اطراف را خواهید داشت. مرطوب بودن دیواره آبشار باعث رشد انواع گلسنگ و خزه شده وهمینطور وجود چشمه گوارا روح وروان هر بیننده ای را نوازش میدهد. آب پس از ریزش بصورت نهری ازسطح جاده که بصورت آب نما ساخته شده است عبور میکند. راه رسیدن به این آبشار باید از تنکابن به سمت شیرود حرکت کرده و بعد از پل شیرود(به سمت رامسر) و دیدن تابلو لشتو که به سمت جنوب است، به سمت روستای لشتو حرکت کنیم . پس از طی چند کیلومتر به سه راهی می رسیم .بعد از سه راهی به سمت راست میپیچیم سپس به سه راهی دیگری میرسیم که آن را هم باید به سمت راست برویم و بعد جاده خاکی و گاهی سنگلاخ که حدود ۲۰ کیلومتر تا آبشار فاصله دارد. حدود یک ساعت بعد به آبشار زیبای تودارک می رسیم. البته توصیه می شود حتما با حداقل ۲ ماشین حرکت کنید بخصوص اگر با خانواده هستید. سعی کنید اگر با اتومبیل های کمک دار نمی روید طوری برنامه ریزی کنید که تا دو روز بعد از بارندگی مسیر را طی نکنید چون امکان بازماندن از حرکت زیاد می شود.
دریاچه ای به نام کیو
اینجا هر فصلش دیدنی است. از زمستان سرد و برفنشین هم که خبری نیست، سالهاست که هوا رو به گرمی میرود. بهارش بوی طراوت میدهد. گرمای تابستانش زیر خنکی سبز درختان و آوای پرندگان مثل یک خواب رویایی میماند. کیو با لهجه مردمانش، یعنی لهجه لری خرمآبادیها به معنی کبود و آبی است. دریاچهای زلال و نیلگون که آسمان را در خود به تصویر میکشد و تقدیم نگاه رهگذران میکند. آیینهای آبی و نیلی در مساحتی هفت هکتاری و عمقی که بین سه تا هفتمتر نوسان دارد. زیبایی بیبدیل این آبی آرام که آن را در شمار یکی از منحصربهفردترین و زیباترین دریاچههای استان لرستان قرار داده، سالانه گردشگران زیادی را مهمان زیباییهای خود میکند. شاید بتوان ادعا کرد که آبیترین دریاچه کشور را باید در لابهلای درختان سبز در سبز این بخش از خرمآباد در مرکز لرستان یافت. کیو با لهجه مردمانش، یعنی لهجه لری خرمآبادیها به معنی کبود و آبی است. دریاچهای زلال و نیلگون که آسمان را در خود به تصویر میکشد و تقدیم نگاه رهگذران میکند . کیو، زاده چشمهساران جوشان است ؛ چشمههای آهکی که در محدوده شهر خرمآباد میجوشند. چشمههایی که کیو را رنگی چنین آرام میدهند در زیر دریاچه قرار دارند. چشمههای مادر، فصلیاند.
آبشار شابیل
آبشار شابیل در استان اردبیل واقع است. این آبشار در شمال دامنه های قله سبلان (ساوالان) و در ۷۰۰ متری شمال مجموعه آبگرم شابیل واقع شده است. ارتفاع آبشار در حدود ۳۰ متر و در ارتفاع ۲۸۷۰ متری از سطح دریا واقع است. چشمه شابیل در مسیر صعود به سبلان قرار دارد. آب این چشمه دارای ۴۹ درجه سانتی گراد ذما و دبی ۵ لیتر در ثانیه است. مجتمع آب درمانی شابیل در دو طبقه شامل بخش های مجزای زنانه و مردانه و هرکدام مجهز به استخر ، سالن دوش ، رستوران ، سوئیت ، سونا و جکوزی احداث گردیده و در حال بهره برداری است .شابیل در ۴۲ کیلو متری جنوب مشکین شهر با خواص مفید در امراض و بیماریهای کلیه و با قابلیت شرب و بهمراه گاز که در کنار چشمه آبگرم شابیل قابل دسترسی و استفاده است. چشمه آبگرم شابیل دارای ظاهری زلال، شفاف، کمی ترش مزه، بی رنگ و نیز کمی بودار است. این آب گرم به خاطر وجود مقدار زیادی اسید کربنیک برای درمان پادرد و کمردرد مفید است. وجود عشایر ایل سون در منطقه جذابیت خاص و عمیق را تداعی میکند.
آشنایی با کویر بشرویه
آب و هوای حاکم بر منطقه از نوع خشک و کویری میباشد حداکثر و حداقل مطلق درجه حرارت هوا در ایستگاه بشرویه ۴۹ و ۲۷- درجه سانتیگراد گزارش شده است در روستاهای حاشیه شمالی بشرویه درجه حرارت بالا و روستاهای غربی و جنوب غربی که دارای ارتفاعات میباشند از درجه حرارت ملایمتری برخوردارند . ریگزار بشرویه در شرق شهرستان بشرویه در استان خراسان جنوبی قرار دارد. این ریگزار از جنوب شرقی به شهرستان بشرویه، از شرق به کویر نمک بشرویه، از شمال به شهرستان کاشمر و از جنوب به رود کال شور محدود می شود. عرض ریگزار در وسیعترین قسمت در حدود ۳۰ کیلومتر و طول آن در حدود ۲۴ کیلومتر است. در مناطق شرقی ریگزار بین تپه ها بوسیله نمکزارهای پراکنده ای پوشیده شده است. بلندترین ارتفاع تپه ها در منطقه جنوبی و در حدود ۷۰ متر است. در قسمت جنوبی و مرکزی تپه های ماسه ای عمدتا جهتی شرقی-غربی دارند و در قسمت شمالی ارتفاع تپه ها کاسته شده و جهت مشخصی ندارند. پوشش گیاهی ریگزار در قسمت شمالی انبوهتر و در قسمت جنوبی تنکتر است. این پوشش عمدتا شامل گیاهان ماسه پسند همچون تاغ و اسکمبیل است که جوامع بوته ای همچون نسی و … نیز در آن دیده می شود. پوشش جانوری منطقه عبارت است از: سارگپه بیابانی، شاهین، پا مسواکی، شغال، گرگ، روباه شنی، گربه شنی، انواع آگاما و جکو، افعی شاخدار، تیر مار، مار جعفری، مار شتری و …
در قسمت شرقی ریگزار کویر نمک بشرویه قرار گرفته است. این کویر از جنوب به شهرستان بشرویه، از غرب به روستا و زمینهای کشاورزی روستای غنی آباد و روستای نیگنان و از شمال به کویر بجستان منتهی میگردد. کویر از شهرستان بشرویه در جهت شمال شرقی گسترش پیدا کرده و طول این گستره در حدود کیلومتر است در حالی که عرض کویر در بیشترین حالت ۲۰ کیلومتر است. پوشش کویر از زمینهای پف کرده رسی-قلیایی تشکیل شده است و در قسمتهای مرکزی شامل کویرهای رسی خیس است. نمک موجود در کویر شامل سولفات سدیم و منیزیم است که در سالهای اخیر نسبت به استخراج از آن اقداماتی صورت گرفته است. میانگین بارش باران در منطقه در حدود ۱۵۰ میلیمتر در سال است و ارتفاع متوسط کویر از آبهای آزاد در نزدیکی شهرستان بشرویه در حدود ۸۵۰ متر است که با حرکت به سمت شمال به طور قابل ملاحظه ای تا حدود ۷۷۰ متر کاهش می یابد. پوشش گیاهی کویر عمدتا در حاشیه کویر قرار دارد و شامل گیاهان شور پسند همچون گز و بوته های اشنان است. در مرکز پهنه کویر هیچ گونه پوشش گیاهی قابل مشاهده نیست. گیاهان داروئی و صنعتی چون کتیرا .انقوزه ، زیره سیاه و بارهنگ از دیگر گیاهان این منطقه میباشد . در حاشیه کویر زمینهای کشاورزی قرار دارند .بیشتر زمینهای کشاورزی بشرویه ، عمدتاً با آب چاههای عمیق و نیمه عمیق آبیاری می شود. کشاورزی مبتنی بر منابع زیرزمینی آب و زمینهای مستعد این منطقه است و عمده محصولات به عمل آمده پنبه، جو ، گندم و پسته میباشند که در این بین کشت و برداشت پسته اگرچه از قدیم انجام میشده، ولی اخیراً رونق ویژهای گرفتهاست.
در این منطقه رودخانه دائمی وجود ندارد و بیشتر به هنگام ریزشهای جوی بصورت روان آبها و سیلاب در منطقه جریان دارند و مهمترین آنها مشتمل میشود بر : رودخانه قلعه واقی : سرچشمه از ارتفاعات جنوب شرقی به طرف شمال جریان داشته و به کویر نمک میریزد . رودخانه ریسو : از ارتفاعات جنوب سرچشمه گرفته در مسیر شمالی به رودخانه واقی پیوسته با آن کال نمک را بوجود میآورند . رودخانه فتحآباد : از ارتفاعات کوه جمال شروع در حواشی روستای فتحآباد وارد دشت بشرویه میشود . کال اصفاک : از بلندیهای قرانجیری واقع در غرب منطقه شروع و در نزدیکی روستای اصفاک به کال نمک میپیوندد . سیلاب این کال در تغذیه سفره آب زیرزمینی نقش دارد . کالشور فردوس : از شرق وارد دشت بشرویه پس ازعبور از شرق روستای نیگنان به کویر نمک میریزد .